Έρευνα  σε 11 χώρες-μέλη  της ΕΕ για τα μέτρα που εφαρμόζουν προκειμένου να εξασφαλίσουν  επαρκές δυναμικό ηλεκτροπαραγωγής ξεκίνησε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο των νέων κανονισμών περί κρατικών ενισχύσεων. Η έρευνα, που  αφορά στους μηχανισμούς στήριξης των  ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων, τους  διάφορους Μηχανισμούς Διασφάλισης Ισχύος  όπως αποκαλούνται, δεν αφορά στην Ελλάδα, η οποία από τις 31/12/2014 δεν διαθέτει τέτοιο μηχανισμό, αφού ο προηγούμενος καταργήθηκε με τη λήξη της περασμένης χρονιάς και ο νέος, μεταβατικός μηχανισμός που επρόκειτο να τον αντικαταστήσει δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα, καθώς η σχετική διαδικασία “πάγωσε” μετά τις εκλογές.

Πάντως ο νέος “ελληνικός” μηχανισμός είχε προεγγριθεί από την ΕΕ.   

Στο μικροσκόπιο της Κομισιόν έχουν βρεθεί το Βέλγιο, η Κροατία, η Δανία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιρλανδία, η  Ιταλία, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Σουηδία.

Πάντως η Ένωση των Εταιριών Ηλεκτρισμού της Ευρώπης, η Eurelectric, με πάνω από 3.500 εταιρίες – μέλη,  δεν φαίνεται να ανησυχεί από την έρευνα της Επιτροπής, της πρώτης που διεξάγεται μετά την εφαρμογή του νέου ευρωπαϊκού κανονισμού για τις κρατικές ενισχύσεις. Σε περίπτωση που  οι μηχανισμοί διασφάλισης ισχύος  κριθούν ότι παραβιάζουν του κανονισμούς τότε οι εταιρίες κινδυνεύουν με υψηλά πρόστιμα. Το όλο σύστημα των μηχανισμών ή της αγοράς ισχύος αποσκοπεί σήμερα στην αποζημίωση των ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων για τη δυνατότητά τους να ανταποκρίνονται στις διάφορες αυξομειώσεις της παραγωγής ηλεκτρισμού από ΑΠΕ, εξασφαλίζοντας επάρκεια ηλεκτρικής ενέργειας και ευστάθεια στο σύστημα. 

Η Εurelectric, που κάποτε είχε πρωτοστατήσει στην υιοθέτηση των μηχανισμών αυτών, φαίνεται να εκτιμά πως η έρευνα της ΕΕ μπορεί να οδηγήσει σε έναν ενιαίο μηχανισμό για τις χώρες-μέλη ή σε μία γκάμμα ενιαίων πρακτικών. 

“Είμαστε δεσμευμένοι να παρέχουμε τις απαραίτητες διευκολύνσεις για τη γρήγορη έκβαση της έρευνας και είμαστε βέβαιοι ότι θα οδηγήσει σε καλύτερες πρακτικές που και αυτές με τη σειρά τους  θα φέρουν την ανάπτυξη ενός σαφούς, αποτελεσματικού και βιώσιμου μηχανισμού διασφάλισης ισχύος, που θα λειτουργήσει ως μοντέλο αναφοράς  για όλη την Ευρώπη” δήλωσε χθες ο Ηans ten Berge,  γενικός γραμματέας της Eurelectric.. 

Η Εurelectric θεωρεί ότι οι αγορές ισχύος πρέπει να μετεξελιχθούν από εθνικές σε περιφερειακές, προκειμένου να μεγιστοποιήσουν τη χρήση του ηλεκτροπαραγωγικού δυναμικού στην περιφέρεια όπου δραστηριοποιούνται  με τελικό στόχο αυτό κάποτε να γίνει  σε όλη την Ευρώπη  Σε σχετική έκθεσή της μάλιστα, η Eurelectric προτείνει μία σειρά από βασικά κριτήρια στα οποία πρέπει να στηρίζεται η ανάπτυξη των αγορών ισχύος, όπως :

Η αποτίμηση του παραγωγικού δυναμικού να γίνεται πάντα σε ανταγωνιστική αγορά με ελεύθερη διακύμανση των τιμών, χωρίς ρυθμίσεις που στρεβλώνουν την αγορά.
Συμμετοχή όλων των τεχνολογιών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς διακρίσεις, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων αποθήκευσης και άμεσης ανταπόκρισης στη ζήτηση.  
Συμμετοχή  νέων και υφιστάμενων μονάδων.
Το σχέδιο του νέου μηχανισμού ή της αγοράς ισχύος θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις αλληλεξαρτήσεις σε περιφερειακό επίπεδο και να επιτρέπει την επιλογή του φθηνότερου παραγωγικού δυναμικού με βάση τους  περιορισμούς  των  διασυνοριακών δικτύων μεταφοράς ρεύματος.. 

Η έρευνα της Κομισιόν αποσκοπεί σε πρώτο στάδιο στη συλλογή  πληροφοριών  σχετικά με τους μηχανισμούς δυναμικότητας στις διάφορες χώρες, προκειμένου  να εξετάσει αν εξασφαλίζουν επάρκεια  ηλεκτρισμού χωρίς να στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό ή τις εμπορικές συναλλαγές στην ενιαία αγορά.  Τα τελικά αποτελέσματα της έρευνας αναμένεται να δημοσιευτούν στα μέσα του 2016.

Μανταλένα Πίου