Πιέσεις προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αναμόρφωση του μηχανισμού εμπορίας εκπομπής ρύπων (ETS) μετά την αλματώδη αύξηση των τιμών τους, η οποία έχει συμβάλει και στην αύξηση στων τιμών του ηλεκτρισμού, έχουν αρχίσει να ασκούν αρκετές χώρες.
Ας σημειωθεί ότι από φέτος ο μηχανισμός έχει εισέλθει στην 4η φάση, η οποία προβλέπει την περαιτέρω μείωση των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων που διατίθενται στην αγορά κάθε χρόνο ως το 2030. Από φέτος τα δικαιώματα μειώνονται κατά 2,2% ετησίως, έναντι ρυθμού μείωσης 1,74%, που ίσχυε τα προηγούμενα χρόνια.
Η μείωση αυτή είναι ένας από τους λόγους που οδήγησε στην εκτίναξη της τιμής των ρύπων, που έχουν ξεπεράσει τα 60 ευρώ/τόνο, έναντι 25 ευρώ/τόνον πέρυσι το φθινόπωρο.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι το πρόβλημα από το ράλι των ρύπων μαζί με την πρόταση της Κομισιόν για την επιβολή από το 2025 ενός ξεχωριστού μηχανισμού ETS στις εκπομπές CO2 από τα κτίρια και τα οχήματα θα θέσουν στο Συμβούλιο των υπουργών Περιβάλλοντος στις 6 Οκτωβρίου αρκετές χώρες της ΕΕ, που ζητούν μία αναθεώρηση του μέτρου -ειδικά της πρότασης για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές- προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κατάσταση.
Το ζήτημα αναμένεται να τεθεί και στο Συμβούλιο Κορυφής που θα πραγματοποιηθεί στις 21-22 Οκτωβρίου. Εν τω μεταξύ οι περισσότερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δέχονται εσωτερικές πιέσεις από την εκτίναξη των τιμών της ενέργειας. Αλλες χώρες προσανατολίζονται στη λήψη μέτρων για την μείωση της επιβάρυνσης των καταναλωτών (μείωση φόρων, επιδόματα κλπ) και άλλες διεκδικούν την αναμόρφωση ορισμένων μηχανισμών των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και ρύπων, όπως και κάποιων παραμέτρων της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής, προκειμένου να αντιμετωπίσουν άμεσα στο πρόβλημα της ακρίβειας.
Η Ελλάδα και η Ισπανία έχουν ήδη στείλει προτάσεις προς την προεδρία της ΕΕ για το όλο θέμα, ενώ και η Πολωνία προσανατολίζεται προς την κατεύθυνση αυτή. Η ελληνική πρόταση αφορά την επιδότηση των λογαριασμών ηλεκτρισμού μέσω των εσόδων από τους ρύπους, ενδεχομένως και με προεξόφληση μελλοντικών εσόδων από τα δικαιώματα μέσω ενός πανευρωπαϊκού μηχανισμού. Η Ισπανία έχει ζητήσει την απεξάρτηση της διαμόρφωσης της τιμής του ηλεκτρισμού χονδρικής από την Οριακή Τιμή Συστήματος, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι η Πολωνία θα θέσει στο Συμβούλιο των υπουργών Περιβάλλοντος θέμα αναμόρφωσης των ETS, συμπεριλαμβανομένου και του νέου μηχανισμού εμπορίας ρύπων για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές. Κατά της εφαρμογής των ETS στα κτίρια/οδικές μεταφορές, δηλαδή στα καύσιμα θέρμανσης/ψύξης και κίνησης έχουν καταφερθεί και άλλες χώρες, όπως η Γαλλία κλπ
Εξάλλου εντονότατες είναι οι πιέσεις που δέχονται οι ευρωπαϊκές από βιομηχανίες και επιχειρήσεις για την μεγάλη αύξηση του ενεργειακού κόστους αλλά και του κόστους ρύπων.