Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο
Η ώρα των σαμποτέρ
Τρίτη, 13/12/2022

Το χτύπημα στην γέφυρα του Κρετς θεωρείται ως ένα πιθανό «σημείο καμπής» στον πόλεμο Ρωσίας-Δύσης, και υπογραμμίζει ότι η σύγκρουση μεταφέρεται ολοένα και περισσότερο και σε άλλους τομείς πέραν του «κλασσικού μετώπου».

Ενα σενάριο που εξάπτει τη φαντασία

Στις αρχές του πολέμου, στα δυτικά ΜΜΕ είχε κυκλοφορήσει ευρέως το σενάριο, που ήθελε Ρώσους πράκτορες να έχουν εισχωρήσει πίσω από τις γραμμές άμυνας της Ουκρανίας και να σχεδιάζουν χτυπήματα δολιοφθοράς (σαμποτάζ) σε κυβερνητικούς στόχους ή σε σημαντικές υποδομές της χώρας, προκειμένου να μειώσουν τόσο το ηθικό όσο και την δύναμη κρούσης των Ουκρανών. Οι θεωρίες αυτές δεν επιβεβαιώθηκαν. Δεν υπήρξε τουλάχιστον κάποιο εντυπωσιακό χτύπημα τέτοιου τύπου. Αντιθέτως το τελευταίο διάστημα ενισχύεται η αίσθηση ότι η «ουκρανική πλευρά» (δηλαδή σε συνεργασία με τους συμμάχους της) έχει καταφέρει να «σκοράρει» πολύ πιο συχνά και εντυπωσιακά από τη Μόσχα και σε αυτόν τον τομέα.

Τρίτη και φαρμακερή

Η ανατίναξη της γέφυρας του Κερτς που συνδέει τη Ρωσία με την χερσόνησο της Κριμαίας ήταν η πιο εμφατική επιβεβαίωση αυτής της εκτίμησης. Μάλιστα ήταν η τρίτη περίπτωση μέσα σε μια εβδομάδα, που επιβεβαίωσε τις ικανότητες πληγμάτων εναντίον της Μόσχας από τους αντιπάλους της. Στις αρχές της εβδομάδας ο κορυφαίος οικονομολόγος του Χάρβαρντ Τζέφρυ Σακς είχε στοιχηματίσει ότι η ανατίναξη των αγωγών Nord Stream είναι έργο των ΗΠΑ σε συνεργασία πιθανώς με τις πολωνικές δυνάμεις, και ανέφερε «περίεργες» κινήσεις στην αμερικανική βάση του Γκντανσκ. Στη συνέχεια ήρθαν οι πληροφορίες πάλι από αμερικανικές πηγές, ότι η δολοφονία της Ντάρια Ντούγκινα, κόρης του γνωστού θεωρητικού του ρωσικού εθνικισμού πρέπει να αποδοθεί στη δράση Ουκρανών πρακτόρων. Το σκορ έγινε λοιπόν 3-0 υπέρ του Κιέβου μέσα σε λίγα 24ωρα και η αυτοπεποίθηση της Μόσχας δεν πρέπει να βρίσκεται πλέον και πολύ ψηλά.

Ενα κομβικό πλήγμα

Η ανατίναξη της γέφυρας, συμβόλου της ρωσικής «νίκης» στην Κριμαία μπορεί να μην προκάλεσε την ολική κατάρρευσή της, αλλά είναι ένα πλήγμα γοήτρου για τον ίδιο το Ρώσο πρόεδρο, που υπερήφανα την είχε εγκαινιάσει το 2018, οδηγώντας τότε αυτός μια νταλίκα στην κεφαλή ενός κονβόυ βαρέων οχημάτων. Θα έχει όμως και πρακτικές συνέπειες για κάποιο διάστημα, αφού θα δυσκολεύει τη μετακίνηση στρατιωτικού υλικού και άλλων προμηθειών από τη Ρωσία προς τη χερσόνησο, σε μια περίοδο, που η «ανάκτηση» της αποτελεί ένα φιλόδοξο μεν, αλλά δεδηλωμένο στόχο του Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Η ρωσική αντίδραση και οι συνέπειες

Το σίγουρο προς το παρόν είναι ότι με τέτοιες κινήσεις δεν μπορεί κανείς να προσδοκά ένα σύντομο τέλος του πολέμου. Αυτό που ίσως συμβεί, και με δεδομένο ότι οι ευρείες πολεμικές συγκρούσεις στο μέτωπο ανάμεσα σε δύο στρατούς καταπονημένους μπορεί να περιοριστούν με την έλευση του χειμώνα, είναι να δούμε να πληθαίνουν τέτοιου είδους επιχειρήσεις με πισώπλατα χτυπήματα. Να δούμε δηλαδή ένα πόλεμο, όπου ο ρόλος των σαμποτέρ ακόμα και με «βρώμικα» χτυπήματα θα γίνεται όλο και πιο σημαντικός.

Φυσικά αυτό που όλοι αναμένουν είναι το είδος και το μέγεθος της αντίδρασης της Μόσχας. Είναι θέμα γοήτρου για τον Βλαντίμιρ Πούτιν να απαντήσει, από τη στιγμή μάλιστα, που όλο το εθνικιστικό μπλοκ στη Μόσχα έχει βγεί στην αντεπίθεση, τονίζοντας ότι «τα ψέματα τελείωσαν» και υποστηρίζοντας ότι δε μπορούν να μιλούν πια για «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», αλλά για κανονικό πόλεμο.

Ο Ρώσος πρόεδρος περιμένει επισήμως τα αποτελέσματα της σχετικής έρευνας πριν προχωρήσει σε «αντίποινα». Αλλά κανείς δεν πιστεύει ότι θα μείνει αδρανής.

Το ρίσκο των Ουκρανών

Οι Ουκρανοί από την πλευρά τους πρέπει να αισθάνονται εξαιρετικά σίγουροι για να προβαίνουν σε τέτοιες κινήσεις, έχοντας πλέον απορρίψει κάθε ιδέα συμβιβασμού και διαλόγου με τη Μόσχα, προφανώς σε συνεννόηση με τον υπερατλαντικό μέντορά τους. Αν και επισήμως αρνήθηκαν τη συμμετοχή τους στο χτύπημα της γέφυρας, οι αρχικές αντιδράσεις κορυφαίων στελεχών του καθεστώτος Ζελένσκι έχουν προκαλέσει την αίσθηση ότι απλώς υλοποίησαν, ίσως με ξένη βοήθεια, μια προηγούμενη «υπόσχεσή» τους για καταστροφή αυτού του «παράνομου» έργου σύνδεσης.

Στο Κίεβο νοιώθουν μάλλον αρκετά ασφαλείς με τα αντιπυραυλικά συστήματα, που τους παρέχει το ΝΑΤΟ και ίσως να πιστεύουν πραγματικά ότι μπορούν να πάρουν εκδίκηση όχι μόνο για την εισβολή του περασμένου Φεβρουαρίου, αλλά και για το 2014.

Το σίγουρο είναι ότι μαζί με το κομμάτι εκείνο της γέφυρας γκρεμίστηκαν οριστικά και οι τελευταίες ψευδαισθήσεις, ότι ο πόλεμος μπορεί να βαίνει σύντομα προς το τέλος του.