Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο
H Ευρώπη έχει ενισχύσει την ενεργειακή της ασφάλεια
Δευτέρα, 07/08/2023

Ένα από τα χειρότερα κρυμμένα μυστικά της Ευρώπης, πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ήταν ότι εξαρτιόταν  σε μεγάλο βαθμό  από το ρωσικό αέριο. Το 2021, η Ευρωπαϊκή Ένωση  ανέφερε  ότι εισήγαγε το 45% του φυσικού της αερίου από τη Ρωσία. Όμως, η ΕΕ αναζήτησε περισσότερη ενέργεια. Δεδομένων των προηγούμενων διαφωνιών για το φυσικό αέριο μεταξύ Λευκορωσίας, Ουκρανίας και Ρωσίας, η Κεντρική και Δυτική Ευρώπη ακολούθησαν επίσης δρόμους για τη δημιουργία νέων αγωγών που παρέκαμψαν την Ανατολική Ευρώπη. Αυτό ήταν πιο εμφανές με τους  Nord Stream 1 και TurkStream . Ως αποτέλεσμα, το ρωσικό αέριο καταναλώθηκε με υψηλότερο και ταχύτερο ρυθμό και ορισμένοι Ευρωπαίοι άρχισαν να επιδιώκουν την κατασκευή ενός ακόμη αγωγού, του  Nord Stream 2 .

Ο πόλεμος της Ρωσίας, ωστόσο, ανάγκασε την Ευρώπη να επανεξετάσει την ενεργειακή της ασφάλεια και τα κράτη, κατά περίπτωση, να διαφοροποιήσουν την ενεργειακή τους αγορά. Όταν ξεκίνησε ο πόλεμος, οι Ευρωπαίοι επέβαλαν  αυστηρές κυρώσεις  για να τιμωρήσουν τη Ρωσική Ομοσπονδία για τη συμπεριφορά της. Επιπλέον, ο αγωγός Nord Stream 2 ακυρώθηκε  καθώς  οι Ευρωπαίοι δήλωσαν ότι δεν θα ανταμείψουν τη Ρωσία για την εισβολή της πληρώνοντας για το φυσικό της αέριο. Στη συνέχεια, μετά από μια σειρά συζητήσεων, η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε ότι θα  σταματήσει τις εισαγωγές  ρωσικών προϊόντων πετρελαίου. Οι Ευρωπαίοι ανησυχούσαν ότι αυτές οι αποφάσεις θα μπορούσαν ενδεχομένως να οδηγήσουν σε ελλείψεις κατά τη διάρκεια του χειμώνα 2022-2023. Ωστόσο, ήταν έτοιμοι να κάνουν ό,τι ήταν απαραίτητο για να εξασφαλίσουν πως δεν θα χρηματοδοτούσαν τους Ρώσους για τον πόλεμό τους.

Τελικά, η ευρωπαϊκή απόφαση απέδωσε καρπούς. Ένας βαρύς χειμώνας  δεν ήρθε ποτέ. Η τιμή του φυσικού αερίου  μειώθηκε και αρκετές ευρωπαϊκές χώρες αύξησαν  το απόθεμά τους σε φυσικό αέριο  για να λάβουν υπόψη  τις μελλοντικές προκλήσεις. Οι ρωσικές παραδόσεις φυσικού αερίου μειώθηκαν κατά 80% από το 2021 έως το 2022.

Ένας λόγος αυτής της επιτυχίας, λοιπόν, είναι ότι οι Ευρωπαίοι άρχισαν να διαφοροποιούν την ενεργειακή τους αγορά για να μην βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στη Ρωσία. Για παράδειγμα, τον περασμένο χρόνο, οι Ευρωπαίοι συνεργάζονται στενά με τους Αμερικανούς ομολόγους τους. Σύμφωνα με μια πρόσφατη  έκθεση οι αμερικανικές εταιρείες παρείχαν το 50% των προμηθειών υγροποιημένου φυσικού αερίου της Ευρώπης το 2022. Επιπλέον, σε τουλάχιστον τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες είναι σχεδόν μηδενικές οι εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου.  Oι Ευρωπαίοι  αγοράζουν, εξ άλλου, φυσικό αέριο από χώρες της Βόρειας Αφρικής και της Κεντρικής Ασίας. Δεδομένου ότι προμηθεύονται τώρα από πολλούς διαφορετικούς παραγωγούς, αυτό σημαίνει ότι  έχουν μεγάλο εύρος πηγών στις οποίες πρέπει να στραφούν όταν απαιτούν φυσικό αέριο. 

Εκτός από τη βιομηχανία φυσικού αερίου, η Ευρώπη εξερευνά επίσης ανανεώσιμες πηγές και εναλλακτικές πηγές ενέργειας. Για παράδειγμα, πρόσφατα δόθηκε έμφαση στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες πιστεύουν ότι μια ανανεωμένη αγορά ενέργειας θα μειώσει τις τιμές. Αυτό θα βοηθούσε στην αντιμετώπιση του κόστους της αύξησης των τιμών του φυσικού αερίου. Σύμφωνα με  έκθεση του Forbes,  η ηλεκτρική ενέργεια γίνεται φθηνότερη σε χώρες που διαθέτουν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Επιπλέον, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας παρήγαγαν το 40% της ηλεκτρικής ενέργειας σε ολόκληρη την Ευρώπη το πρώτο εξάμηνο του 2020. Αυτό υποδηλώνει ότι η υποδομή που απαιτείται για την ενεργειακή αγορά έχει, ήδη, δημιουργηθεί. Η Ευρωπαϊκή Ένωση συζητά επί του παρόντος πώς μπορεί να  μεταρρυθμίσει την αγορά ενέργειας της.

Ακόμη, πρέπει να σημειωθεί πως η επιδίωξη ενεργειακών εναλλακτικών λύσεων βοήθησε οικονομικά την Ευρώπη. Σύμφωνα με  έκθεση που δημοσιεύτηκε  από τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, «οι καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ αναμένεται να εξοικονομήσουν περίπου 100 δισεκατομμύρια ευρώ κατά την περίοδο 2021-2023». Μια  έκθεση του Bloomberg είχε παρόμοια διαπίστωση: η ανανεώσιμη ενέργεια εξοικονόμησε την Ευρωπαϊκή Ένωση 11 δισεκατομμύρια δολάρια σε εισαγωγές φυσικού αερίου από τον Μάρτιο έως τον Σεπτέμβριο του 2022. 

Τέλος, η διαφοροποίηση της αγοράς ενέργειας και η επιδίωξη εναλλακτικής ενέργειας θα επιτρέψει στους Ευρωπαίους να παράγουν ηλεκτρική ενέργεια με χαμηλότερες εκπομπές άνθρακα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε πρόσφατα ότι έχει  δεσμευτεί  να μειώσει τις εκπομπές άνθρακα κατά 55% έως το 2030. Η μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα βοηθήσει την Ευρώπη να επιταχύνει τον ρυθμό της για την επίτευξη αυτών των στόχων. Το πιο σημαντικό είναι ότι θα την βοηθήσει να μειώσει το αποτύπωμα άνθρακα και θα συμβάλει σε ένα  καθαρότερο και υγιέστερο περιβάλλον .

Η μεταρρύθμιση της ενεργειακής αγοράς της περιοχής θα πάρει χρόνο και δεν θα είναι εύκολη διαδικασία. Ωστόσο, οι Ευρωπαίοι έχουν επιδείξει τεράστια πρόοδο τον περασμένο χρόνο. Οι συντονισμένες ενέργειες συνέβαλαν στην ενεργειακή ανεξαρτησία της Ευρώπης και έχουν ενισχύσει την ασφάλεια σε ολόκληρη την ήπειρο. Η συνέχιση αυτών των ενεργειών την αναδεικνύει σιγά σιγά  σε ηγέτιδα δύναμη στον αγώνα για καθαρότερη ενέργεια. Η μείωση του αποτυπώματος άνθρακα θα οδηγήσει σε έναν πιο υγιή και ασφαλή πλανήτη.  Υπάρχει ακόμη πολλή δουλειά να γίνει. Ωστόσο, προς το παρόν, η Ευρώπη φαίνεται να είναι σε μια καλή πορεία.