H ανοδική τάση στη τιμή του αργού πετρελαίου προβληματίζει την εγχώρια αγορά καυσίμων, καθώς οι τιμές στα πρατήρια έχουν ήδη πάρει την ανηφόρα και φαίνεται πως το ανοδικό τους δυναμικό δεν εξαντλείται εδώ.

Σε σχέση με τον Φεβρουάριο του 2021 η τιμή της βενζίνης έχει ήδη αυξηθεί κατά περίπου 23%. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του υπουργείου Ανάπτυξης η μέση πανελλαδική τιμή της αμόλυβδής βενζίνης διαμορφώνεται στα 1,861 ευρώ ανά λίτρο και της αμόλυβδης 100 οκτανίων στα 2,001/λίτρο. Το  ντίζελ κίνησης φθάνει στα 1,606  ευρώ/λίτρο και το ντίζελ θέρμανσης στα 1,255 ευρώ/λίτρο. Σε υψηλά επίπεδα κινούνται οι τιμές των καυσίμων και στις άλλες χώρες της Ευρώπης. Με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Eurostat, σε αρκετές χώρες ο πήχυς για τη βενζίνη έχει υπερβεί τα 1,8 ευρώ/λίτρο, ενώ η Ολλανδία έχει την ακριβότερη τιμή, άνω των 2 ευρώ/λίτρο. Ακολουθεί η Φινλανδία με 1,9 ευρώ/λίτρο.  Πάντως στη Γερμανία η μέση τιμή της αμόλυβδης διαμορφώνεται στα 1,79 ευρώ και στην Ισπανία στο 1,56 ευρώ το λίτρο.

Η τιμή του Brent- που είναι το πετρέλαιο αναφοράς για τις αγορές- μπορεί να έπεσε από τα υψηλά επίπεδα της Δευτέρας, 14 Φεβρουαρίου, όταν είχε προσεγγίσει τα 100 δολ/βαρέλι λόγω της ανησυχίας για τις εξελίξεις στην Ουκρανία, όμως τα βασικά δεδομένα της αγοράς δείχνουν πως διαθέτει δυναμικό ανόδου. Τα αποθέματα των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ παρουσιάζουν στενότητα και οι χώρες-μέλη του ΟΠΕΚ + δεν δείχνουν διατεθειμένες να αυξήσουν την παραγωγή.   

Το Bloomberg Economics εκτιμά ότι  μία αύξηση της τιμής του πετρελαίου στα 100 δολάρια στο τέλος του μήνα από περίπου 70 δολάρια στα τέλη του 2021, θα αύξανε τον πληθωρισμό κατά περίπου μισή ποσοστιαία μονάδα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη στο δεύτερο εξάμηνο του έτους. Από την πλευρά της, η JP Morgan προειδοποιεί ότι αν συνεχιστεί η άνοδος των τιμών και φθάσουν στα 150 δολάρια το βαρέλι, η ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας θα ανακοπεί και ο πληθωρισμός θα αυξηθεί πάνω από το 7%.

Ας σημειωθεί ότι οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου το 2021 αυξήθηκαν, χωρίς όμως να παρουσιάσουν τη φρενήρη άνοδο της τιμής του φυσικού αερίου, το οποίο χθες έκλεισε στα 70,040 (TTF συμβόλαιο Μαρτίου)

Βέβαια τόσο για το φυσικό αέριο όσο και για το πετρέλαιο οι εξελίξεις στην Ουκρανία παίζουν καθοριστικό ρόλο. Όμως η διαφαινόμενη αποκλιμάκωση της έντασης δείχνει να επηρεάζει πολύ περισσότερο τις τιμές του φυσικού αερίου απ’ ότι του πετρελαίου.

Παρότι τα ελληνικά διυλιστήρια εφοδιάζονται και με ρωσικό πετρέλαιο, άμεσο πρόβλημα επάρκειας για την εγχώρια αγορά δεν αναμένεται να εμφανιστεί, ακόμα και στην περίπτωση διακοπής των εισαγωγών από τη Ρωσία. Πέραν των αποθεμάτων 90 ημερών, η “απώλεια” του ρωσικού πετρελαίου θα μπορούσε να καλυφθεί με εισαγωγές από άλλες χώρες. Το πρόβλημα όμως θα είναι οι τιμές.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, πιεζόμενο και από τον καλπάζοντα πληθωρισμό, έχει διερευνήσει το ενδεχόμενο μείωσης της φορολογίας στη βενζίνη και το ντίζελ. Αποφάσεις όμως δεν έχουν ληφθεί.

Ας σημειωθεί ότι τόσο η βενζίνη όσο και το ντίζελ επιβαρύνονται από τον πολύ υψηλό Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης, ο οποίος ανέρχεται στα 70 λεπτά το λίτρο για τη βενζίνη και στα 41 λεπτά το λίτρο για το ντίζελ. Τη χειμερινή περίοδο στο πετρέλαιο θέρμανσης ο ΕΦΚ μειώνεται στα 28 λεπτά/λίτρο και στο υγραέριο στα 430 ευρώ/1.000 κγρ. Επιπρόσθετα η τελική τιμή των καυσίμων  βαρύνονται με ΦΠΑ 24%.

Τα φορολογικά έσοδα από τις πωλήσεις βενζίνης και πετρελαίου μπορεί να αυξήθηκαν σημαντικά το 2021, καθώς πέραν της αύξησης της τιμής ανέκαμψε και η κατανάλωση μετά την καθίζηση των πωλήσεων του 2020, όμως οι πολύ υψηλές τιμές και η συνολική ακρίβεια στην αγορά φέρνουν πτώση της ζήτησης, με τις πρώτες ενδείξεις να έχουν αρχίσει να εμφανίζονται στην αγορά.