Δύο ευρωπαικοί όμιλοι, ο βελγικός Διαχειριστής αερίου Fluxys και ο αντίστοιχος της Ρουμανίας Transgaz φαίνεται ότι βολιδοσκοπούνται την περίοδο αυτή για την εξαγορά του 17% των μετοχών του ΔΕΣΦΑ, προκειμένου το υπόλοιπο 49% να περάσει στη Socar, στην κρατική εταιρία αερίου του Αζερμπαιτζάν.
Πρόκειται για το σχέδιο που έχει έλθει στο τραπέζι με την προτροπή της Ευρωπαικής Επιτροπής Ανταγωνισμού, η οποία για να δώσει το πράσινο φως στη μεταβίβαση του ΔΕΣΦΑ στη Socar ζητεί να μειωθεί το προς πώληση πακέτο από το 66% που ήταν αρχικά, στο 49%. Το υπόλοιπο 17% θα πρέπει να διατεθεί σε τρίτο όμιλο ή ομίλους.
Οι Βρυξέλλες φέρονται να προτείνουν, μάλιστα, στους Αζέρους να δεσμευτούν εγγράφως πριν την εξαγορά, πως αμέσως μετά την ολοκλήρωση της πώλησης του 66% θα διαθέσουν σε τρίτη εταιρία ή εταιρίες το πακέτο του 17% των μετοχών, διατηρώντας το υπόλοιπο 49%, δηλώνουν έγκυρες πηγές.
Τα εμπόδια που θέτει η ΕΕ δεν σταματούν εδώ. Επειδή η Socar είναι παραγωγός αερίου θα πρέπει να υποβληθεί στους περιορισμούς του τρίτου ενεργειακού πακέτου της ΕΕ, όσον αφορά στην ανεξαρτησία του δικτύου μεταφοράς αερίου (ΔΕΣΦΑ) από τη “νέα μητρική” Socar. Το ευρωπαικό σχέδιο προβλέπει ο διαχωρισμός να γίνει στο μοντέλο ITO (Independent Transmission Operator- Aνεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς), που σημαίνει ότι εφόσον οι Αζέροι αποκτήσουν το 49% δεν θα έχουν ρόλο στο μάνατζμεντ του ΔΕΣΦΑ, παρά μόνον μία θέση στο εποπτικό συμβούλιο του Διαχειριστή.
Εγκυρες πηγές αναφέρουν ότι η Socar εξετάζει να αποδεχθεί τη λύση που προτείνουν οι Βρυξέλλες και επεξεργάζεται και το ΤΑΙΠΕΔ -στο οποίο έχουν περάσει οι προς πώληση μετοχές-, διατηρεί όμως ακόμα αρκετές επιφυλάξεις, κυρίως οσον αφορά στο μάνατζμεντ. Η αζέρικη εταιρία έχει εντάξει τον ΔΕΣΦΑ στον στρατηγικό σχεδιασμό της για την επέκταση στην Ευρώπη αλλά χωρίς τον έλεγχο στο μάνατζμεντ είναι δύσκολο να υλοποιήσει τα σχέδιά της. .
Ας σημειωθεί ότι η Socar συμμετέχει με μερίδιο 20% και στον αγωγό Τransadriatic Pipeline, TAP, o οποίος θα μεταφέρει αζέρικο αέριο από τα ελληνο-τουρκικά σύνορα ως την Αλβανία και κατόπιν με υποθαλάσσιο αγωγό στην Ιταλία.
Από ελληνικής πλευράς, ο νέος υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Πάνος Σκουρλέτης δεν έχει ακόμα ανοιξει πλήρως τα χαρτιά του όσον αφορά στο “deal”. Ο προκάτοχός του Παναγιώτης Λαφαζάνης επιδίωκε το δημόσιο να διατηρήσει την πλειοψηφία του 51%, θέση με την οποία φέρονται να διαφωνούν τόσο η ΕΕ όσο και η Socar, η οποία θεωρεί ότι αν το δημόσιο διατηρήσει την πλειοψηφία δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στο κόστος των επενδύσεων που σχεδιάζουν οι Αζέροι για τον ελληνικό Διαχειριστή του συστήματος αερίου.
Εν τω μεταξύ η συνάντηση που επρόκειτο να γίνει την εβδομάδα αυτή μεταξύ του υπουργού και των εκπροσώπων της Socar έχει αναβληθεί για την επόμενη εβδομάδα, ενώ νεώτερες πληροφορίες αναφέρουν ότι αντικείμενό της δεν θα είναι ο ΔΕΣΦΑ αλλά ο αγωγός ΤΑΡ.
Παρότι η συμφωνία πώλησης του ΔΕΣΦΑ στη Socar έχει υπογραφεί από τον Δεκέμβριο του 2013, η ολοκλήρωση της μεταβίβασης έχει μπλοκάρει στα γρανάζια των Βρυξελλών, που ποτέ δεν αντιμετώπισαν θετικά την απόκτηση ευρωπαικού δικτύου αγωγών από εταιρία τρίτης χώρας. Το τελευταίο επεισόδιο στο γραφειοκρατικό σήριαλ της ΕΕ, ήταν τον Νοέμβριο του 2014 όταν την υπόθεση της μεταβίβασης ανέλαβε να διερευνήσει η Ευρωπαική Επιτροπή Ανταγωνισμού. Τον Ιανουάριο η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι αναστέλλεται επ' αόριστον η έκδοση απόφασης για την υπόθεση.
Η Socar είχε κερδίσει στον διαγωνισμό για την πώληση του 66% των μετοχών του ΔΕΣΦΑ, προσφέροντας τίμημα 400 εκατ. ευρώ.
Οσον αφορά στο νέο σχήμα με τη συμμετοχή ευρωπαικών ομίλων, πληροφορίες αναφέρουν ότι η Fluxys, που κάποτε είχε ενδιαφερθεί για τον ΔΕΣΦΑ και μετά αποσύρθηκε, θα μπορούσε να επανεξετάσει τη θέση της αλλά για μικρότερο μερίδιο, της τάξης του 5% ενώ ο ρουμάνικος Διαχειριστής η Transgaz εμφανίζει πιο ζωηρό ενδιαφέρον. Κάποια σενάρια θέλουν και την ισπανική Enagas, καθώς και τους Ιταλούς της SNAM στο παιχνίδι, όμως η αβεβαιότητα για τις οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις στη χώρα δείχνουν ότι οι τελικές αποφάσεις θα καθυστερήσουν.
