Μέτρα με στόχο τη βελτίωση του επιπέδου ασφαλείας των επιβατηγών πλοίων προωθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς σε έκθεσή της προς το Κοινοβούλιο χαρακτηρίζει την υφιστάμενη κοινοτική νομοθεσία ως «αναποτελεσματική».
Σημειώνεται ότι από τα 408 ατυχήματα που έχουν σημειωθεί με επιβατηγά πλοία εσωτερικού τα 4 τελευταία έτη στην Ε.Ε., μόνο ένα από αυτά είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο επιβάτη. Ο αντίστοιχος κίνδυνος ανά επιβατοώρα είναι χαμηλότερος από τον κίνδυνο που παρουσιάζουν τα πλοία διεθνών μεταφορών επιβατών.
Η έκθεση προχωρά όμως σε μία αυστηρή κριτική των πεπραγμένων και σημειώνει ότι η νομοθεσία της Ε.Ε. στον τομέα της ασφάλειας των επιβατηγών πλοίων χαρακτηρίζεται ως «αναποτελεσματική» λόγω:
της πολυπλοκότητας και της αμφισημίας στην εφαρμογή της νομοθεσίας (ιδίως όσον αφορά τα πλοία που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της),
των παρωχημένων υποχρεώσεων υποβολής εκθέσεων (στην οποία δεν αξιοποιούνται τα υπάρχοντα ψηφιακά συστήματα παρακολούθησης και πληροφόρησης),
της ασαφούς παρουσίασης των τεχνικών προτύπων ασφαλείας
και των αργόσυρτων και δύσκολων διαδικασιών επικαιροποίησης και παρεκκλίσεων.
Αναφέρεται επίσης ότι οι αλληλοεπικαλύψεις και οι ανακολουθίες μεταξύ των διαφόρων καθεστώτων επιθεώρησης που εφαρμόζονται σε όλα τα επιβατηγά οχηματαγωγά πλοία στην Ε.Ε. (π.χ. επιθεωρήσεις των ro-pax, επιθεωρήσεις του κράτους σημαίας και έλεγχοι του κράτους λιμένα) εμποδίζουν τις προσπάθειες των εθνικών διοικήσεων να βελτιώσουν κατά τον καλύτερο τρόπο τους ελέγχους.
Επίσης, εμποδίζουν τη μεγιστοποίηση του χρόνου εμπορικής εκμετάλλευσης του πλοίου. Εάν συνδυάζονταν τα διάφορα είδη επιθεωρήσεων στο μέγιστο δυνατό, θα ήταν δυνατόν να αποφεύγονται κάθε χρόνο 770 μεμονωμένες επιθεωρήσεις πλοίων ro-pax σε όλη την Ε.Ε. (εφόσον ισχύουν οι ίδιες γραμμές/συνεχίσουν να χρησιμοποιούνται τα ίδια πλοία όπως σήμερα).
Στην έκθεση τονίζεται χαρακτηριστικά ότι η έγκριση των συστημάτων καταγραφής επιβατών προκάλεσε σημαντικό φόρτο εργασίας σε ορισμένες εθνικές υπηρεσίες.
Σε ό,τι αφορά το μέλλον, η Επιτροπή προτίθεται να προχωρήσει με δύο βήματα σε ένα νέο κανονιστικό πλαίσιο ασφαλείας.
