Χωρίς περαιτέρω οδηγίες και διευκρινίσεις για το πώς θα πληρώνεται το φυσικό αέριο στη Gazprom αλλά και χωρίς νέα μέτρα για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών ενέργειας έκλεισε χθες το συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ, παραπέμποντας για τις επόμενες ημέρες την ανακοίνωση λεπτομερέστερων κατευθύνσεων για το όλο ζήτημα.
Η Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ Κάντρι Σίμσον και η προεδρεύουσα υπουργός Ενέργειας της Γαλλίας επανέλαβαν στη συνέντευξη τύπου, αμέσως μετά τη λήξη του Συμβουλίου, τη θέση της Κομισιόν ότι οι πληρωμές σε ρούβλια παραβιάζουν τις ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, είπαν ότι θα παράσχουν τις επόμενες ημέρες περισσότερες διευκρινίσεις για το τι μπορούν και τι δεν μπορούν να κάνουν οι εταιρίες σχετικά με τις πληρωμές, δήλωσαν ότι οι υπουργοί της ΕΕ συμφωνούν ότι θα πρέπει το αέριο να εξοφλείται στο νόμισμα της σύμβασης- ευρώ ή δολάριο- και επέμειναν ότι κατά τις πληροφορίες που έχουν καμία ευρωπαϊκή εταιρία δεν έχει ανοίξει λογαριασμό σε ρούβλια. Τόνισαν δε ότι η ΕΕ έχει προετοιμαστεί ακόμα και μία ολοσχερή διακοπή των προμηθειών ρωσικού αερίου.
Σε ερώτηση για την εκτίναξη των τιμών του ηλεκτρισμού, η κα Σίμσον παρέπεμψε και πάλι στη γνωστή “εργαλειοθήκη” της Κομισιόν, παραδεχόμενη πάντως ότι χρειάζεται μία επικαιροποίηση, που ίσως να έλθει αργότερα, στο τέλος Μαίου, μαζί με τις τελικές προτάσεις της Επιτροπής.
Ασαφείς ήταν και οι απαντήσεις όσον αφορά στις κοινές ευρωπαϊκές προμήθειες αερίου από τρίτες χώρες. “Γίνονται συναντήσεις, έχουν συσταθεί τεχνικές επιτροπές, υπάρχει βούληση και αλληλεγγύη” δήλωσε η κα Σίμσον, αλλά μέχρι στιγμής η κοινή πλατφόρμα προμήθειας αερίου, ώστε οι χώρες να μην διαγκωνίζονται μεταξύ τους για τις παραγγελίες αερίου, δεν υπάρχει.
Εν τω μεταξύ ο Ιταλός υπουργός Μετάβασης Οικολογίας Ρομπέρτο Τσινγκολάνι δεν συμμετείχε στο χθεσινό συμβούλιο υπουργών. Μπορεί η Ρώμη να χαρακτήρισε ως παραπλανητικό το δημοσίευμα του Politico ότι η Ιταλία ήταν ανοιχτή να πληρώσει για το ρωσικό αέριο με ρούβλια, όμως η ανακοίνωση του ιταλικού υπουργείου ότι "Ενώ περιμένουμε μια κοινή θέση της ΕΕ σχετικά με τη θέση πληρωμών, το καθεστώς ευρώ/ρούβλι που προβλέπει ότι οι εταιρείες πληρώνουν σε ευρώ αυτή τη στιγμή δεν φαίνεται να συνιστά παραβίαση των κυρώσεων της 24ης Φεβρουαρίου", αφήνει περιθώρια για πολλές ερμηνείες. Η κα Σίμσον προσπάθησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις, λέγοντας ότι την Παρασκευή συνομίλησε με τον Ιταλό υπουργό, ο οποίος συμφωνεί ότι οι εταιρίες πρέπει να πληρώνουν στο νόμισμα που προβλέπει η σύμβασή τους με τη Gazprom.
Aπό την πλευρά του, ο υπουργός υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, τόσο στις δηλώσεις του κατά την είσοδό του στο Συμβούλιο όσο και στην ανακοίνωσή του μετά τη λήξη της συνεδρίασης προτίμησε να μην αναφερθεί στο θέμα αυτό. Ας σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες, που έχουν ζητήσει περισσότερες διευκρινίσεις για τις πληρωμές σε ρούβλια.
Ο κ. Σκρέκας επισήμανε την ανάγκη άμεσης λήψης συντονισμένων μέτρων σε κεντρικό ευρωπαϊκό επίπεδο για τη στήριξη των Ευρωπαίων καταναλωτών, ιδίως των ευάλωτων νοικοκυριών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, από τις εκρηκτικές αυξήσεις στο κόστος ενέργειας. Επανέφερε τις προτάσεις της ελληνικής Κυβέρνησης για την επιβολή πλαφόν στις χονδρεμπορικές αγορές ενέργειας και τη σύσταση Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Αλληλεγγύης, για την αντιστάθμιση των επιπτώσεων της διεθνούς ενεργειακής κρίσης και τη σταθεροποίηση των τιμών σε προσιτά επίπεδα. Παράλληλα επισήμανε τη θέση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, για αλληλεγγύη προς την Πολωνία και τη Βουλγαρία, στις οποίες έχει διακοπεί η τροφοδοσία με φυσικό αέριο από τη Ρωσία και τόνισε ότι η Ελλάδα ήδη διοχετεύει ποσότητες φυσικού αερίου στη γειτονική χώρα.
Το ζήτημα των πληρωμών ανέκυψε όταν ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν εξέδωσε διάταγμα σύμφωνα με το οποίο οι ευρωπαίοι εισαγωγείς ρωσικού αερίου θα πρέπει να ανοίξουν δύο λογαριασμούς στη Gazprombank, έναν σε ευρώ/δολάρια και έναν δεύτερο σε ρούβλια. Η πληρωμή του αερίου θα γίνεται σε ευρώ/δολάρια, τα οποία η Gazprombank θα μετατρέπει σε ρούβλια και θα καταθέτει στον λογαριασμό σε ρωσικό νόμισμα. Ο δεύτερος αυτός λογαριασμός θα καταθέτει το ποσό στη Gazprom. Σε περίπτωση που δεν ακολουθηθεί η διαδικασία αυτή, το Κρεμλίνο απειλεί να διακόψει την παροχή αερίου, πράγμα που ήδη έκανε στην Πολωνία και τη Βουλγαρία, οι οποίες αρνήθηκαν τις πληρωμές σε ρούβλια.
Για τις περισσότερες ευρωπαϊκές εταιρίες, συμπεριλαμβανομένης και της ΔΕΠΑ Εμπορίας, το δίλημμα θα εμφανιστεί μετά τις 20 Μαίου οπότε και θα πρέπει να πληρωθεί η Gazprom για το αέριο που έχει προμηθεύσει. Στην Ελλάδ, εισαγωγές από την Gazprom πραγματοποιούν επίσης η Προμηθέας Gas και ο όμιλος Μυτιληναίου.
Πετρέλαιο
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να προτείνει έκτο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ αυτή την εβδομάδα κατά της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένου και ενός πιθανού εμπάργκο στην αγορά ρωσικού πετρελαίου, ανέφεραν ευρωπαίοι αξιωματούχοι, παρότι η Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον δήλωσε ότι το ζήτημα αυτό δεν συζητήθηκε στο Συμβούλιο των υπουργών, καθώς δεν περιλαμβανόταν στην ατζέντα.
Η Ρωσία προμηθεύει το 26% των εισαγωγών πετρελαίου της ΕΕ, με τη Γερμανία, που μέχρι πρόσφατα ήταν πολύ επιφυλακτική στην απαγόρευση εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου να δίνει τώρα το πράσινο φως. Κατά τις ίδιες πηγές, οι κυρώσεις μπορεί να εφαρμοστούν προοδευτικά ως το τέλος του χρόνου ενώ εξετάζεται το ενδεχόμενο σε χώρες με μεγάλη εξάρτηση από το ρωσικό πετρέλαιο, όπως η Ουγγαρία και τη Σλοβακία να δοθεί εξαίρεση ή μια μακρά μεταβατική περίοδος.
