Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο
Στης απληστίας τον καιρό
Τρίτη, 11/07/2023

Το λεξιλόγιο μας εμπλουτίστηκε με μια νέα λέξη: Greedflation. Πληθωρισμός της απληστίας, το μετέφρασαν στα ελληνικά. Η μετάφραση είναι ακριβής, αφού ο όρος περιγράφει πώς η απληστία επιχειρηματικών ομίλων για μεγαλύτερη κερδοφορία ευθύνεται περίπου για το 50% του πληθωρισμού, για το μισό των αυξήσεων σε τιμές βασικών προϊόντων. Δεν είναι αριστερή ιδεοληψία. Την διαπίστωση επιβεβαιώνουν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Πρωθυπουργοί κρατών ανεξαρτήτως αποχρώσεων. Στην Ελλάδα το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής.

Η ειλικρινής αυτή «πιστοποίηση» καταγράφεται στα «συν» τους. Τι να την κάνεις όμως όταν το αποτέλεσμα είναι ένα μεγάλο «πλην», η απροθυμία τους δηλαδή να κάνουν κάτι για να αντιμετωπίσουν αυτή την ακατάσχετη δίψα για υπερκέρδη, που τελικά μόνο απρόσμενα δεν είναι. Το μόνο που αντιτείνουν είναι προτροπές και προσδοκίες στο πνεύμα μιας λογικής «οι καπιταλιστές έχουν φιλότιμο».

Ο κυνισμός με τον οποίο η παραδοχή μετατρέπεται σε κανονικότητα, η απουσία οποιασδήποτε πρωτοβουλίας για να αντιμετωπιστεί ένα πρόβλημα, που χτυπά εκατομμύρια νοικοκυριά στην Ευρώπη προκαλεί τρόμο. Ακόμα και η συντηρητικότατη Frankfurter Allgemeine ειδοποιούσε τις προάλλες την πολιτική ελίτ για το πόσο «αβίωτος» γίνεται ο βίος για φοιτητές και φοιτήτριες, που αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στο κόστος διαβίωσης. Και δεν είναι μόνο αυτοί.

Ποιος να συμπιέσει τα κέρδη

Θα περίμενε κανείς να τεθεί το θέμα σε κάποια σύνοδο κορυφής. Εστω σε ένα Eurogroup, το οποίο κάποτε υποτίθεται είχε άποψη και για το αν θα πρέπει να είναι μόνιμες ή «νοικιασμένες» οι καθαρίστριες των ελληνικών υπουργείων. Ακόμα και «σκληροί» οικονομιστές αρθρογράφοι στους Financial Times, όπως ο Μάρτιν Γουλφ παρατηρούν ότι εδώ συντελείται μια αναδιανομή πλούτου, ότι «οι πραγματικοί μισθοί έχουν μειωθεί σημαντικά» και ότι «οι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να ανακτήσουν ορισμένες από αυτές τις απώλειες, χωρίς να διατηρήσουν τον πληθωρισμό ψηλά, υπό την προϋπόθεση ότι τα κέρδη θα συμπιέζονταν».

Αλλά η πολιτική παρακολουθεί με ανατριχιαστική απάθεια όλα αυτά. Είναι τρομακτικό το πόσο παραδομένη μοιάζει απέναντι σε μεγάλες πολυεθνικές και σε εθνικά καρτέλ. Υπάρχει περίπτωση να αναστραφεί αυτό; Η απάντηση είναι ξεκάθαρα όχι. Η ΕΕ έχει μπει πια για τα καλά σε προεκλογικούς ρυθμούς και οι ηγέτες της έχουν αρχίσει τα παζάρια για τις καρέκλες. Η περίπτωση του Πέδρο Σάντσεθ είναι ίσως η πιο χαρακτηριστική. Αφού προσπάθησε να πάρει κάποια μέτρα ανακούφισης για τους μη έχοντες, τελικά φαίνεται να κατέθεσε τα όπλα μια ώρα νωρίτερα. Θεωρεί και ο ίδιος δύσκολο να κερδίσει τις εκλογές. Ανέλαβε για 23 μέρες την προεδρία της ΕΕ, φροντίζοντας απλώς να επαναλάβει την αλληλεγγύη του για την Ουκρανία. Μια παρακαταθήκη απαραίτητη, αν τελικά χάσει και επιλέξει να διεκδικήσει, όπως ακούγεται, τη θέση του ΓΓ του ΝΑΤΟ. Φρόντισε μάλιστα να στείλει μήνυμα αυτός ο «σοσιαλιστής» στην «δεξιά» Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ότι την θεωρεί κατάλληλη για δεύτερη θητεία στο τιμόνι της Κομισιόν. Σημαντική λεπτομέρεια: και η φον ντερ Λάιεν θα προτιμούσε να μεταπηδήσει στο τιμόνι της Συμμαχίας. Λιγότερος έλεγχος από άλλα θεσμικά όργανα και μεγαλύτερα συμβόλαια, τώρα που έκλεισε ο κύκλος των εμβολίων. Ποιος είπε ότι η απληστία είναι προνόμιο μόνο κάποιων CEO’s;