Δύο προϊόντα αποθήκευσης φυσικού αερίου στην Ιταλία συζητεί ο ΔΕΣΦΑ με την εταιρία Stogit, θυγατρική του ιταλικού Διαχειριστή του συστήματος αερίου Snam, της εταιρίας -leader στην κοινοπραξία που ελέγχει το μετοχικό κεφάλαιο του ΔΕΣΦΑ

Το ένα από τα προϊόντα, όπως δήλωσε εκπρόσωπος του ΔΕΣΦΑ στη πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή για τα μέτρα σε περίπτωση διακοπής παροχής του ρωσικού αερίου , αφορά σε προϊόν επίπεδης διαμόρφωσης και το δεύτερο σε προϊόν διαμόρφωσης αιχμής, το οποίο θα μπορεί να δώσει περισσότερη ποσότητα όταν οι εγχώριες καταναλώσεις είναι υψηλότερες, για παράδειγμα τον Ιανουάριο και χαμηλότερες πχ  τον Δεκέμβριο.

Ας σημειωθεί ότι το σχέδιο προληπτικής δράσης της ΡΑΕ για το ενδεχόμενο διακοπής των ροών αερίου από τη Ρωσία, προβλέπει ότι οι υπόχρεοι της τήρησης αποθεμάτων ασφαλείας θα πρέπει να εξασφαλίσουν τις προϋποθέσεις για τη διασφάλιση ποσότητας 1,14 τεραβατωρών, σε διάστημα 20 ημερών από την έγκριση του Σχεδίου.

Ο ΔΕΣΦΑ εκτιμά ότι η διακοπή τροφοδοσίας με ρωσικό αέριο θα προκαλέσει ένα συνολικό έλλειμμα της τάξης των 50 TWh στο διάστημα Αύγουστος 2022-Ιούλιος 2023. εκ των οποίων οι 26 TWh αφορούν στην Ελλάδα και οι 24 TWh στη Βουλγαρία, με την εγχώρια αγορά να έχει την προτεραιότητα στον εφοδιασμό.

Οι ποσότητες αποθήκευσης στην Ιταλία μπορούν να ρίξουν το έλλειμμα  στις  20,5 TWh.

H αποθήκευση στην Ιταλία συνδυάζεται με τον αγωγό μεταφοράς αερίου TAP και ουσιαστικά, όσον αφορά στις παραδόσεις σε φυσικό προϊόν,  αποτελεί ένα swap: H Ελλάδα θα παρακρατεί τις ποσότητες που προβλέπει η συμφωνία αποθήκευσης, από τη τράνζιτ ροή αερίου προς την Ιταλία μέσω του αγωγού ΤΑΡ. Οι ποσότητες αυτές θα λογίζονται στα αποθέματα ασφαλείας της Ελλάδας στην Ιταλία και θα πληρώνονται με βάση τους όρους της σχετικής συμφωνίας. Πρόκειται για  ένα είδος εικονικής αντίστροφης ροής ,δεδομένου ότι ο αγωγός ΤΑΡ, ο οποίος μεταφέρει αζέρικο αέριο από τα ελληνοτουρκικά σύνορα στην Ιταλία μέσω Αλβανίας,  δεν έχει την τεχνική δυνατότητα πραγματικής ανάστροφης ροής.

Το σχέδιο της ΡΑΕ προτείνει δύο εναλλακτικές ως προς την ανάθεση της υποχρέωσης αποθήκευσης: είτε στον ΔΕΣΦΑ, είτε στους προμηθευτές που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά.

Το σενάριο  για τον προσδιορισμό του ελλείμματος αερίου, που χρησιμοποιεί ο ΔΕΣΦΑ  παίρνει ως δεδομένα: Tην καθημερινή  λειτουργία 4-7 λιγνιτικών μονάδων, εξαγωγές ηλεκτρισμού της τάξης των 10.000 MWh/ημέρα, καθώς και εξαγωγές φυσικού αερίου προς τη Βουλγαρία ύψους 65.000 MWh/ημέρα.

Η Βουλγαρία είναι μία από τις χώρες στην οποία η Gazprom διέκοψε τον Μάιο την παροχή αερίου, επειδή η Σόφια αρνήθηκε να πληρώνεί τη Gazprom σε ρούβλια. Πριν από αυτό το γεγονός, η Βουλγαρία είχε ήδη διαμηνύσει ότι από 1/1/2023 σταματά τις εισαγωγές  αερίου από τη Ρωσία. Για την υποκατάσταση των αναγκών της, η γειτονική χώρα εισάγει ήδη φορτία υγροποιημένου αερίου, μέσω του ελληνικού συστήματος και έχει αυξήσει τις εισαγωγές από Τουρκία.

Για τον επόμενο χειμώνα, η βουλγαρική κατανάλωση υπολογίζεται σε 181.000 MWh, που θα καλύπτονται  κατά 34.000 MWh από τον ελληνο βουλγαρικό αγωγό IGB, 40.000 MWh από την αποθήκη της στο Τσιρέν, 65.000 MWh από την Ελλάδα και 42.000 MWh από άλλες πηγές, όπως η Τουρκία.

Στο σενάριο διακοπής της τροφοδοσίας της ελληνικής αγοράς από τη Ρωσία, ο ΔΕΣΦΑ εκτιμά ότι στο Σιδηρόκαστρο οι ποσότητες θα μηδενιστούν, στους Κήπους θα είναι 10.000 MWh από την Τουρκία βάσει του συμβολαίου της ΔΕΠΑ με τη Botas, το οποίο όμως προβλέπει τη μείωση της ποσότητας στις 6.000 MWh από τον Ιανουάριο. Στη Νέα Μεσημβρία, που είναι το σημείο διασύνδεσης του ελληνικού συστήματος με τον ΤΑΡ, οι παραδόσεις  θα είναι 30.000 MWh. Το μεγαλύτερο μέρος των αναγκών της εγχώρια αγοράς θα καλύπτεται με φορτία υγροποιημένου αερίου (LNG), της τάξης των 220.000 MWh, από τις εγκαταστάσεις της Ρεβυθούσας.

Το σχέδιο εκφορτώσεων LNG το πρώτο  εξάμηνο του 2023 θα είναι αντίστοιχο με το πρώτο εξάμηνο του 2022.

Τα φορτία LNG στην καλύτερη περίπτωση θα μπορούσαν να  μειώσουν το συνολικό έλλειμμα (Ελλάδας- Βουλγαρίας) στις 38 ΤWh από τις 50 TWh. Σε περίπτωση όμως που η Ρωσία διακόψει την παροχή αερίου προς την Ευρώπη, λόγω του μεγάλου ανταγωνισμού για την εξεύρεση φορτίων LNG ο ΔΕΣΦΑ ακολουθεί ένα σενάριο κάλυψης 75% με LNG.

Eπίσης η χρήση ντίζελ από τις 5 μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο, συνολικής ισχύος 1.800 MW, θα μπορούσαν να περιορίσουν σημαντικά τις ανάγκες για φυσικό αέριο, με την προϋπόθεση ότι αυτό θα γίνεται σε μία τακτική βάση πχ 10 ημέρες τον μήνα.

Ακολουθεί η μείωση των εξαγωγών ηλεκτρισμού, που επίσης - ανάλογα με την ποσότητα-μπορούν να μειώσουν σημαντικά το έλλειμμα και ως έσχατο μέτρο η μείωση των εξαγωγών αερίου προς τη Βουλγαρία.