Εντονα προβληματισμένοι παραμένουν οι Αζέροι της Socar για τις ενεργειακές εξελίξεις στη χώρα μας, ιδιαίτερα μετά τη στροφή προς τη Ρωσία, ενώ δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι στο τέλος Αυγούστου θα ανανεώσουν την εγγυητική επιστολή για τον ΔΕΣΦΑ, του οποίου την πώληση έχει παγώσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εδώ και περίπου 1 1/2 χρόνο.
Στα τέλη Φεβρουαρίου η Socar ανανέωσε για έξι μήνες την εγγυητική επιστολή για την εξαγορά, έναντι 400 εκατ. ευρώ, του 66% των μετοχών του ΔΕΣΦΑ, αναφέρουν έγκυρες πηγές
Η Κομισιόν έχει μπλοκάρει την όλη διαδικασία και παρά την αλληλογραφία των δύο πλευρών, μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να έχει σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος. Κύκλοι της αγοράς αποδίδουν τις καθυστερήσεις της Επιτροπής στην απροθυμία της να επιτρέψει την πώληση του ΔΕΣΦΑ σε εταιρία -παραγωγό αερίου από τρίτη χώρα, όπως είναι η περίπτωση της Socar και προσθέτουν ότι η ΕΕ θα έβλεπε θετικά τη συμμετοχή και μίας ευρωπαϊκής εταιρίας στο σχήμα.
Το σενάριο αυτό εξηγεί τις πιέσεις των Βρυξελλών προς τη Socar να πουλήσει ένα μέρος από το μερίδιό της σε τρίτο παίκτη ή να το παραχωρήσει εξ' αρχής -προτάσεις που είχαν πέσει στο τραπέζι στο παρελθόν, όταν εκδηλώθηκε και το ενδιαφέρον από τον βελγικό Διαχειριστή αερίου, τη Fluxys. Eξηγεί ακόμα και τη θετική στάση της Επιτροπής στη θέση που έχει διατυπώσει ο υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Παναγιώτης Λαφαζάνης για διατήρηση του 51% από το δημόσιο, μέσω της ΔΕΠΑ ή άλλου σχήματος.
Ομως οι δυσκολίες του εγχειρήματος είναι πολλές και το κυριότερο, την περίοδο αυτή, με την αβεβαιότητα για την ελληνική οικονομία, οι ευρωπαϊκές εταιρίες δεν δείχνουν να ενδιαφέρονται πια για μερίδιο στον ΔΕΣΦΑ. Ακόμα και αν η Socar δεχθεί, η Fluxys δείχνει αποστασιοποιημένη, το ίδιο και άλλοι Ευρωπαίοι παίκτες που έχουν βολιδοσκοπηθεί. Το ζήτημα περιπλέκεται από το τίμημα, καθώς στην παρούσα φάση πολύ δύσκολα θα βρεθεί επενδυτής που να προσφέρει ποσό για το μερίδιο που θα αγοράσει, ανάλογο με αυτό που αντιστοιχεί στα 400 εκατ. ευρώ που δίνει η Socar. Το τρίτο και σημαντικό είναι ότι οι Αζέροι ενδιαφέρονται για το μάνατζμεντ του ΔΕΣΦΑ, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο όχι μόνον γιατί θα έχουν μειοψηφικό μερίδιο αλλά και επειδή η Επιτροπή δεν φαίνεται να το δέχεται, επικαλούμενη το τρίτο ενεργειακό πακέτο. Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, έχει γίνει πρόταση για πολύ περιορισμένη εκπροσώπηση – ένα άτομο- στη διοίκηση της εταιρίας, κάτι που δεν φαίνεται ότι μπορεί να αποδεχθούν.
Το κλίμα με την ελληνική πλευρά έχει βαρύνει και εξ αιτίας της στάσης που έχει τηρήσει ο υπουργός κ. Λαφαζάνης στο θέμα του αγωγού Τransadriatic Pipeline- TAP-, σε συνδυασμό μάλιστα με την έντονη στήριξη που εκφράζει προς το νέο πρότζεκτ, τον “Νότιο Ευρωπαϊκό Αγωγό”, την προέκταση του Turkish Stream στο ελληνικό έδαφος. Οσο και αν ο κ. Λαφαζάνης υποστηρίζει ότι τα δύο έργα μπορούν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά, δεν είναι λίγοι όσοι εκτιμούν ότι ο “ΝΕΑ” είναι ευθέως ανταγωνιστικός προς τον ΤΑΡ. Επιπρόσθετα, ο υπουργός έχει μιλήσει την παροχή αντισταθμιστικών ο από τον ΤΑΡ, έχει αφήσει να εννοηθεί ότι χρειάζονται τροποποιήσεις στη διαδρομή που ακολουθεί στο ελληνικό έδαφος κλπ, ζητήματα τα οποία δεν έχουν διευθετηθεί ακόμα.
Η μόνη θετική είδηση ήταν η πρόσφατη απόφαση του υπουργού Οικονομίας Γιώργου Σταθάκη, ο οποίος προ ημερών έδωσε την έγκριση του «σχεδίου συμμετοχής του κοινού για το έργο του "Διαδριατικού Αγωγού φυσικού αερίου, Trans Adriatic Pipeline, ΤΑΡ"», προκαλώντας μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, την έκπληξη του υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης.
Η έγκριση του σχεδίου είναι ένα μία από τις βασικές προϋποθέσεις που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης προκειμένου να προχωρήσουν οι διαδικασίες για τη δανειοδότηση της «Trans Adriatic Pipeline, AG.», της εταιρίας που θα κατασκευάσει τον αγωγό.
Ο ΤΑΡ προορίζεται για τη μεταφορά φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν από τα ελληνο-τουρκικά σύνορα στην Αλβανία με κατάληξη στην Ιταλία. Στο μετοχικό του κεφάλαιο μερίδιο έχουν η Socar με 20%, η ΒΡ με 20%, η νορβηγική Statoil με 20%, η Fluxys με 19%, η ισπανική Enagas με 16% και η ελβετική Axpo με 5%.
