Είναι λογικό η ΕΕ να πρωτοπορεί στη μετάβαση σε μια μετα-αναπτυξιακή κοινωνία.  Ως θέμα οικολογικής δικαιοσύνης καθόσον οι χώρες της ΕΕ φέρουν τη μεγαλύτερη ιστορική ευθύνη για τις κρίσεις του κλίματος και της βιοποικιλότητας. Η εγκατάλειψη της οικονομικής ανάπτυξης θα απελευθερώσει φυσικούς πόρους για τον Παγκόσμιο Νότο, όπου η ανάπτυξη εξακολουθεί να συμβάλλει στην ευημερία. Αλλά, μια ευρωπαϊκή μετα-ανάπτυξη θα κέρδιζε και σε ανθεκτικότητα. Είναι προτιμότερο να διαχειριστούμε το τέλος της ανάπτυξης μέσω δημοκρατικών διαβουλεύσεων παρά να μας το επιβάλουν λόγω οικολογικής κατάρρευσης ή συγκρούσεων πόρων, λένε οι αναλυτές.

Ωστόσο, μια ανθεκτική ΕΕ πρέπει να είναι σε θέση να αντέξει όχι μόνο οικολογικούς κραδασμούς ή διαταραχές του εμπορίου, αλλά και στρατιωτική επιθετικότητα. Πάνω από ένα χρόνο μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η ΕΕ εξακολουθεί να εισάγει φυσικό αέριο και ουράνιο από τη Ρωσία, «ενισχύοντας» το μέτωπο του πολέμου για τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Την ίδια ώρα, μια απάντηση με πίεση υπέρ της διακοπής του πολέμου στην Ουκρανία, που περιλαμβάνει την επιταχυνόμενη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, έχει κάνει την ΕΕ να εξαρτάται περισσότερο από την Κίνα. Αυτή η χώρα κυριαρχεί στις αλυσίδες εφοδιασμού για κρίσιμες πρώτες ύλες καθώς και στους ηλιακούς συλλέκτες, τις μπαταρίες και τους μαγνήτες που κατασκευάζονται από αυτές. Έτσι, βρισκόμαστε ανάμεσα στις Συμπληγάδες  δύο επιθετικών απολυταρχιών.

Οι ευρωπαϊκοί φορείς χάραξης πολιτικής έχουν εγκαταλείψει μια σειρά από δόγματα, όπως το απεριόριστο ελεύθερο εμπόριο. Ωστόσο, ένα δόγμα παραμένει: αυτό της οικονομικής ανάπτυξης. Μια «πιο αργή» οικονομία θα επέτρεπε στην ΕΕ να μειώσει την υπερβολική της εξάρτηση από την εισαγόμενη ενέργεια και υλικά πιο γρήγορα. Για παράδειγμα, μια ώθηση για ενεργή και κοινή κινητικότητα, καθώς και για τις δημόσιες συγκοινωνίες, που ανατρέπει την ιδιοκτησία του αυτοκινήτου, θα μετριάσει σημαντικά την ευρωπαϊκή ζήτηση για κρίσιμα μέταλλα.

Υπάρχει ένας ακόμη πιο ισχυρός λόγος για να σταματήσουμε να επιδιώκουμε την ανάπτυξη. Η επιστήμη εκφράζει ολοένα και περισσότερο αμφιβολίες για το εάν η συνεχιζόμενη αύξηση του ΑΕΠ είναι συμβατή με έναν ζωντανό πλανήτη. «Είναι απίθανο να επιτευχθεί μια μακροχρόνια, απόλυτη αποσύνδεση της οικονομικής ανάπτυξης από τις περιβαλλοντικές πιέσεις και επιπτώσεις σε παγκόσμια κλίμακα», σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος.

Εν προκειμένω, η «πράσινη ανάπτυξη» φαίνεται ψευδαίσθηση. Σήμερα, η σύγκρουση μεταξύ δημοκρατίας και αυτοκρατορίας διαδραματίζεται ζοφερά μπροστά στα μάτια μας στην Ουκρανία. Οι επικριτές της οικονομικής ανάπτυξης δεν μπορούν να κοιτάξουν μακριά από την απειλή που θέτει ο μαχητικός αυταρχισμός, καθώς δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η μετάβαση πέρα ​​από την ανάπτυξη πρέπει να είναι δημοκρατική. Θα μπορέσει, λοιπόν, μια μετα-αναπτυξιακή ΕΕ να υπερασπιστεί τον εαυτό της, τους συμμάχους της, τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και μια διεθνή τάξη βασισμένη σε κανόνες ενάντια σε κάθε είδους «επιθέσεις» Ρωσία και Κίνας;

Η ισχύς των χωρών και των συμμαχιών, συνήθως, μετριέται από το ΑΕΠ και τις στρατιωτικές τους δυνατότητες. Ο πόλεμος της Ουκρανίας επιβεβαιώνει σε μεγάλο βαθμό αυτή τη μέτρηση. Χωρίς δισεκατομμύρια στη δυτική υποστήριξη, χρήματα και όπλα, η Ουκρανία δεν θα μπορούσε να αντέξει τον Ρώσο επιτιθέμενο, ο οποίος σκοπεύει να καταστρέψει την ευρωπαϊκή τάξη ασφαλείας. Με αυτόν τον τρόπο, μια μετα-ανάπτυξη ΕΕ καθίσταται ευάλωτη. Ο πρώτος τρόπος για να αυξηθεί η ανθεκτικότητα σε θέματα πολέμου και ειρήνης είναι η μείωση της σπατάλης πόρων στην εξωτερική δράση.

Πολύ συχνά, η ευρωπαϊκή διπλωματία είναι μια κακοφωνία του εθνικού αυτοπληθωρισμού. Η ευρωπαϊκή άμυνα μαστίζεται από κατακερματισμό, επικάλυψη και έλλειψη διαλειτουργικότητας μεταξύ των εθνικών ενόπλων δυνάμεων. Μια μετα-ανάπτυξη ΕΕ θα πρέπει να ξεκινήσει για βαθύτερη ολοκλήρωση. Αυτό περιλαμβάνει ισχυρή εποπτεία της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου εντός των συνόρων της, όχι άλλα βέτο στην εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας, να μιλάμε με μία φωνή και να λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη την αμυντική ολοκλήρωση. Όσο καλύτερα ταιριάζουν οι στρατιωτικές δυνάμεις των κρατών μελών, τόσο περισσότερο εξοικονομούμε τους πόρους μας.

Στην παγκόσμια αντιπαράθεση μεταξύ δημοκρατίας και απολυταρχίας, οι ΗΠΑ μπορεί να αποχωρήσουν από το στρατόπεδό μας στις επόμενες προεδρικές εκλογές, εάν επικρατήσει ο Τραμπ ή ένας Τραμπιστής. Είτε έτσι είτε αλλιώς, οι ΗΠΑ θα επικεντρωθούν όλο και περισσότερο στις απειλές από την Κίνα και όχι από τη Ρωσία. Η ΕΕ δεν έχει άλλη επιλογή από το να μειώσει την εξάρτησή της για την ασφάλεια από τις ΗΠΑ.

Η κάλυψη των κενών αμυντικών δυνατοτήτων μέσω της κοινής ανάπτυξης και προμήθειας νέων οπλικών συστημάτων απαιτεί νέα χρήματα. Το ίδιο ισχύει και για τη διατήρηση της άμυνας της Ουκρανίας, την απελευθέρωση των ανθρακούχων ενόπλων δυνάμεων και την υποστήριξη μιας συνολικής προσέγγισης ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης για τη δράση για το κλίμα και τη μείωση της φτώχειας στον Παγκόσμιο Νότο. Για μια ΕΕ χωρίς αύξηση του ΑΕΠ, αυτό θα ήταν μεγάλη υπόθεση, αλλά το κίνημα της απο-ανάπτυξης δικαίως τοποθετεί το κοινό καλό πάνω από την πλεονάζουσα ιδιωτική κατανάλωση. Μια μετα-αναπτυξιακή ΕΕ θα έκανε καλά να συμπεριλάβει την άμυνα, τη διπλωματία και την εξωτερική βοήθεια στον κατάλογο των υψηλής ποιότητας δημόσιων υπηρεσιών που επιδιώκει. Για μια ΕΕ πέρα ​​από την ανάπτυξη, η εύρεση συμμάχων θα ήταν ακόμη πιο σημαντική - περισσότεροι πόροι και νομιμότητα. Η διεύρυνση της Ένωσης θα γίνει ακόμη πιο ισχυρή γεωπολιτική επιταγή. Μια τέτοια ΕΕ θα έπρεπε να υιοθετήσει μια πολιτική «πράσινης ανάπτυξης» για τις υπό ένταξη χώρες που επιδιώκουν να μειώσουν το χάσμα ευημερίας με τα παλαιότερα κράτη μέλη ή να ανοικοδομήσουν μετά τον πόλεμο. Η Ουκρανία, εάν επιζήσει από τη ρωσική επίθεση με τη βοήθειά μας, θα μπορούσε να είναι ένας υπολογίσιμος έως ισχυρός εταίρος της ΕΕ, τόσο από άποψη πολιτικού θάρρους όσο και στρατιωτικής δύναμης.

Η εγκατάλειψη της αύξησης του ΑΕΠ μπορεί και πρέπει να δώσει μια ισχυρή ώθηση για την ενίσχυση και τη διεύρυνση της ΕΕ. Μια τέτοια ΕΕ μπορεί κάλλιστα να είναι «σπαρτιάτικη» με περισσότερες από μία έννοιες. Αλλά αν έχουμε κατά νου την κοινωνική ισότητα, αυτό δεν είναι πολύ υψηλό τίμημα για την προστασία της δημοκρατίας μας και την ενίσχυση της οικολογικής και γεωπολιτικής μας ανθεκτικότητας.