Tη δομική αλλαγή του Ειδικού Λογαριασμού για τις ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) εξετάζουν το υπουργείο Περιβάλλοντος- Ενέργειας και ο ΔΑΠΠΕΠ, ο φορέας που διαχειρίζεται τον ειδικό λογαρισμό.
Στόχος είναι ο νέος ΕΛΑΠΕ αφενός να εξασφαλίζει τα απαραίτητα κονδύλια για την πληρωμή των παραγωγών πράσινης ενέργειας, να διατηρεί το “μαξιλάρι” των 70 εκατ. τουλάχιστον και από εκεί και πέρα να μην λειτουργεί σαν μηχανισμός που σχηματίζει αποθέματα αλλά σαν μηχανισμός που τα όποια πλεονάσματά του θα τα επιστρέφει στους δικαιούχους, είτε αυτοί είναι συμμετέχοντες στην αγορά, είτε οι καταναλωτές.
Μάλιστα στο τραπέζι έχει πέσει η πρόταση το υποχρεωτικό “μαξιλάρι” δηλαδή το πλεόνασμα που πρέπει να διατηρεί πάντα ο ΕΛΑΠΕ σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, όπως αυτό διαμορφώθηκε από τις μνημονιακές συμφωνίες, να αυξηθεί από τα 70 εκατ. ευρώ στα 130 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στην αποζημίωση των παραγωγών ΑΠΕ για τον μήνα Ιανουάριο.
Για το 2021 ο ΕΛΑΠΕ αναμένεται να κλείσει με πλεόνασμα της τάξης των 130-150 εκατ. ευρώ, επωφελούμενος από τη πολύ μεγάλη αύξηση της τιμής των δικαιωμάτων ρύπων. Οι τιμές του CO2 από περίπου 25 ευρώ/τόνο πέρυσι το φθινόπωρο διαμορφώνονται πλέον γύρω στα 65 ευρώ/τόνο CO 2, με αυξητικές τάσεις. Η άνοδος των τιμών είναι τόσο μεγάλη που υπερκαλυψε τη μείωση του αριθμού των δικαιωμάτων ρύπων που θα δημοπρατήσει η χώρα συνολικά το 2021.
Η μείωση αυτή είναι αποτέλεσμα της εφαρμογής της 4ης φάσης αναμόρφωσης του μηχανισμού εμπορίας ρύπων της ΕΕ, σύμφωνα με την οποία αυξήθηκε ο ρυθμός της ετήσιας μείωσης των δικαιωμάτων ρύπων που θα διατίθενται σε κάθε χώρα-μέλος τα επόμενα χρόνια.
Στον ΕΛΑΠΕ εισρέει λίγο πάνω από το 60% των εσόδων από τα δικαιώματα ρύπων.
Το κόστος του CO2 είναι ένας από τους παράγοντες - ο κυριότερος βέβαια είναι το φυσικό αέριο- που επιβαρύνει τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας. Τελευταία μάλιστα, έχει παρατηρηθεί αύξηση της ζήτησης δικαιωμάτων (και κατά συνέπεια των τιμών τους) από ηλεκτροπαραγωγικές εταιρίες στην Ευρώπη, που αλλάζουν καύσιμο και στρέφονται στον στρέφονται από το φυσικό αέριο στον πιο ρυπογόνο αλλά φθηνότερο άνθρακα.
Ας σημειωθεί ότι ο ΔΑΠΕΕΠ είναι ο φορέας που θα διαχειριστεί το νέο ο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, το οποίο σε πρώτη φάση θα χρηματοδοτήσει το επίδομα στους λογαριασμούς ρεύματος.