Oι σχετικά ήπιες, για την εποχή, καιρικές συνθήκες στην Ευρώπη, η επέλαση της “Όμικρον”, τα φορτία υγροποιημένου αερίου που καταφθάνουν στα ευρωπαϊκά λιμάνια διατήρησαν την τάση της αποκλιμάκωσης τιμών τόσο του φυσικού αερίου όσο και του ηλεκτρισμού.
Ετσι για σήμερα Πέμπτη 30/12 οι τιμές χονδρικής του ηλεκτρισμού κατέγραψαν σημαντική μείωση στις περισσότερες αγορές. Μείωση κατά 16,6% παρουσίασε η τιμή και στην ελληνική Αγορά Επόμενης Ημέρας, καθώς διαμορφώνεται για σήμερα στα 162,16 ευρώ/MWh, ένα επίπεδο όμως που είναι το δεύτερο ακριβότερο της Ευρώπης, μετά την Ισπανία και την Πορτογαλία, όπου η μέση τιμή φθάνει στα 200,68 ευρώ/MWh. Η μεγάλη αύξηση της συμμετοχής των ΑΠΕ, στο 41,5% του εγχώριου ηλεκτροπαραγωγικού μείγματος, μαζί με τα υδροηλεκτρικά στο 18,36% συνέβαλαν καθοριστικά στην πτώση της τιμής, περιορίζοντας τη συμμετοχή του φυσικού αερίου στο 18,22% και των λιγνιτικών σε μόλις 5,6%.
Η φθηνότερη όλων για σήμερα είναι η αγορά της Γερμανίας, όπου η μέση τιμή διαμορφώνεται στα 73,26 ευρώ/MWh, ενώ στη Γαλλία, που οδηγούσε το ράλι της προηγούμενης εβδομάδας, υπερπηδώντας τα 450 ευρώ/MWh, η μέση τιμή ηλεκτρισμού υποχωρεί σήμερα στα 105,74 ευρώ/MWh.
Στη Βουλγαρία η τιμή έχει διαμορφωθεί στα 128,4 ευρώ/MWh, στη Σερβία στα 132,37 ευρώ/MWh και στη Ρουμανία στα 128,35 ευρώ/MWh.
Το φυσικό αέριο υποχώρησε εκ νέου χθες. Η τιμή ΤΤF για τα συμβόλαια Ιανουαρίου μειώθηκε κατά 9,2%στα 96,750 ευρώ/MWh, ενώ το συμβόλαιο Φεβρουαρίου έκλεισε στα 97 ευρώ/MWh, του Μαρτίου στα 94,7 ευρώ/MWh και του Απριλίου στα 87,7 ευρώ/MWh.
Πέρα από τις σχετικά υψηλές θερμοκρασίες στην Ευρώπη που προβλέπεται ότι θα συνεχιστούν έως τα μέσα της επόμενης εβδομάδας, ρόλο στην αποκλιμάκωση της τιμής έχει παίξει και η ραγδαία εξάπλωση της μετάλλαξης “Ομικρον”, η οποία έχει ήδη αρχίσει να περιορίζει τις μετακινήσεις, ενώ εκτιμάται ότι αρκετές επιχειρήσεις τις επόμενες εβδομάδες θα υπολειτουργήσουν ή θα αναγκαστούν να αναστείλουν μέρος ή το σύνολο των δραστηριοτήτων τους, ακόμα και χωρίς ένα τυπικό lockdown, επειδή θα αρρωστήσουν πολλοί εργαζόμενοι. Η μείωση της ενεργειακής ζήτησης λόγω καιρικών συνθηκών και “Όμικρον” έχει γίνει ήδη εμφανής, ενώ από την άλλη πλευρά κάποιες ενδείξεις αποκλιμάκωσης της έντασης με τη Ρωσία και τα αυξημένα φορτία LNG αποδυναμώνουν τις ανοδικές πιέσεις στο αέριο.
Αυτό δεν σημαίνει πάντως ότι η κρίση τελείωσε. Η απόσυρσητριών πυρηνικών μονάδων της Γερμανίας ως αύριο το βράδυ και η βλάβη που κρατά «σβηστά» τα πυρηνικά εργοστάσια της Γαλλίας έως τα μέσα Ιανουαρίου, αυξάνουν τις ανάγκες της Ευρώπης για ηλεκτροπαραγωγή από φυσικό αέριο ,καθιστώντας τη ευάλωτη σε μια νέα εκτίναξη των τιμών αναλόγως των καιρικών συνθηκών.
Αναλυτές υπενθυμίζουν ότι τα θεμελιώδη μεγέθη παραμένουν αμετάβλητα και προειδοποιούν ότι οι τιμές του φυσικού αερίου θα μπορούσαν σύντομα να κινηθούν υψηλότερα τόσο στην Ασία όσο και στην Ευρώπη.
Εν τω μεταξύ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται τον Ιανουάριο να ανακοινώσει το οριστικό της σχέδιο για την νέα Ταξινόμηση, το περίφημο Taxonomy, που κατηγοριοποιεί τις οικονομικές δραστηριότητες με βάση το ανθρακικό τους αποτύπωμα. Η λίστα αυτή θα αποτελέσει στο μέλλον το διαβατήριο των επιχειρήσεων για την πρόσβασή τους στη χρηματοδότηση, τόσο για την επιλεξιμότητά τους όσον αφορά στη χρήση ευρωπαϊκών/κρατικών κονδυλίων όσο και για χρηματοδότησή τους από τι τράπεζες ή τις αγορές. Στο πλαίσιο αυτό η “πράσινη ετικέτα” έχει γίνει το μήλο της έριδος ανάμεσα στις χώρες που υποστηρίζουν ότι η πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο θα πρέπει να χαρακτηριστούν “πράσινα¨ προκειμένου να τύχουν των ευρωπαϊκών ενισχύσεων και της χρηματοδότησης με ευνοϊκά επιτόκια, και τις χώρες-εκείνες που διαφωνούν κάθετα. Η Αυστρία, για παράδειγμα, έχει δηλώσει επίσημα ότι θα μηνύσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αν χαρακτηρίσει “πράσινη” την πυρηνική ενέργεια, ενώ περιβαλλοντικά κόμματα και φορείς αντιδρούν και για το χαρακτηρισμό του φυσικού αερίου ως πράσινο, τονίζοντας ότι αποτελεί ορυκτό καύσιμο που εκλύει διοξείδιο του άνθρακα. Στο πλαίσιο αυτή η Κομισιόν αναζητά συμβιβαστικές φόρμουλες γιατί μία σειρά από χώρες σκοπεύουν να επενδύσουν σε μικρές πυρηνικές μονάδες νέας τεχνολογίας για να απεξαρτηθούν από τα ορυκτά καύσιμα και άλλες χώρες , συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, επενδύουν στο φυσικό αέριο ως το καύσιμο μετάβασης στην πράσινη οικονομία.
Ο επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς της ΕΕ, Τιερί Μπρετόν, δήλωσε πρόσφατα ότι η Ε.Ε. πρέπει να διπλασιάσει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας τις επόμενες τρεις δεκαετίες και ότι αυτό δεν θα είναι δυνατό χωρίς τη πυρηνική ενέργεια. Τόνισε επίσης ότι η πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο θα βοηθήσουν την Ε.Ε. να επιτύχει τους κλιματικούς στόχους, σημειώνοντας ότι το φυσικό αέριο, αν και δεν είναι το ιδανικό καύσιμο, εξακολουθεί να είναι καλύτερο από τον άνθρακα.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι Βρυξέλλες για τα πυρηνικά και το φυσικό αέριο θα παίξουν λίγο με τις λέξεις, είτε χαρακτηρίζοντάς τα ως βιώσιμα (sustainable), είτε εντάσσοντάς τα σε μία ειδική ξεχωριστή κατηγορία, που θα τους επιτρέπει την πρόσβαση με ευνοϊκούς όρους τόσο στην ευρωπαϊκή/κρατική όσο και στην ιδιωτική χρηματοδότηση, τουλάχιστον για κάποια χρόνια.
Πάντως η Γερμανία εμμένει -μέχρι στιγμής- στην απόφαση, που είχε λάβει η πρώην καγκελάριος ‘Ανγκελα Μέρκελ μετά το πυρηνικό δυστύχημα στη Φουκοσίμα, να κλείσει όλα τα πυρηνικά ως το τέλος του 2022. Πρόσφατα το Βέλγιο ανακοίνωσε ότι θα κλείσει όλες τις υφιστάμενες πυρηνικές μονάδες έως το 2025, αφήνοντας όμως ανοικτή την προοπτική να αναπτύξει νέα, μικρά πυρηνικά σύγχρονης τεχνολογίας. Ανάλογο ενδιαφέρον έχει επιδείξει και η Πολωνία, ενώ η Γαλλία σχεδιάζει την κατασκευή νέων πυρηνικών σταθμών και πιέζει ώστε η πυρηνική ενέργεια να συμπεριληφθεί στον κατάλογο της ΕΕ ως τεχνολογία χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
