Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο
Μια ιστορία στενομυαλιάς και απληστίας
Τετάρτη, 01/02/2023

Η κυβέρνηση του Βερολίνου πανηγυρίζει για την κατασκευή εννέα νέων τερματικών σταθμών, αδιαφορώντας για τις προειδοποιήσεις των ειδικών για τη σκοπιμότητα αυτής της επένδυσης «μαμούθ»

Στα μέσα του περασμένου Δεκεμβρίου η κυβερνητική τριανδρία από το Βερολίνο, ο σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος Ολαφ Σολτς, ο πράσινος αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ, και ο φιλελεύθερος υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ ντύθηκαν ζεστά και ταξίδεψαν στο παγωμένο Βίλχελμσχάφεν. Στόχος της πανηγυρικής εκδήλωσης να υποδεχτούν την «Ελπίδα», το τάνκερ με το όνομα «Esperanza», το πρώτο που θα έφτανε φορτωμένο με υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) στη Γερμανία για να μπει σε λειτουργία ο πρώτος από τους συνολικά εννέα τερματικούς σταθμούς, που σχεδιάζει να δημιουργήσει με διαδικασίες εξπρές στις ακτές της η ισχυρότερη οικονομικά χώρα της Ευρώπης. Αυτό που κυριάρχησε ήταν η ρητορική για ένα σημαντικό βήμα, που θα προωθήσει την ενεργειακή απεξάρτηση της χώρας από τη Μόσχα και θα εγγυηθεί την ενεργειακή ασφάλεια της Γερμανίας.

Αναπάντητα ερωτήματα

Το εορταστικό κλίμα χάλασαν ωστόσο μερικοί ενοχλητικοί δημοσιογράφοι, κάποιοι μάλιστα από τη δημόσια τηλεόραση της χώρας, που έθεσαν στον κύριο Χάμπεκ, ως αρμόδιο και για την κλιματική αλλαγή υπουργό (και επειδή ο κύριος Σολτς απέφυγε τις ερωτήσεις) κάποια ερωτήματα που δεν μπόρεσε να τα απαντήσει. Το πρώτο και βασικό αφορά το γιατί μια κυβέρνηση με κομβικό ρόλο των Πρασίνων επενδύει κατ΄αρχάς 10 δισ. ευρώ σε ένα ορυκτό καύσιμο, που θεωρείται με βάση τις γνωμοδοτήσεις των ειδικών το ποιό βρώμικο και επικίνδυνο. Στην πλειοψηφία του το LNG που θα εισάγεται στη Γερμανία προέρχεται από σχιστολιθικό αέριο «made in USA». Είναι πλέον ευρέως γνωστό ότι η μέθοδος αυτή είναι εξαιρετικά αμφιλεγόμενη και για αυτό και έχει απαγορευτεί στην ίδια τη Γερμανία. Το ερώτημα είναι λοιπόν γιατί να γίνουν αυτές οι γιγαντιαίες επενδύσεις και να κλειστούν συμβόλαια για τα επόμενα 15 χρόνια, αντί να επενδυθούν αυτά τα χρήματα σε καθαρές μορφές ενέργειας, όπως υποτίθεται υποσχόταν και το προεκλογικό πρόγραμμα των Πρασίνων, αλλά και η κυβερνητική συμφωνία. Τα χρήματα αυτά σίγουρα θα λείψουν από τις ΑΠΕ. Το χειρότερο: Οι μέθοδοι χλωρίωσης που χρησιμοποιούνται για την μετατροπή του από την υγρή σε άερια μορφή δεν είναι ούτε απολύτως καθαρές ούτε εντελώς ασφαλείς για τις παράκτιες περιοχές που στήνονται οι τεράστιοι τερματικοί σταθμοί. Οι αρμόδιοι παραδέχονται το πρόβλημα και υπόσχονται βελτίωση των τεχνικών για το μέλλον. Οσο για το επιχείρημα του πράσινου υπουργού ότι οι τερματικοί μετά από κάποια χρόνια θα χρησιμοποιηθούν για την μεταφορά υδρογόνου, έχει και αυτό καταρριφθεί από τους επισήμονες ως χοντροκομμένο ψέμα και «ηρεμιστικό» για τις συνειδήσεις. Για να συμβεί κάτι τέτοιο θα χρειαστεί η κατασκευή διαφορετικών μονάδων, από την αρχή αφού η τεχνολογία δεν είναι η ίδια και προς το παρόν μάλιστα εξαιρετικά «ανώριμη»

Υπερβολή ή κάτι άλλο;

Ακόμα πιο παράδοξο το γεγονός που επισημαίνουν οι ειδικοί του χώρου, ότι αν κατασκευαστούν και τα εννέα αυτά τέρμιναλς, που έχει βάλει μπροστά η κυβέρνηση Σολτς, τότε το 2026 σε πλήρη λειτουργία θα εισάγουν ποσότητες αερίου μεγαλύτερες από εκείνες που εισήγαγε η χώρα από την Ρωσία πριν από τον πόλεμο. Συνεπώς η Γερμανία θα «καίει» περισσότερο φυσικό αέριο σε σχέση με το παρελθόν, τη στιγμή που για να εκπληρώσει τις κλιματικές της υποχρεώσεις θα πρέπει να προχωρήσει σε μείωση της κατανάλωσης με βάση το σχετικό χρονοδιάγραμμα. Ο κύριος Χάμπεκ ψέλλισε κάτι περί επάρκειας και διατήρησης χαμηλών τιμών, το οποίο σε καμιά περίπτωση δεν ισχύει. Αφενός η διαδικασία υγροποίησης, μεταφοράς και επαναεριοποίησης είναι εξαιρετικά κοστοβόρα, το LNG είναι δηλαδή «από τη μάνα του» ακριβότερο, αφετέρου η εκτόξευση της ζήτησης έχει οδηγήσει και σε εκτόξευση των τιμών. Μάλιστα εταιρείες που χρησιμοποιούν για άλλους σκοπούς πλην της βιομηχανικής παραγωγής, για παράδειγμα μεταφορικές στα βαρέα οχήματά τους, δεν επιδοτούνται και βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο όριο της χρεωκοπίας.

Ανύπαρκτος συντονισμός

Ενα άλλο ερώτημα που αποδεικνύει τη γερμανική στενομυαλιά και την ευρωπαϊκή ανυπαρξία έχει να κάνει με τη δημιουργία τόσο πολλών τερματικών σταθμών σε λιμάνια της Γερμανίας. Η γνώμη των ειδικών είναι ότι στην Ευρώπη υπάρχουν ήδη αρκετοί σταθμοί και επιπλέον θα μπορούσαν με κάποιες τεχνικές τροποποιήσεις να συνδεθούν με το υπάρχον δίκτυο αγωγών για τη μεταφορά του αερίου μέσω αυτού. Οι Ευρωπαίοι δε μπόρεσαν να συντονιστούν ούτε σε αυτό, ίσως γιατί η Γερμανία που διαθέτει τα κονδύλια για τέτοιες επενδύσεις «μαμούθ» να θέλει να αποκτήσει ένα ακόμα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα απέναντι στους «εταίρους» της. Σε κάθε περίπτωση δεν είναι ο αριθμός των τερματικών που επηρεάζει την τιμή του LNG, όπως προσπάθησε να πείσει σε κάποια φάση η γερμανική κυβέρνηση.

Εγωϊστική μεγαλομανία

Η σπουδή της γερμανικής κυβέρνησης να «σκουπίσει» την αγορά, εξασφαλίζοντας τεράστιες ποσότητες LNG είχε όμως και μια ακόμα καταστροφική συνέπεια για τρίτους, όπως παλύ γλαφυρά παρουσίασε πριν από δέκα περίπου ημέρες το τηλεοπτικό δίκτυο ΖDF. Xώρες που δεν διέθεταν δίκτυο αγωγών και εξαρτώνταν ως τώρα σε ζωτικό βαθμό από το συγκεκριμένο καύσιμο, όπως για παράδειγμα το Πακιστάν έχουν βρεθεί τώρα σε εξαιρετικά δεινή θέση, αφού δεν είναι σε θέση να ανταπεξέλθουν στον διπλασιασμό σχεδόν των τιμών. Το αποτέλεσμα εδώ και μερικούς μήνες είναι η χώρα να έχει μειώσει κατά 20% τις αγορές της, κάτι που προκαλεί διακοπές της ηλεκτροδότησης, οι οποίες είναι απειλητικές για τους κατοίκους της χώρας και καταστροφικές για την παραγωγή και την οικονομία της.

Ο Ρόμπερτ Χάμπεκ παραδέχτηκε ότι υπάρχει πράγματι θέμα, αλλά προσπάθησε να το παρουσιάσει περίπου ως αναγκαίο κακό, ως μια παράπλευρη συνέπεια ενός κόσμου, που δυστυχώς δεν είναι αγγελικά πλασμένος. Αντίστοιχα προβλήματα με το Πακιστάν αντιμετωπίζουν και άλλες χώρες όπως το Μπαγκλαντές, ακόμα και η Ινδία αλλά και χώρες της Αφρικής.

Μια ακόμα παράπλευρη συνέπεια της γερμανικής λαιμαργίας είναι και το ότι κάποιες από αυτές τις χώρες «στηρίζονται» επενδυτικά και από τη Γερμανία για να προωθήσουν όχι καθαρές μορφές ενέργειας, αλλά εξορύξεις ορυκτών καυσίμων, όπως για παράδειγμα η Σενεγάλη. O κύριος Σολτς είχε βρεθεί εκεί τον περασμένο Μάιο για να προμοτάρει το σχετικό σχέδιο συγκεντρώνοντας τα πυρά οικολόγων ακτιβιστών, που ζητούν διαφορετικές και βιώσιμες λύσεις για μια χώρα, όπου το 70% των κατοίκων δεν διαθέτει ηλεκτρικό ρεύμα. Το επιχείρημα της κυβέρνησης είναι ότι οι εγκαταστάσεις υπάρχουν ήδη, απλώς η Γερμανία θέλει να συμβάλει στον εκσυγχρονισμό τους για να εισάγει αέριο και από εκεί.