Για να απομακρυνθεί η Ευρώπη από την εξάρτησή της από τις προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου, πρέπει να επιτρέψει τη ροή μεγάλων ποσοτήτων φυσικού αερίου από τα δυτικά προς τα ανατολικά. Ιστορικά, όταν οι σχέσεις με τη Ρωσία ήταν καλές, η ροή ήταν προς την άλλη κατεύθυνση…
Η επιτρεπόμενη περιεκτικότητα του αερίου σε μεθάνιο κατά μήκος του Διαβαλκανικού αγωγού δεν έχει ακόμη συμφωνηθεί. Υπάρχει καθυστέρηση στην υπογραφή νέων συμφωνιών διασύνδεσης μεταξύ κρατών μελών της ΕΕ και συμβαλλόμενων μερών της Ενεργειακής Κοινότητας (όπως η Ουκρανία, η Μολδαβία ή τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων) και η Τουρκία.
Οι πολιτικές δίνουν κίνητρα για την παράδοση εισαγόμενου φυσικού αερίου από την Κασπία στην Ιταλία και όχι σε χώρες διέλευσης, Ελλάδα ή Βουλγαρία. Οι χαμηλές ροές φυσικού αερίου που προκύπτουν σημαίνει ότι η αύξηση στις τιμές γίνεται περισσότερο αισθητή από τους καταναλωτές στην Ανατολική Ευρώπη που πρέπει να διαμετακομίσουν το φυσικό αέριο πέρα από διάφορα σύνορα.
Επομένως, εάν τα εμπόδια είναι ρυθμιστικά, η ιδέα ενός έκτακτου ανώτατου ορίου στις τιμές του φυσικού αερίου μπορεί να αποτελεί μόνο ένα βραχυπρόθεσμο μέτρο που θα αύξανε αντιπαραγωγικά τη ζήτηση . Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τις θεμελιώδεις αιτίες των ελλείψεων και των υψηλών τιμών φυσικού αερίου, δηλαδή τα ρυθμιστικά προβλήματα.
Τα γεγονότα που εκτυλίχθηκαν στον ενεργειακό τομέα το 2022 έχουν προκαλέσει επανάσταση στις προσπάθειες της Ευρώπης να επιταχύνει την πράσινη μετάβαση ενθαρρύνοντας υψηλότερους στόχους ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και απόδοσης για να απομακρυνθεί από την εξάρτησή της από τις ρωσικές προμήθειες φυσικού αερίου.
Ωστόσο, έχει επίσης αποκαλύψει πολλές λανθάνουσες ελλείψεις στην υποδομή φυσικού αερίου της. Με τη Ρωσία να μειώνει σχεδόν κατά το ήμισυ τις παραδόσεις στην Ευρώπη σε σύγκριση με πέρυσι, η ιστορική κατεύθυνση των ροών φυσικού αερίου από Ανατολή προς Δύση έχει αντιστραφεί για πρώτη φορά , πράγμα που σημαίνει ότι η ήπειρος δέχεται πλέον περισσότερες εισαγωγές από τη Δύση παρά από την Ανατολή.
Ενώ αυτό έχει δώσει στις χώρες με άμεση πρόσβαση σε τερματικούς σταθμούς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) ένα πλεονέκτημα για την ευκολότερη εξασφάλιση όγκων από την παγκόσμια αγορά, έχει επίσης αυξημένο κόστος για τους μεσόγειους καταναλωτές πιο ανατολικά , οι οποίοι πρέπει να διαμετακομίσουν το φυσικό αέριο πέρα από διάφορα σύνορα.
Για παράδειγμα, εάν το 2021, η τιμή του πρώτου μήνα που καταβλήθηκε για φυσικό αέριο στον κόμβο VTP της Αυστρίας ήταν κατά μέσο όρο 0,17 €/MWh υψηλότερη από τις αντίστοιχες τιμές στον κόμβο αναφοράς Ολλανδίας TTF, το 2022, αυτό το ασφάλιστρο δεκαπλασιάστηκε σε 1,69 €/ MWh .
Το υψηλότερο κόστος, λοιπόν, για την προμήθεια φυσικού αερίου στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη είναι σύμπτωμα ζητημάτων που δεν σχετίζονται απαραίτητα με την έλλειψη υποδομής, καθώς τα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν κατασκευάσει νέες διασυνδέσεις ή έχουν επεκτείνει την υπάρχουσα υποδομή μεταφορών.
