Ευελιξία υπό όρους για το ύψος του πλαφόν στα έσοδα των παραγωγών ηλεκτρισμού από τη χονδρική αγορά δίνει η τέταρτη και τελευταία αναθεώρηση του σχεδίου της Κομισιόν για τα έκτακτα μέτρα στην αγορά ηλεκτρισμού, που διανεμήθηκε χθες στα κράτη-μέλη εν όψει του Συμβουλίου των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ, που πραγματοποιείται σήμερα στις Βρυξέλλες.
Όσο για την περικοπή της κατανάλωσης ηλεκτρισμού παραμένει η δέσμευση για μείωση 5% από τα επίπεδα αιχμής, “είτε της κατανάλωσης, είτε της τιμής του ηλεκτρισμού¨, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η πιο πρόσφατη διατύπωση του κειμένου.
Η Κομισιόν επιμένει μεν στη θέσπιση ενιαίου πλαφόν 180 ευρώ για τις φθηνότερες τεχνολογίες παραγωγής ηλεκτρισμού, συμπεριλαμβανομένου του λιγνίτη, αφήνει όμως ένα περιθώριο στα κράτη-μέλη που ήδη εφαρμόζουν παρεμφερή μέτρα να τα διατηρήσουν υπό ορισμένες προϋποθέσεις.
Αυτό προκύπτει τουλάχιστον από ορισμένες παραγράφους του κανονισμού στο άρθρο 37. Στο πλαίσιο αυτό, εντάσσεται η αναφορά : ““Δεδομένου ότι το μείγμα παραγωγής και η δομή κόστους των εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών, θα πρέπει να τους επιτρέπεται να διατηρούν ή να θεσπίζουν εθνικά μέτρα αντιμετώπισης κρίσεων υπό συγκεκριμένες συνθήκες”.Σε άλλο σημείο, ορίζεται ότι “Για την πρόληψη των κινδύνων για την ασφάλεια του εφοδιασμού, τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν να ορίζουν υψηλότερο ανώτατο όριο εσόδων στα έσοδα της αγοράς για παραγωγούς που διαφορετικά θα υπόκεινταν στο ανώτατο όριο σε επίπεδο Ένωσης, όταν το επενδυτικό και λειτουργικό κόστος τους είναι υψηλότερο από το πλαφόν” .
Επιπρόσθετα το σχέδιο αναφέρει ότι : “ Για να ληφθούν υπόψη οι ανησυχίες για την ασφάλεια του εφοδιασμού, τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να ορίσουν το ανώτατο όριο των εσόδων της αγοράς κατά τρόπο που να επιτρέπει στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας να διατηρούν το 10 % των πλεονασματικών εσόδων πάνω από το ανώτατο όριο της αγοράς.”
Ας σημειωθεί ότι ο ελληνικός μηχανισμός παρακράτησης εσόδων από τους ηλεκτροπαραγωγούς που εφαρμόζεται από τον Ιούλιο προβλέπει όχι μόνον ξεχωριστό πλαφόν για κάθε τεχνολογία παραγωγής αλλά και την αναπροσαρμογή του, ανάλογα με τις τιμές της αγοράς κάθε μήνα για τις μονάδες φυσικού αερίου και λιγνίτη, των οποίων το κόστος παραγωγής επηρεάζεται από δυο χρηματιστηριακούς παράγοντες, τις ευρωπαϊκές τιμές αερίου και τις τιμές των ρύπων.
Το σχέδιο της ΕΕ για το πλαφόν των 180 ευρώ/MWh δεν προβλέπει ανώτατο όριο για τις μονάδες φυσικού αερίου, ενώ τις μονάδες λιγνίτη τις κατατάσσει εντός του πλαφόν.
Στο σύνολό της η πρόταση που τίθεται σήμερα στο τραπέζι των υπουργών δεν διαφοροποιείται ιδιαίτερα από την προηγούμενη τρίτη αναθεώρηση του Σχεδίου Κανονισμού. Καλεί τα κράτη μέλη να διατηρήσουν τη δυνατότητα περαιτέρω περιορισμού τωνεσόδων των παραγωγών για τους οποίους ισχύει το πλαφόν, ενώ παράλληλα διατηρεί την εξαίρεση από το πλαφόν για τα έσοδα που προέρχονται από την Αγορά Εξισορρόπησης, τις ΑΠΕ με μακροχρόνια συμβόλαια πώλησης, όπως εγγυημένες τιμές, συμβόλαια για τη διαφορά ή και διμερή συμβόλαια, τις νέες τεχνολογίες κλπ
Οσον αφορά στην περικοπή της κατανάλωσης ηλεκτρισμού, το νέο σχέδιο περιέχει μία μικρή διαφοροποίηση σε σχέση με το προηγούμενο καθώς προτείνει οι αιχμές να υπολογίζονται είτε ως αιχμές ζήτησης είτε ως αιχμές τιμών. Παραμένει η υποχρέωση των χωρών να μειώσουν κατά 5% τη ζήτηση ηλεκτρισμού στις ώρες αιχμής, όπως αυτές ορίζονται από το σύστημα ηλεκτρισμού κάθε χώρας.
Τέλος όσον αφορά στο πλαφόν τιμής στο φυσικό αέριο, αξιωματούχοι της Κομισιόν απέκλειαν με δηλώσεις τους από την Τετάρτη το βράδυ το όποιο περιθώριο συζήτησης για πλαφόν, παρά το γεγονός ότι ένας ικανός αριθμός χωρών - η “ειδική πλειοψηφία” όπως την αποκάλεσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας- συντάσσονται με την επιβολή ενός ανώτατου ορίου στην τιμή εισαγωγής του αερίου στην ΕΕ. Υψηλόβαθμα στελέχη της Κομισιόν, υιοθετώντας κατά βάση την άποψη της Γερμανίας που εξ΄αρχής διαφωνούσε με το μέτρο- εξηγούσαν τους κινδύνους από την επιβολή πλαφόν στο αέριο, όπως το ενδεχόμενο ελλείψεων στη αγορά, περαιτέρω αύξησης των τιμών κλπ
Στο πλαίσιο αυτό το βασικό μέτρο που προτείνει η Κομισιόν είναι η από κοινού διαπραγμάτευση με “φιλικούς” προμηθευτές για κοινές αγορές αερίου, προκειμένου να εξασφαλιστούν καλύτερες τιμές.
Εν τω μεταξύ χθες , η τιμή αερίου TTF κατέγραψε σημαντική πτώση, παρά την ανακοίνωση και 4ου σημείου διαρροής από τους αγωγούς Nord Stream. H τιμή στην ενδοημερήσια αγορά του ολλανδικού hub για τις παραδόσεις Οκτωβρίου έπεσε στα 185,190 ευρώ/MWh, χάνοντας 10,617%.
