Oι εταιρίες προμήθειας ηλεκτρισμού θα μπορούν να λειτουργούν και ως Φορείς Συλλογικής Εκπροσώπησης (ΦΟΣΕ) εκπροσωπώντας τους καταναλωτές, σύμφωνα με την σχετική εισήγηση της ΡΑΕ.
Η τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου των ΦΟΣΕ, που έχει θέσει σε δημόσια διαβούλευση η Ρυθμιστική Αρχή ως τις 13 Μαίου, διευρύνει τον ορισμό του Φορέα Συλλογικής Εκπροσώπησης κατά τρόπο που να συμπεριλαμβάνει όλες τις έννοιες για τους Φορείς αυτούς και καθιστώντας σαφή τη δυνατότητα άσκησης της σωρευτικής εκπροσώπησης τόσο των παραγωγών όσο και των καταναλωτών από το ίδιο πρόσωπο
Ειδικά για τους προμηθευτές, η πρόταση της ΡΑΕ αναφέρει ότι “είναι δυνατή η παράλληλη άσκηση της δραστηριότητας προμήθειας με αυτή της εκπροσώπησης απόκρισης ζήτησης. H Οδηγία (ΕΕ) 2019/944 δεν αποκλείει αυτή τη δυνατότητα, που θα πρέπει να θεωρείται ως δεδομένη, παρά μόνον κρίνει ως αναγκαίο τον ορισμό της ειδικότερης έννοιας του ανεξάρτητου ΦοΣΕ. Σε αυτό το πλαίσιο, η Οδηγία επιτάσσει να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου οι καταναλωτές να μπορούν να επιλέξουν, εφόσον το επιθυμούν, την ανάθεση της εκπροσώπησης σε ανεξάρτητους ΦοΣΕ, χωρίς να εμποδίζονται με άμεσο (π.χ. ρήτρες στη σύμβαση προμήθειας) ή έμμεσο τρόπο (π.χ. επιβολή ποινών ή επιβάρυνση με δυσανάλογα κόστη) από τους προμηθευτές τους. Η άσκηση της δραστηριότητας εκπροσώπησης απόκρισης ζήτησης από τον προμηθευτή του πελάτη μπορεί να παρουσιάσει δυναμικές συνέργειες ,καθώς ο προμηθευτής έχει ήδη τη σχετική τεχνογνωσία και τα δεδομένα του πελάτη του ως προς τις καταναλωτικές του συνήθειες και ανάγκες, πλην όμως επηρεάζεται η βασική του εμπορική δραστηριότητα (πώληση ηλεκτρικής ενέργειας).
Σε κάθε περίπτωση, δεδομένου ότι η Οδηγία δεν επιβάλει σχετικό περιορισμό ως προς αυτή τη δυνατότητα, ο νόμος θα πρέπει να παρέχει το εν λόγω δικαίωμα και στους προμηθευτές, ενώ παράλληλα κρίνεται σκόπιμο να εξεταστούν κίνητρα τα οποία θα ευνοούν την ανάπτυξη ανεξάρτητων φορέων σωρευτικής εκπροσώπησης απόκρισης ζήτησης, ειδικά σε ό,τι αφορά τη διευκόλυνση της ανταλλαγής των πληροφοριών μεταξύ του προμηθευτή και των ανεξάρτητων ΦοΣΕΑΖ. “
Πρόκειται για μία σημαντική αλλαγή, αφού ο ισχύον νόμος 4425/2016, προβλέπει ότι η άσκηση της δραστηριότητας εκπροσώπησης από τον ίδιο φορέα επιτρέπεται διαζευτικά είτε για την παραγωγή είτε για την κατανάλωση και δεν δίνει τη δυνατότητα παράλληλης άσκηση της δραστηριότητας εκπροσώπησης παραγωγών και καταναλωτών από τον ίδιο φορέα.
Στο κείμενό της η ΡΑΕ εισηγείται και μια σειρά από τροποποιήσεις, ιδιαίτερα για τα δικαιώματα των καταναλωτών. Στο πλαίσιο αυτό, προτείνει:
- Δικαιώματα των καταναλωτών σχετικά με τη δυνατότητα παροχής υπηρεσιών απόκρισης ζήτησης μέσω φορέων σωρευτικής εκπροσώπησης και σχετικές υποχρεώσεις των Προμηθευτών, ώστε να επιτρέπεται στους καταναλωτές η άσκηση της εν λόγω δραστηριότητας από ανεξάρτητο φορέα.
- Οριοθέτηση δραστηριότητας εκπροσώπησης - Υποχρέωση κατοχής άδειας για την άσκηση των εν λόγω δραστηριοτήτων με ρητή αναφορά στα δικαιώματα και υποχρεώσεις του κατόχου κάθε άδειας.
- Ελάχιστες οργανωτικές προϋποθέσεις ως προς τη νομική μορφή, το ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο, την οργανωτική και διοικητική δομή του κατόχου της άδειας εκπροσώπησης και την αναγκαία χρηματοοικονομική ευρωστία.
Πρέπει να σημειωθεί ότι ενώ για την δραστηριότητα της προμήθειας απαιτείται με βάση το υφιστάμενο πλαίσιο ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο 600.000 ευρώ, ενώ για την εμπορία 60.000 ευρώ. Αντίστοιχο κεφάλαιο με αυτό της εμπορίας προβλέπεται μέχρι σήμερα και για την κατοχή άδειας εκπροσώπησης παραγωγών ΑΠΕ και καταναλωτών.
Σύμφωνα με τη εισήγηση της ΡΑΕ με δεδομένο ότι οι ΦοΣΕΑΖ προβλέπεται να εκπροσωπούν καταναλωτές μόνο για τους σκοπούς παροχής υπηρεσιών εξισορρόπησης, το κεφάλαιο των 60.000 ευρώ θεωρείται επαρκές για την άδεια σωρευτικής εκπροσώπησης απόκρισης ζήτησης.