Μία συνολική λύση που θα “σπάει” μεν το μονοπώλιο της ΔΕΗ στον λιγνίτη  αλλά ταυτόχρονα δεν θα είναι ζημιογόνα για τη εταιρία και θα δίνει ένα οριστικό τέλος στο όλο ζήτημα, διεκδικεί το υπουργείο Περιβάλλοντος- Ενέργειας από τις Βρυξέλλες, στο πλαίσιο της πρότασης που κατέθεσε στις αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές για την  εξασφάλιση  της πρόσβασης τρίτων στη λιγνιτική παραγωγή ενέργειας της ΔΕΗ, σε εφαρμογή της σχετικής απόφασης του ευρωπαϊκού δικαστηρίου.

Η  ελληνική πρόταση διαβιβάστηκε στις αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές στις 23 Οκτωβρίου, όπως αποκαλύπτει η έκθεση της Κομισιόν για την οικονομία, αποκαλώντας μάλιστα την πρόταση  “βήμα-κλειδί” για την εκπλήρωση της ειδικής αυτής υποχρέωσης, που απορρέει από την καταδικαστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.

Η έκθεση  της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποφεύγει να δώσει περισσότερες πληροφορίες για το περιεχόμενο της ελληνικής εισήγησης, αναφέροντας ότι περιμένει ακόμα την τελική έγκριση από τις αρχές προκειμένου να ξεκινήσει το μάρκετ τεστ για την προτεινόμενη λύση , το “remedy” (θεραπεία) όπως αποκαλείται στην κοινοτική ορολογία,  προκειμένου τα μέτρα να αρχίσουν να εφαρμόζονται στην αγορά από το 2021.

Kλειστά τα χαρτιά του κρατά και το υπουργείο Περιβάλλοντος- Ενέργειας, καθώς φαίνεται ότι ακόμα το πακέτο δεν έχει λάβει την τελική του μορφή ως προς όλες τις επιμέρους πτυχές. Εκείνο όμως στο οποίο επιμένει είναι ότι η λύση δεν μπορεί να επιφέρει ζημιές στη ΔΕΗ, ενώ αφήνεται να εννοηθεί ότι θα πρέπει να προβλεφθεί αποζημίωση από την ΕΕ για τις λιγντικές μονάδες που αναγκάζεται να κλείσει η επιχείρηση, λόγω της απανθρακοποίησης.

Κύκλοι της αγοράς εκτιμούν , ότι η πρόταση περιλαμβάνει τη διάθεση πακέτων λιγντικής ενέργειας, από τα εργοστάσια της ΔΕΗ. Δεδομένου  των λίγων χρόνων ζωής, μόλις 3,  που απομένουν στα υφιστάμενες λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ και η ίδια η έκθεση παραδέχεται ότι το μέτρο θα είναι προσωρινό. Εκ των πραγμάτων δε αφορά και σε περιορισμένη παραγωγή, αφού ήδη κλείνουν μονάδες, πράγμα που αναγνωρίζει  η έκθεση. Παράλληλα η ίδια η εταιρία μειώνει τη χρήση των λιγνιτικών της μονάδων. Από τότε που ξέσπασε η κρίση του κορωνοϊού μέχρι τον Οκτώβριο, το μερίδιο της λιγνιτικής παραγωγής της ΔΕΗ είχε σε πέσει σε μονοψήφια νούμερα, στο 5-6%, για να αυξηθεί αργότερα και να φθάσει στις αρχές Νοεμβρίου περίπου στο 16%, ενδεχομένως λόγω  των αναγκών τηλεθέρμανσης στη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη. 

Τόσο η ΔΕΗ όσο και η κυβέρνηση έχουν δεσμευτεί ότι το 2023 θα σβήσουν όλες οι λιγνιτικές μονάδες που λειτουργούν σήμερα, ενώ το 2028 θα πάψει να χρησιμοποιεί λιγνίτη και η υπό κατασκευή μονάδα Πτολεμαϊδα V.

Στο παρελθόν είχαν γίνει διάφορες απόπειρες για το περίφημο “remedy”, τη θεραπεία, οι οποίες όμως δεν είχαν αποδώσει. Ανάμεσα σε αυτές ήταν και η αποτυχημένη προσπάθεια της ΔΕΗ να πουλήσει λιγνιτικές μονάδες, για τις οποίες δεν βρήκε αγοραστή. Για κάποια χρόνια είχε εφαρμοστεί και ο θεσμός των ΝΟΜΕ, των δημοπρασιών λιγνιτικής ενέργειας, με ζημιογόνα αποτελέσματα για τη ΔΕΗ.

Τα ΝΟΜΕ καταργήθηκαν στο τέλος του 2019