Αναπροσαρμογή των τιμολογίων της ΔΕΗ ώστε να αντανακλούν το κόστος για κάθε κατηγορία καταναλωτών, αύξηση του ποσοστού των εσόδων από τα δικαιώματα ρύπων που διοχετεύονται στον Ειδικό Λογαριασμό για τις ΑΠΕ αλλά και έμεση παραδοχή της αποτυχίας των ΝΟΜΕ, τα οποία θα επανεξεταστούν το 2019 ανάλογα με τη μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ στην παραγωγή ηλεκτρισμού περιλαμβάνει η εξαμηνιαία έκθεση της ενισχυμένης εποπτείας για την Ελλάδα, που ανακοίνωσε χθες η Κομισιόν.

Αναλυτικότερα, η έκθεση δέχεται μεν ότι πραγματοποιούνται μεταρρυθμίσεις επισημαίνει όμως ότι χρειάζεται να ανοίξει περαιτέρω ο ανταγωνισμός. Διατηρεί το στόχο για την εφαρμογή του Target Model τον Απρίλιο του  2019 μαζί με τη σύζευξη της ελληνικής αγοράς ηλεκτρισμού με αυτές της Ιταλίας και της Βουλγαρίας.

“Ο ανταγωνισμός εξακολουθεί να είναι περιορισμένος εξ αιτίας της δεσπόζουσας θέσης της ΔΕΗ” αναφέρει η έκθεση, προσθέτοντας ότι τα οικονομικά προβλήματα της ΔΕΗ κάνουν δύσκολες τις επενδύσεις και δυσκολότερη τη μείωση της εξάρτησής της από το λιγνίτη. Παρ’ όλα αυτά υπάρχει πρόοδος και η ολοκλήρωση της λιγνιτικής αποεπένδυσης τοποθετείται για τον Φεβρουάριο του 2019, μετά τις δύο παρατάσεις. “Η αποεπένδυση προχωρεί, λιγότερο ή περισσότερο, σύμφωνα με το σχέδιο” αναφέρει χαρακτηριστικά η ΕυρωπαΪκή Επιτροπή στην έκθεσή της.

Εκτιμά πως η πώληση των τριών λιγντικών μονάδων θα λειτουργήσει καταλυτικά για το άνοιγμα της αγοράς σε νέους παίκτες και υπενθυμίζει ότι υπάρχει ειδική δέσμευση της ελληνικής πλευράς για την ολοκλήρωση της μεταβίβασης στις αρχές του 2019.. Τονίζει ότι κάθε επενδυτής θα πρέπει να τηρεί τους όρους διαχωρισμού των δραστηριοτήτων, όπως ισχύουν στην ΕΕ, δεδομένης της δραστηριοποίησής τους στην παραγωγή ηλεκτρισμού και υπογραμμίζει ότι οι αγοραστές θα πρέπει να λειτουργήσουν τις μονάδες αυτές όσο το δυνατόν πιο ανεξάρτητα από τη ΔΕΗ

Ως παράγοντα - κλειδί για την ανάπτυξη του ανταγωνισμού και την άρση της αναποτελεσματικότητας της τιμολόγησης,  η Επιτροπή θεωρεί την εφαρμογή του Target Model, σημειώνοντας την ειδική δέσμευση για την εφαρμογή του ως τον Απρίλιο του 2019. Αναφέρει ότι υπάρχει πρόοδος, κυρίως όσον αφορά τους διάφορες κώδικες για τις επιμέρους αγορές (προθεσμιακή, επόμενης ημέρας, ενδοημερήσιας και εξισορρόπησης), το Χρηματιστήριο Ενέργειας κλπ

Ωστόσο συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις με τη Βουλγαρία και την Ιταλία για τη σύζευξη των αγορών  και μάλιστα το ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργιεας στη φάση αυτή περιμένει την πιστοποίηση για τη Σύζευξη Τιμών Περιοχών (PCR).  Η Επιτροπή υπογραμμίζει ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη δημιουργία μίας αγοράς, ικανής να τιμολογεί αποτελεσματικά την ενέργεια που θα επιτρέψει το περαιτέρω άνοιγμα.

ΝΟΜΕ- ρήτρα ρύπων στα τιμολόγια

Ειδικά για τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ η έκθεση, εμμέσως πλην σαφώς παραδέχεται την αποτυχία τους, αναφέροντας ότι έχουν  μια κάποια επιτυχία όσον αφορά στη μείωση της κυριαρχίας της ΔΕΗ, αν και κάτω από τα φιλόδοξα επίπεδα που είχαν τεθεί. Επαναλαμβάνει ότι για το 2019 έχει προβλεφθεί η αναθεώρηση του συστήματος των ΝΟΜΕ- αποτελεί ειδική δέσμευση- με το στόχο την αποκλιμάκωση των δημοπρατούμενων ποσοτήτων ηλεκτρισμού μόλις μειωθεί η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας της ΔΕΗ

Η έκθεση καταγράφει επίσης ελαφρά πρόοδο στην οικονομική κατάσταση της ΔΕΗ μέσω την προσπάθειας είσπραξης  των ληξιπρόθεσμων λογαριασμών. Ενα μεγάλο ποσό των οφειλών αφορά στους λεγόμενους αδρανείς πελάτες, είτε πρόκειται για νοικοκυριά που άλλαξαν πάροχο, είτε για επιχειρήσεις που έκλεισαν. Για αυτές τις κατηγορίες η έκθεση προτείνει τη λήψη θεσμικών μέτρων. Ταυτόχρονα συνιστά την ενίσχυση των προσπαθειών για την είσπραξη των οφειλών. Υπογραμμίζει δε τη σημασία τα τιμολόγια της ΔΕΗ για όλες τις κατηγορίες καταναλωτών όχι μόνον να αντανακλούν αλλά να συνδέονται με τη δυναμική δομή κόστους της ΔΕΗ, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στο κόστος ρύπων, των οποίων οι τιμές αυξήθηκαν σημαντικά το 2018,  επιβαρύνοντας τη ΔΕΗ, που είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένη λόγω της σημαντικής συμμετοχής του λιγνίτη στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής.

ΑΠΕ

Ο Ειδικός Λογαριασμός των ΑΠΕ έχει τώρα πλεόνασμα , το οποίο όμως για να διατηρηθεί θα πρέπει να αυξηθεί το ποσοστό των εσόδων από την πώληση  δικαιωμάτων ρύπων, που θα διοχετεύεται στον Λογαριασμό, Επίσης, η έκθεση υπενθυμίζει ότι η όποια αναπροσαρμογή άλλων χρεώσεων όπως το ΕΤΜΕΑΡ, θα πρέπει πάντα να υπακούει στη λογική της διατήρησης του πλεονάσματος των 70 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο στον Λογαριασμό και σημειώνει με νόημα πως οι τιμές στο Χρηματιστήριο Ρύπων άλλοτε θα ανεβαίνουν και άλλοτε θα υποχωρούν, ο Λογαριασμός όμως πρέπει να παραμένει πλεονασματικός.

Παρότι η έκθεση θεωρεί ως θετική εξέλιξη τις δημοπρασίες για την εγκατάσταση νέων ΑΠΕ, διατηρεί επιφυλάξεις ως προς την αποτελεσματικότητα των δημοπρασιών αυτών για την βιωσιμότητα των αναπτυγμένων πρότζεκτ.

ΔΕΠΑ

Οσον αφορά στην αγορά αερίου, η αναδιάρθρωση και η μερική ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ θα πρέπει, όπως αναφέρει η έκθεση, να ενισχύσει περαιτέρω τον ανταγωνισμό και τον διαχωρισμό των δραστηριοτήτων προσφοράς και διανομής αερίου. Μετά την έγκριση από την Επιτροπή Ανταγωνισμού των συναλλαγών για τις ΕΠΑ και τις ΕΔΑ αναμένεται να ψηφιστεί από τη Βουλή το νομοσχέδιο για την αναμόρφωση και την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ.

Εuroasia Interconnector

Ξεχωριστή αναφορά στον Euroasia Interconnector, την ηλεκτρική διασύδεση Ισραήλ- Κύπρου - Κρήτης- Αττικής, δυναμικότητας μεταφοράς 2.000 MW, έργο το οποίο έχει ενταχθεί στα PCI, με ειδική μνεία στα τμήμα Κρήτης - Αττικής και τα γνωστά προβλήματα που έχει αντιμετωπίσει, κάνει η έκθεση.  “Σε εξέλιξη βρίσκονται διαπραγματεύσεις μεταξύ της Κομισιόν, της εταιρίας που προωθεί το έργο (σσ Euroasia) και τους άλλους μετόχους και ενδιαφερόμενα μέρη για τη διάρθρωση του πλαισίου, το οποίο ελπίζεται να οριστικοποιηθεί πριν το τέλος του 2018, επιτρέποντας στο πρότζεκε να προχωρήσει όπως έχει σχεδιαστεί με δυνατότητα χρηαμτοδότησης από το ευρωπαικό πρόγραμμα CEF για όλα τα τμήματα της διασύνδεσης. Πρέπει να σημειωθεί ότι όποια ενδεχόμενη καθυστέρηση της ολοκλήρωσης της διασύνδεσης Κρήτης- Αττικής μπορεί να προκαλέσει την αναπροσαρμογή των ΥΚΩ” αναφέρει, μεταξύ άλλων,  το  report της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.