Τροποποιήσεις στη μεθοδολογία περικοπής της έγχυσης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ στο σύστημα για λόγους Εξισορρόπησης, προτείνει ο ΑΔΜΗΕ, ο οποίος κατέθεσε δεύτερη εισήγηση για το ζήτημα αυτό, που έχει προκαλέσει τις αντιδράσεις των παραγωγών με ανανεώσιμες πηγές, κυρίως των μεγάλων φωτοβολταϊκών και αιολικών που συνδέονται με το σύστημα μεταφοράς ηλεκτρισμού.

Η νέα εισήγηση του ΑΔΜΗΕ για την “Τροποποίηση της Τεχνικής Απόφασης Διαδικασίας Ενοποιημένου Προγραμματισμού (ΔΕΠ) τέθηκε από τη ΡΑΑΕΥ σε διαβούλευση ως την Παρασκευή, 15 Σεπτεμβρίου.

Οι υποχρεωτικές  περικοπές ηλεκτρισμού από ΑΠΕ, από φέτος  έχουν γίνει πολύ πιο συχνές, λόγω της υπερπροσφοράς ενέργειας που παρατηρείται όταν οι καιρικές συνθήκες ευνοούν την παραγωγή των αιολικών και των φωτοβολταϊκών, ενώ η ζήτηση είναι χαμηλή και ταυτόχρονα δεν υπάρχει δυνατότητα αποθήκευσης του ενεργειακού πλεονάσματος, δεδομένου οι διαδικασίες για την  εγκατάσταση μπαταριών αποθήκευσης, τώρα ξεκινούν. Μάλιστα το πρόβλημα αναμένεται να διογκωθεί τα επόμενα χρόνια, λόγω της αυξανόμενης εγκατάστασης νέων ΑΠΕ.

Οπως χαρακτηρισιτικά αναφέρει ο ΑΔΜΗΕ στην εισήγησή του, “η  μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ επηρεάζει σημαντικά τον ενεργειακό προγραμματισμό και τη λειτουργία σε πραγματικό χρόνο που εκτελεί καθημερινά ο ΑΔΜΗΕ” .

Ειδικότερα για τις Υπηρεσίες Εξισορρόπησης, δηλαδή όταν το φορτίο που πρέπει να καλυφθεί από τις Οντότητες Υπηρεσιών Εξισορρόπησης, είναι πολύ χαμηλό, ο αλγόριθμος της Διαδικασίας Ενοποιημένου Προγραμματισμού  (ΔΕΠ) μπορεί  να παρουσιάσει προβλήματα σύγκλισης ή αδυναμία εύρεσης εφικτής λύσης, που να ικανοποιεί τις απαιτήσεις εφεδρειών που έχει ορίσει ο ΑΔΜΗΕ.

Το φορτίο που καλύπτουν οι Υπηρεσίες Εξισορρόπησης είναι αυτό που υπολείπεται μετά την αφαίρεση του ισοζυγίου διασυνδέσεων, της παραγωγής από μονάδες ΑΠΕ και των υποχρεωτικών εγχύσεων.

‘Οσο αυξάνεται η παραγωγή από μονάδες ΑΠΕ, τόσο το πρόβλημα μεγαλώνει με άμεσες επιπτώσεις τόσο στη ΔΕΠ όσο και στη λειτουργία σε πραγματικό χρόνο, υπογραμμίζει ο ΑΔΜΗΕ, τονίζοντας ότι για να αντιμετωπίσει την κατάσταση, η οποία μπορεί να προκαλέσει μεγάλη αστάθεια  αναγκάζεται να προβεί σε περιορισμό της έγχυσης των μονάδων ΑΠΕ, προκειμένου να διατηρηθεί η ευστάθεια και η εύρυθμη λειτουργία του Συστήματος.

Η νέα  μεθοδολογία που εισηγείται ο Διαχειριστής για την αντιμετώπιση της κατάστασης παρέχει τις εξής δυνατότητες :

(α) να παρουσιάζεται περίσσεια ενέργειας στα αποτελέσματα της ΔΕΠ, και

(β) να πραγματοποιείται αυτόματος περιορισμός των απαιτήσεων Ισχύος Εξισορρόπησης αν αυτό απαιτείται για την σύγκλιση του αλγορίθμου της ΔΕΠ.

H περίσσεια ενέργειας θα λαμβάνεται υπόψη κατά τον ενεργειακό προγραμματισμό και έτσι θα δίνεται εκ των προτέρων πληροφόρηση για τις χρονικές περιόδους κατά τις οποίες ο ΑΔΜΗΕ είναι πιθανό να προβεί σε διορθωτικές ενέργειες σε πραγματικό χρόνο, όπως ο περιορισμός της έγχυσης των μονάδων ΑΠΕ.

Για να ελέγξει τις επιπτώσεις από την  εφαρμογή της νέας μεθοδολογίας ο ΑΔΜΗΕ έκανε δοκιμές στον αλγόριθμο της ΔΕΠ μέσω της δοκιμαστικής πλατφόρμας του Συστήματος Διαχείρισης Αγοράς, προσθέτοντας εικονικές οντότητες με δυνατότητα παροχής καθοδικής Ενέργειας Εξισορρόπησης, καθώς και ανοδικής και καθοδικής Ισχύος Εξισορρόπησης.

Για το δοκιμαστικό πρόγραμμα επιλέχθηκαν 29 ημέρες του Ιανουαρίου, του Μαρτίου και του Απριλίου 2023, οι οποίες  θεωρούνται αντιπροσωπευτικές ως ημέρες με δυσκολία επίλυσης της ΔΕΠ. Αρκετές από αυτές τις ημέρες χρειάστηκε να περιοριστεί η έγχυση από μονάδες ΑΠΕ, ενώ και τις 29 ημέρες  απαιτήθηκε  να περιοριστεί η αρχική απαίτηση για Ισχύ Εξισορρόπησης

Στο πλαίσιο αυτό, κατά τη διάρκεια των δοκιμών ο Διαχειριστής ζήτησε από τις εικονικές οντότητες:

α. προσφορές για καθοδική Ενέργεια Εξισορρόπησης με τιμή προσφοράς χαμηλότερη κατά 200€/MWh από την ελάχιστη που είχαν υποβάλει οι Συμμετέχοντες για καθοδική Ενέργεια Εξισορρόπησης και ποσότητα ίση με την Ζωνική Πρόβλεψη των μονάδων ΑΠΕ,

β. προσφορές για ανοδική και καθοδική Ισχύ Εξισορρόπησης, για το σύνολο των προϊόντων (χΕΑΣ, ΕΔΣ, αΕΑΣ) με τιμή προσφοράς υψηλότερη (50 €/MW για χΕΑΣ, 100 €/MW για ΕΔΣ, και 150 €/MW για αΕΑΣ) από την υψηλότερη που είχε υποβληθεί.

Οι ποσότητες των προσφορών από τις εικονικές οντότητες για τον περιορισμό Ισχύος Εξισορρόπησης προσδιορίζονται κατά τρόπο που να διασφαλίζει ότι σε κάθε περίπτωση θα παραμένει διαθέσιμη κατ’ ελάχιστον μια καθορισμένη ποσότητα Ισχύος Εξισορρόπησης αΕΑΣ και χΕΑΣ. Οι τιμές καθορίστηκαν με τρόπο που να αντιστοιχεί  η σειρά περιορισμού για τα διάφορα προϊόντα Ισχύος Εξισορρόπησης στην προβλεπόμενη από τον Κανονισμό Αγοράς Εξισορρόπησης σειρά.

Κάθε ημέρα δοκιμής, ο ΑΔΜΗΕ  εξέταζε  δύο σενάρια , λαμβάνοντας υπόψη τις μειωμένες απαιτήσεις εφεδρειών.

Το σενάριο 1 αφορούσε στην εκτέλεση της ΔΕΠ1 χωρίς την προσθήκη εικονικών οντοτήτων και το σενάριο 2 την εκτέλεση με την προσθήκη εικονικών οντοτήτων. Τα αποτελέσματα των εκτελέσεων αυτών συγκρίθηκαν με τα αποτελέσματα των δημοσιευμένων ΔΕΠ1 των υπόψη ημερών (βασικό σενάριο). Για το σενάριο 1 η επίλυση των ΔΕΠ1 ήταν εφικτή για μόλις 2 Ημέρες Κατανομής,  ενώ αντίθετα για το σενάριο 2, η αντίστοιχη επίλυση των ΔΕΠ1 ήταν εφικτή για τις 28 από τις 29 ημέρες που εξετάστηκαν.

Στο πλαίσιο προκρίθηκε στο σενάριο 2, το οποίο ήταν και το μόνο για το οποίο αξιολογήθηκαν τα αποτελέσματα των πράξεων για τις κοινές 28 ημέρες επίλυσης της ΔΕΠ. Σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ τα κυριότερα συμπεράσματα από την αξιολόγηση ήταν τα ακόλουθα:

• Στο σύνολο των δοκιμών για το σενάριο 2 η μέση σύγκλιση του αλγορίθμου της ΔΕΠ είναι συστηματικά καλύτερη από τις δημοσιευμένες ΔΕΠ, κατά περίπου 30%. Ο χρόνος επίλυσης δεν παρουσιάζει αξιόλογη διαφοροποίηση.

• Στο σενάριο 2 η μέση απονεμημένη καθοδική Ισχύς Εξισορρόπησης ανά Περίοδο Κατανομής για τα τρία προϊόντα είναι μεγαλύτερη κατά 138% σε σχέση με τις δημοσιευμένες ΔΕΠ. Αντίθετα, η μέση απονεμημένη ανοδική Ισχύς Εξισορρόπησης ανά Περίοδο Κατανομής δεν παρουσιάζει αξιόλογη διαφοροποίηση (1%).

• Στο σύνολο των δοκιμών για το σενάριο 2, προκύπτει ποσότητα περίσσειας ενέργειας κατά μέσο όσο ίση με 56,5MW.