Εντονες ανησυχίες για την επάρκεια φυσικού αερίου κυριαρχούν σε όλη την Ευρώπη, καθώς οι ροές αερίου από τον αγωγό Ρωσίας- Γερμανίας  Nord Stream 1 σταματούν τελείως από 11 ως και 21 Ιουλίου για προγραμματισμένη τεχνική συντήρηση. Εκφράζονται όμως φόβοι πως η Ρωσία μπορεί να μην ανοίξει ξανά τη στρόφιγγα ή και αν την ανοίξει, οι ροές να είναι ακόμα πιο περιορισμένες.  Εν των μεταξύ οι τιμές έχουν εκτιναχθεί κοντά στα 150 ευρώ/MWh και η μία μετά την άλλη οι χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της χώρας μας  “βάζουν μπρος” τα ακραία σενάρια συναγερμού, που μπορεί να φθάσουν ως και σε περικοπές της κατανάλωσης.

Ο υπουργός Οικονομίας της Γερμανίας Ρόμπερτ Χάμπεκ. δήλωσε το Σάββατο πως η χώρα του θα πρέπει να αντιμετωπίσει το ενδεχόμενο η Ρωσίανα αναστείλει τις ροές φυσικού αερίου από τον Nord Stream 1 και μετά τη λήξη της προγραμματισμένης συντήρησης, μία κίνηση, που όπως είπε, θα μπορούσε να εντάσσεται στη λογική της Μόσχας και θα ταίριαζε σε ένα μοτίβο ενεργειών αποσταθεροποίησης της Ευρώπης. Προειδοποιήσεις για ενδεχόμενη κρίση επάρκειας αερίου απηύθυνε και η Ελβετία.

Οι ροές ρωσικού αερίου από τον αγωγό Nord Stream 1 έχουν ήδη μειωθεί περίπου 60%, επηρεάζοντας όχι μόνον τη Γερμανία αλλά και πολλές χώρες της κεντρικής Ευρώπης, καθώς και την Ιταλία. Μάλιστα, η Γερμανία έχει ήδη περάσει στο δεύτερο επίπεδο συναγερμού. Ακόμα δεν έχει εφαρμόσει περιοριστικά μέτρα στην κατανάλωση, αλλά  το δελτίο για την παροχή φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού σε επιχειρήσεις και καταναλωτές, βρίσκεται πλέον στο τραπέζι ….και όχι μόνον στη Γερμανία

Μέχρι στιγμής, οι ροές από τον αγωγό TurkStream (Ρωσία-Τουρκία), μέσω του οποίου φθάνει το ρωσικό αέριο στη χώρα μας, συνεχίζονται χωρίς προβλήματα, με ένα μέσο ρυθμό της τάξης των 32 εκατ. κυβικών μέτρων/ημέρα. Εκτός της Τουρκίας από τον εν λόγω αγωγό τροφοδοτούνται οι περισσότερες χώρες της ΝΑ Ευρώπης.

Στο λιμάνι της Ρεβυθούσας αναμένεται να καταπλεύσει εντός των ημερών μία πλωτή μονάδα αποθήκευσης (FSU), ένα πλοίο- αποθήκη για υγροποιημένο αέριο, που έχει μισθώσει για ένα 1 χρόνο ο ΔΕΣΦΑ. Ο  προγραμματισμός για την αντιμετώπιση έκτακτης ανάγκης είναι να γυρίσουν σε καύση ντίζελ οι πέντε μονάδες φυσικού αερίου, της ΔΕΗ και ιδιωτών, που έχουν αυτή τη δυνατότητα, καθώς η αύξηση της λιγνιτικής παραγωγής, που ήδη τις τελευταίες εβδομάδες καταγράφει καθημερινά διψήφια συμμετοχή στο ηλεκτροπαραγωγικό μείγμα. Οι περικοπές στη κατανάλωση είναι το ύστατο μέτρο, που θα εφαρμοστεί αν χρειαστεί.

Υψηλά όλο το προηγούμενο χρονικό διάστημα ήταν και τα φορτία αερίου που κατέφθασαν στη Ρεβυθούσα. Ωστόσο, το πρόβλημα στο μεγάλο εξαγωγικό τέρμιναλ των HPA Freemantle, που θα το κρατήσει κλειστό μέχρι τον Οκτώβριο με προοπτική να υπολειτουργεί όταν ξανανοίξει και ως το τέλος του έτους, έχει διαταράξει και τις εξαγωγές αμερικανικού LNG, σε μία περίοδο πολύ αυξημένης ζήτησης.

Είναι ένας από τους λόγους που συμβάλλουν στη μεγάλη αύξηση της τιμής TTF, η οποία την Πρασκευή, 1 Ιουλίου, έκλεισε στα 147,500 ευρώ/MWh, έχοντας κατά τη διάρκεια της ημέρας φθάσει στα 151 ευρώ/MWh, ένα από τα υψηλότερα επίπεδα από τις αρχές Μαρτίου.

Η μεγάλη αύξηση που έχουν παρουσιάσει οι τιμές του αερίου στην Ευρώπη, μετά τις ρωσικές περικοπές στις ροές, αποτυπώνονται και στις εγχώριες τιμές του ηλεκτρισμού. Μπορεί σήμερα να διαμορφώνονται στα 296,67 ευρώ/MWh, αλλά επί περίπου 10 ημέρες εκινούντο μεταξύ 330-350 ευρώ/MWh  και παραπάνω. Αν συνεχιστεί η άνοδος δεν αποκλείεται το ετήσιο κόστος του ηλεκτρισμού στην εγχώρια αγορά να φθάσει συνολικά στα 15-20 δισ. ευρώ, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς.

H σημασία του αμερικανικού LNG για την Ευρώπη αποτυπώνεται και στο γεγονός ότι για πρώτη φορά στα χρονικά, τον περασμένο μήνα , οι ποσότητες αμερικανικού αερίου στην Ευρώπη ξεπέρασαν τις εισροές ρωσικού αερίου μέσω αγωγών, σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας

Αξίζει να σημειωθεί, ότι προ του πολέμου στην Ουκρανία η Ευρώπη προμηθευόταν 43,4 δις κυβικά μέτρα αερίου από τη Ρωσία μέσω αγωγών και 37,5 δισ. κμ LNG από τις ΗΠΑ.

Εν τω μεταξύ ο Βλαντιμίρ Πούτιν δείχνει ότι έτοιμος να σκληρύνει τη στάση του. Πρόσφατα υπέγραψε διάταγμα με το οποίο προχωρά στην εθνικοποίηση των κοιτασμάτων και των εγκαταστάσεων φυσικού αερίου Sakhalin-2, απειλώντας να θέσει εκτός του project τη Shell και τις ιαπωνικές Mitsubishi και Mitsui.

Το Sakhalin-2 δημιουργήθηκε από την Gazprom μαζί με την Shell, η οποία κατέχει μερίδιο 27,5%, τη Mitsuo που ελέγχει το 12,5% και τη Mitsubishi που κατέχει ποσοστό 10%.

Σύμφωνα με τους Financial Times, το διάταγμα Πούτιν αναφέρει ότι οι δυτικές κυρώσεις έχουν δημιουργήσει «απειλή περιβαλλοντικής και τεχνολογικής κατάστασης έκτακτης ανάγκης» στο Sakhalin-2 και αναγκάζουν τη Μόσχα να δράσει «για να υπερασπιστεί τα εθνικά της συμφέροντα».

Όσο για τις ευρωπαϊκές αποθήκες αερίου, στα μέσα Ιουνίου ήταν γεμάτες σε ποσοστό 52%, σύμφωνα με τα στοιχεία της S&P Commodity