Στις καλένδες φαίνεται ότι οδηγούνται τα “λιγντικά ΑΔΙ” που διεκδικεί η ΔΕΗ…προτού καλά - καλά το ελληνικό αίτημα κατατεθεί επίσημα στις Βρυξέλλες, μετά τις ραγδαίες εξελίξεις που δρομολογεί η παραδοχή εκ μέρους της ΕΕ ότι έκανε λάθος να εγκρίνει παρεμφερή μηχανισμό για τη Γερμανία.
Τα διάφορα σχήματα κρατικών ενισχύσεων, όπως είναι ο μηχανισμός επάρκειας ισχύος, πχ ΑΔΙ κλπ που θα εγκρίνει η ΕΕ θα πρέπει να εναρμονίζονται με το πνεύμα της μεταρρύθμισης που προωθούν οι Βρυξέλλες για τους όρους και τις προϋποθέσεις των κρατικών ενισχύσεων στον τομέα της ενέργειας και αυτή τη φορά δεν θα υπάρχει εξαίρεση για τη Γερμανία, όπως αναφέρει το Εuractiv, επικαλούμενο δήλωση της Επιτροπής. ‘Οσον αφορά τα υφιστάμενα σχήματα, που εγκρίθηκαν τον Φεβρουάριο από την ΕΕ για την Ελλάδα, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Πολωνία και την Ιταλία και θα επανεξεταστούν στο πλαίσιο της εν εξελίξει μεταρρύθμισης των κανονισμών της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισμού.
Ας σημειωθεί ότι η εγκριτική απόφαση για την Ελλάδα αφορούσε στην παράταση της διακοψιμότητας, μέτρο που σε πρώτη ανάγνωση τουλάχιστον, δεν φαίνεται να επηρεάζεται από τις εξελίξεις.
Η ΕΕ βρέθηκε στη δυσάρεστη θέση να παραδεχθεί ότι έκανε λάθος όταν αποκαλύφθηκε ότι στην περίπτωση της έγκρισης του γερμανικού μηχανισμού κρατικών ενισχύσεων είχε ευνοήσει το Βερολίνο, τηρώντας δύο μέτρα και σταθμά. Συγκεκριμένα, το γερμανικό σχήμα κρατικής ενίσχυσης, που εγκρίθηκε τον Φεβρουάριο, αφορούσε εφεδρικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, κυρίως ανθρακικές, οι οποίες έχουν τεθεί σε στρατηγική εφεδρεία μεν αλλά σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης θα μπορούν να τίθενται σε λειτουργία και γι΄αυτό το λόγο θα μπορούν να λαμβάνουν την κρατική ενίσχυση, μέσω του μηχανισμού επάρκειας. Στα ψιλά γράμματα της απόφασης αναφερόταν ότι το εγκεκριμένο σχήμα δεν πρόκειται να επηρεαστεί από κανόνες που θα διαμορφωθούν στο μέλλον όσον αφορά την αγορά ηλεκτρισμού.
Στις αποφάσεις όμως, που αφορούσαν τις υπόλοιπες χώρες, τη Γαλλία, το Βέλγιο, την Πολωνία, την Ιταλία και την Ελλάδα η σχετική ….υποσημείωση ήταν τελείως διαφορετική, καθώς διευκρίνιζε ότι η κρατική ενίσχυση για τις εφεδρικές μονάδες θα πρέπει να ερμηνεύεται στο πνεύμα …της προωθούμενης μεταρρύθμισης, δηδαδή ενός θεσμικού πλαισίου που ακόμα δεν έχει τεθεί σε ισχύ, ούτε κάν έχει διαμορφωθεί…!
Ποιά είναι όμως η μεταρρύθμιση, που εκτιμάται ότι μπορεί να θέσει στο περιθώριο το ελληνικό αίτημα και μαζί με αυτό αρκετές λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ;
Εν προκειμένω η βασική μεταρρύθμιση που προωθείται είναι το πλαφόν στην εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα από τις ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες, οι οποίες θα δικαιούνται κρατική ενίσχυση. Το όριο που έχει τεθεί προς συζήτηση είναι τα 550 γραμμάρια διοξειδίου του άνθρακα ανά κιλοβατώρα, ένα όριο εξαιρετικά χαμηλό, που αν υιοθετηθεί θα θέσει εκτός αγοράς όχι μόνον τις ανθρακικές μονάδες της ΕΕ αλλά και αρκετές παλαιές και μη αποτελεσματικές μονάδες φυσικού αερίου. Ακόμα και αν προβλεφθεί κάποια μεταβατική περίοδος, 4 ετών ή ως το 2025 όπως συζητείται, είναι προφανής η αβεβαιότητα που δημιουργείται για το μέλλον των λιγνιτικών μονάδων, τον εν εξελίξει διαγωνισμό της ΔΕΗ για την πώληση των τριών σταθμών στη Φλώρινα και τη Μελόπολη, ακόμα και για την τύχη της υπό κατασκευή Πτολεμαίδας V. Αν σε αυτό προστεθεί και το αυξανόμενο κόστος των ρύπων, τότε η κατάσταση γίνεται ακόμα χειρότερη.
Ας σημειωθεί ότι οι νέοι, υπό διαβούλευση κανονισμοί, αναμένεται να οριστικοποιηθούν προς το τέλος του έτους, τον Νοέμβριο ή τον Δεκέμβριο.
Πληροφορίες αναφέρουν, ότι ήδη από τις πρώτες κρούσεις που έχει κάνει η ελληνική πλευρά στην ΕΕ για τα λιγντικά ΑΔΙ, είχε διαμηνυθεί από τις Βρυξέλλες ότι για να το πετύχει αυτό, θα πρέπει να δεσμευτεί σε ένα ακόμα πιο γενναίο και φιλόδοξο πρόγραμμα απόσυρσης λιγνιτικών μονάδων, που είναι ενδεχόμενο πια να συμπεριλάβει και τις μονάδες 1 και 2 του Αγίου Δημητρίου. Και όλα αυτά, τη στιγμή που η ΔΕΗ δεν μπορεί να τηρήσει το υφιστάμενο πρόγραμμα απόσυρσης, καθώς διεκδικεί πρόσθετες ώρες λειτουργίας για τους σταθμούς της Καρδιάς και του Αμυνταίου, για τους οποίους οι σχετικές προθεσμίες εκπνέουν τον επόμενο χρόνο. Και εκπνέουν πιο γρήγορα απ’ ότι αρχικά σχεδιαζόταν, καθώς το τελευταίο χρονικό διάστημα οι μονάδες αυτές δουλεύουν στο φουλ, εξαντλώντας τις ώρες λειτουργίας που έχουν !
Στην απόφαση για τη Γερμανία έγινε λάθος που τώρα διορθώνεται, δήλωσε στέλεχος της Κομισιόν στο Euractiv, προσθέτοντας ότι οι αποφάσεις για τις κρατικές ενισχύσεις δεν πρόκειται να προσφέρουν καταφύγιο σε χώρες- μέλη ή εταιρίες από οποιασδήποτε μελλοντικές αλλαγές της νομοθεσίας.
Ο ίδιος άφησε ένα παράθυρο ανοικτό για μηχανισμούς που έχουν ήδη εγκριθεί “Αν ο νομοθέτης θελήσει … να προστατεύσει ορισμένα συμβόλαια για κάποια χρονική περίοδο, είναι ελεύθερος να το κάνει” είπε.
Τι θα γίνει όμως με το ελληνικό σχέδιο για τον μηχανισμό επάρκειας ισχύος, στον οποίο περιλαμβάνονται τα λιγνιτικά ΑΔΙ και ακόμα δεν έχει κατατεθεί επίσημα στις Βρυξέλλες; Δεδομένης της εμπειρίας από προηγούμενες ανάλογες πράξεις, οι εγκριτικές διαδικασίες των Βρυξελλών είναι εξαιρετικά χρονοβόρες και διαρκούν μήνες.
Στο πλαίσιο αυτό το πιθανότερο είναι το ελληνικό αίτημα να εξεταστεί αφού θα έχει ολοκληρωθεί η μεταρρύθμιση στις Βρυξέλλες και αφού υιοθετηθούν οι πιο αυστηροί κανονισμοί για τα ανθρακικά εργοστάσια. Ακόμα και να προβλέπεται μία περίοδος μεταβατική, είναι αμφίβολο ως απίθανο οι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ να μπορέσουν να ενταχθούν σε κάποιο τέτοιο μηχανισμό.
