Η κρίσιμη ψηφοφορία στην Επιτροπή Περιβάλλοντος του Ευρωκοινοβουλίου για το αίτημα της Ελλάδας να λάβει δωρεάν δικαιώματα εκπομπής ρύπων για την περίοδο 2021-2030 έχει προγραμματιστεί για τις 8 Δεκεμβρίου. Την ίδια στιγμή πάντως 7 μεγάλες εταιρίες ηλεκτρισμού της Ευρώπης ζητούν από την Κομισιόν να θέσει ακόμα πιο φιλόδοξους στόχους για τους ρύπους, στο πλαίσιο της διαβούλευσης για την επικαιροποίηση των σχετικών ευρωπαικών κανονισμών.
Χθες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πραγματοποιήθηκε συνάντηση των συντονιστών των επτά πολιτικών κομμάτων που εκπροσωπούνται στην επιτροπή του ευρωκοινοβουλίου που ασχολείται με το ελληνικό αίτημα και σήμερα συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις, εν όψει της προετοιμασίας για τις τελικές ψηφοφορίες
Το όλο θέμα έχει ιδιαίτερη σημασία για τη χώρα μας, καθώς το κόστος της αγοράς δικαιωμάτων ρύπων επιβαρύνει το κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού, ιδιαίτερα των λιγνιτικών μονάδων που είναι και οι πιο ρυπογόνες.
Η Ελλάδα έχει ήδη κερδίσει τη στήριξη της Επιτροπής Βιομηχανίας του Ευρωκοινοβουλίου στο αλλά χρειάζεται και τη σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής Περιβάλλοντος προκειμένου να ενσωματωθεί στην έκθεση που θα κατατεθεί προς ψήφιση στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Το αίτημα της Ελλάδας εδράζεται στην εξαίρεση από την υποχρέωση εξαγοράς μέρους των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων, την οποία ήδη έχουν εξασφαλίσει 10 χώρες της ΕΕ. Η δυνατότητα εξαίρεσης δόθηκε σε όσες χώρες είχαν κατά κεφαλήν ΑΕΠ κάτω του 60% του μέσου όρου της ΕΕ κατά το έτος 2013. Επειδή εκείνη τη χρονιά, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην Ελλάδα ήταν λίγο πάνω του 60%, η χώρα μας δεν έλαβε δωρεάν δικαιώματα, παρότι τα επόμενα χρόνια το κατά κεφαλήν ΑΕΠ έπεσε κάτω του 60%.
Τον Οκτώβριο η Επιτροπή Ενέργειας ψήφισε συμβιβαστική τροπολογία, η οποία επεκτείνει τη δυνατότητα εξαίρεσης και στις χώρες που το 2014 είχαν κατά κεφαλήν ΑΕΠ κάτω του 60%, οπότε μπορεί να συμπεριληφθεί και η Ελλάδα στις ευεργετικές διατάξεις.
Οι 10 χώρες που ήδη έχουν πάρει εξαίρεση είναι η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Σλοβακία, η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Εσθονία, η Κροατία, η Λιθουανία και η Λετονία.
Η ποσότητα των δωρεάν δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων που θα διατεθεί στις χώρες της εξαίρεσης δεν θα αυξηθεί, απλώς αντί να μοιραστεί σε 10 χώρες θα κατανεμηθεί σε 11 χώρες -αν προστεθεί η Ελλάδα- πράγμα που ενδεχομένως να εξηγεί τη επιφυλακτικότητα ορισμένων κρατών στο ελληνικό αίτημα.
Εν τω μεταξύ ομάδα επτά ευρωπαϊκών εταιριών ηλεκτρισμού κατέθεσε μελέτη στις Βρυξέλλες για το σύστημα εμπορίας ρύπων (ETS), υποστηρίζοντας ότι το ΕΤS χρειάζεται μία πιο φιλόδοξη μεταρρύθμιση σε σχέση με την πρόταση που κατέθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2015.
«Μόνον ένας συνδυασμός ισχυρότερων βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων μπορούν να κτίσουν μία μεταρρύθμιση ικανή να προσδώσει εμπιστοσύνη στο σύστημα» υποστηρίζει η μελέτη, την οποία κατάρτισε η γαλλική εταιρία συμβούλων FTI- Compass Lexecon Energy. Tη μελέτη ανέθεσαν στην FTI οι γαλλικές εταιρίες EDF και Engie, η ιταλική Enel, η πορτογαλική ΕDP, η φιλανδική Fortum , η ισπανική Iberdrola και η τσεχική CEZ.
