Παρατείνεται, λόγω κρίσης, η αυξημένη ευρωπαϊκή συνεισφορά για τη χρηματοδότηση έργων σε Ελλάδα και Κύπρο. Πράσινο φως για την αυξημένη χρηματοδότηση έδωσε το Ευρωκοινοβούλιο την Τρίτη.

Η επιλεξιμότητα για αυξημένες πληρωμές («top-ups») από την ΕΕ θεσπίστηκε για πρώτη φορά το 2010, όταν η Ελλάδα μπήκε στο πρώτο μνημόνιο. Έξι χρόνια αργότερα το προνομιακό καθεστώς συγχρηματοδότησης συνεχίζεται, καθώς η Ελλάδα παραμένει η μόνη χώρα σε μνημόνιο.

Η ευρωβουλευτής της ΝΔ Μαρία Σπυράκη επισημαίνει στην Deutsche Welle: «Αυτό που σήμερα ψηφίσαμε είναι η πρόβλεψη, ώστε τα κράτη-μέλη που βρίσκονται σε πρόγραμμα να μπορούν να παίρνουν συμπληρωματική χρηματοδότηση μέχρι τα μέσα του επόμενου ημερολογιακού έτους από εκείνο που λήγει το πρόγραμμα. Στην Ελλάδα το πρόγραμμα οφείλει να λήξει το 2018, οπότε ως τις 30 Ιουνίου 2019 μπορούμε να πάρουμε τα λεγόμενα top-up. Είναι μια πρόσθετη διευκόλυνση. Ήταν φωτογραφική η διάταξη, η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα που βρίσκεται σε πρόγραμμα».

Και για την Κύπρο το Ευρωκοινοβούλιο ενέκρινε προνομιακό καθεστώς συγχρηματοδότησης και μάλιστα μέχρι το 2020. Και αυτό, παρότι η Κύπρος έχει εξέλθει από το δικό της μνημόνιο. Όπως επισημαίνει ο Μίλτος Κύρκος, ευρωβουλευτής με το Ποτάμι, «η Κύπρος βρίσκεται σε μία θέση που παίρνει 50% συγχρηματοδότηση. Όμως κέρδισε ακόμη αρκετά κονδύλια και η συγχρηματοδότηση των έργων φτάνει το 85%. Διότι ναι μεν βγήκε από το μνημόνιο, αλλά ξέρουμε όλοι πολύ καλά ότι μέχρι να φτάσει η βελτίωση στην πραγματική οικονομία, περνάει κάποιος καιρός. Έτσι, μέχρι το 2020 η Κύπρος θα συμμετέχει με πολύ μικρότερο ποσοστό στα επενδυτικά σχέδια».

Ο Μίλτος Κύρκος επισημαίνει πάντως, ότι ζητούμενο δεν είναι μόνο η απορροφητικότητα των ευρωπαϊκών κονδυλίων στα χαρτιά, αλλά και η ουσιαστική αξιοποίησή τους. Αφορμή για την κριτική του έλληνα ευρωβουλευτή ήταν η παραίτηση που υπέβαλε, προ ημερών, η γενική γραμματέας διαχείρισης κοινοτικών πόρων του υπουρείου Εργασίας, ισχυριζόμενη ότι ευρωπαϊκά κονδύλια για την κατάρτιση ανέργων δίνονται με απευθείας ανάθεση ή με φωτογραφικούς διαγωνισμούς σε συγκεκριμένα Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΚΕΚ).

«Αυτό που έχει σημασία είναι πού πηγαίνουν τα κονδύλια» λέει ο Μίλτος Κύρκος. «Όταν παραιτείται η γραμματέας του υπουργείου Εργασίας καταγγέλοντας ότι πηγαίνουν σε τέσσερα παλαιά ΚΕΚ με αδιαφανείς διαδικασίες, χωρίς να υπάρχει ένας διαγωνισμός, βλέπουμε πως υπάρχουν χρήματα, ξοδεύονται χρήματα. Αλλά το ζήτημα είναι: οι άνεργοι εκπαιδεύονται σε κάτι που τους οδηγεί στην αγορά εργασίας ή απλώς παίρνουν ένα χαρτζιλίκι και τα περισσότερα χρήματα τα παίρνουν κάποια κέντρα που έχουν οργανωθεί με βάση τα κονδύλια που έρχονται;».

Όπως κι αν έχουν τα πράγματα, η εισηγήτρια του Ευρωκοινοβουλίου Ίσκρα Μιχαήλοβα από τη Βουλγαρία, τονίζει ότι η αυξημένη συγχρηματοδότηση από ευρωπαϊκά κονδύλια προσφέρει στην Ελλάδα και την Κύπρο σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες. Από την πλευρά της η αρμόδια επίτροπος Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα επιμένει ιδιαίτερα στις δράσεις για την απορρόφηση των νέων ανέργων, όπως επισημαίνει η ευρωβουλευτής Μαρία Σπυράκη, που απηύθηνε σχετική ερώτηση στην Κομισιόν. «Η κ.Γκεοργίεβα μου απάντησε ότι χώρες όπως η Ισπανία, η Ελλάδα και η Ιταλία θα κληθούν με έναν ειδικό τρόπο να απορροφήσουν σε μεγαλύτερο βαθμό κονδύλια που αφορούν τη δημιουργία θέσεων εργασίας για τους νέους» λέει η Ελληνίδα ευρωβουλευτής. «Είναι όμως αναγκαίο να ελέγχεται η αποτελεσματικότητα της δημιουργίας θέσεων εργασίας από την Κομισιόν, γιατί πρόκειται για χρήματα των ευρωπαίων φορολογουμένων. Και είναι κυρίως αναγκαίο οι δρόμοι που ανοίγουμε να είναι βιώσιμοι. Η δυνατότητα να δώσουμε σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις μία επιδότηση σε ασφαλιστικές εισφορές, ώστε να προσλαμβάνουν νέους ανθρώπους, είναι ένας τρόπος ώστε οι θέσεις εργασίας αυτές σταδιακά να καταστούν βιώσιμες»

Η έγκριση της αυξημένης συγχρηματοδότησης συμπίπτει με μία από καιρό προγραμματισμένη συζήτηση στο Στρασβούργο, και όχι μόνο, για την πιθανή αναθεώρηση του μεσοπρόθεσμου κοινοτικού προϋπολογισμού στην περίοδο 2014-2020. Σε αυτό το πλαίσιο προτείνεται να θεσπιστεί ένα «αποθεματικό» με κονδύλια που, για διάφορους λόγους, δεν έχουν απορροφηθεί, αλλά θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για έκτακτες δράσεις στο προσφυγικό ή σε άλλες εστίες κρίσεις.

Όπως επισημαίνει η Μαρία Σπυράκη «με τον ίδιο προϋπολογισμό για την περίοδο 2014-2020 η ΕΕ καλείται να αντιμετωπίσει και νέες προκλήσεις, που δεν τις είχε σχεδιάσει για αυτόν τον προϋπολογισμό. Σε ό,τι αφορά το προσφυγικό, είναι πολύ θετικό ότι η Κομισιόν προτείνει ένα ειδικό εργαλείο για την αντιμετώπιση ανθρωπιστικών κρίσεων και την κάλυψη των κενών ασφαλείας, που είναι το περίφημο «απόθεμα» για την αντιμετώπιση κρίσεων. Ήταν μία ιδέα ευρωβουλευτών του ΕΛΚ όπως θυμάστε, που κατέληξε να ενσωματωθεί από την Κομισιόν και να μπει στη συζήτηση για την αναθεώρηση του δημοσιονομικού πλαισίου. Από κει και πέρα όμως είναι ανάγκη, πρώτον, να βρεθούν πρόσθετοι πόροι και, δεύτερον, να υπάρχει μια παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας κατά τη διάθεση του συνόλου των πόρων».