Mε ένα απότομο άλμα, σχεδόν 12 μονάδων στην τιμή του φυσικού αερίου TTF, απάντησε η αγορά στις μάλλον “χλιαρές” ανακοινώσεις της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις παρεμβάσεις στις αγορές αερίου και ηλεκτρισμού, κρίνοντας τα μέτρα κατώτερα των περιστάσεων και των προσδοκιών που είχαν καλλιεργηθεί το προηγούμενο χρονικό διάστημα.
Η αποτυχία των χωρών-μελών να καταλήξουν- μέχρι στιγμής τουλάχιστον- σε συμφωνία για την παρέμβαση στις τιμές του αερίου, οδήγησε το συμβόλαιο TTF για τις παραδόσεις Οκτωβρίου στα 222 ευρώ/MWh (+11,776%), ενώ τις προηγούμενες ημέρες είχε υποχωρήσει κοντά στα 191 ευρώ/MWh.
H πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, στην ετήσια ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε μεν έντονο το πολιτικό στίγμα της στήριξης της ΕΕ προς την Ουκρανία - « η αλληλεγγύη της Ευρώπης προς την Ουκρανία θα παραμείνει ακλόνητη», είπε χαρακτηριστικά- αλλά στον τομέα της ενεργειακής κρίσης δεν πρόσθεσε τίποτα περισσότερο από όσα ήταν ήδη γνωστά.
Μάλιστα η υπαναχώρηση από το πλαφόν στις τιμές του αερίου και η παραπομπή του ζητήματος των τιμών σε Ομάδα Εργασίας που θα συγκροτηθεί, φάνηκε να απογοητεύει όσους περίμεναν μία ισχυρότερη παρέμβαση, ακόμα και αν ήταν εμφανές από τις εξελίξεις των προηγούμενων ημερών ότι δεν υπήρχε συμφωνία των κρατών-μελών όσον αφορά στο πλαφόν.
Στόχος της Ομάδας Εργασίας, στην οποία θα συμμετέχουν εκπρόσωποι των κρατών μελών της ΕΕ είναι η διαπραγμάτευση συμφωνιών αγοράς αερίου με βασικούς προμηθευτές, όπως η Νορβηγία, σε καλύτερες τιμές.
Το χαμηλό επίπεδο διαβούλευσης στο συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας την Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου, αποτελούσε προμήνυμα της έλλειψης συμφωνίας σε βασικές πολιτικές για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, δήλωσαν αναλυτές. Στις επόμενες ημέρες θα ακολουθήσουν διαβουλεύσεις για την εξειδίκευση των όποιων μέτρων ως το νέο έκτακτο συμβούλιο των 27 υπουργών Ενέργειας στις 30 Σεπτεμβρίου.
Η επικεφαλής της Κομισιόν δήλωσε ακόμα ότι από το πλαφόν στις τεχνολογίες παραγωγής ενέργειας χαμηλού κόστους, όπως οι ΑΠΕ, τα πυρηνικά κλπ, καθώς και από την έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης στις εταιρίες ορυκτών καυσίμων μπορούν να συγκεντρωθούν περί τα 140 δισ. ευρώ, τα οποία θα διατεθούν για τον μετριασμό των επιπτώσεων από τις υψηλές τιμές ενέργειας λογαριασμούς των καταναλωτών. Και τα μέτρα αυτά ως προς τις λεπτομέρειες της εφαρμογής τους αναμένεται να εξειδικευτούν στο επόμενο χρονικό διάστημα.
Τα έγγραφα της Κομισιόν που έχουν δημοσιοποιηθεί ως σήμερα προτείνουν ως ανώτερη τιμή τα 180 ευρώ/MWh για τις τεχνολογίες παραγωγής ρεύματος, με κρατική ενίσχυση για την κάλυψη της διαφοράς της τιμής για τις μονάδες φυσικού αερίου.
Αναλυτές στο Euractiv επισήμαναν ότι η ομιλία της κας Φον ντερ Λαίεν δεν έδωσε απαντήσεις σε πολλά από τα προβλήματα. Η επικεφαλής της Κομισιόν κάλεσε για παράδειγμα τις χώρες της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να «επιταχύνουν» τις εργασίες τους για να εγκρίνουν μέτρα για τη μείωση της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο, συμπεριλαμβανομένης της επιτάχυνσης της αδειοδότησης των ΑΠΕ, αλλά απέτυχε να αντιμετωπίσει ευρύτερα ζητήματα του τομέα, όπως τα προβλήματα εφοδιασμού στην αλυσίδα των ΑΠΕ, που επιβραδύνουν την εγκατάσταση νέας “πράσινης” ισχύος.
Πάντως το Ευρωκοινοβούλιο ψήφισε χθες την αύξηση του στόχου στο 45% για τη διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα ως το 2030.
Η πρόεδρος της Κομισιόν δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες ούτε για το ζήτημα της ρευστότητας των εταιριών ενέργειας, μία παρέμβαση υπέρ της οποίας κατ’ αρχήν τάσσονται αρκετές χώρες- κάποιες έχουν εξαγγείλει ήδη εθνικά μέτρα για το πρόβλημα- χωρίς όμως ακόμα να έχουν καταλήξει σε κοινές αποφάσεις. Υπό συζήτηση βρίσκονται τόσο παρεμβάσεις σε ρυθμιστικό επίπεδο, όσο και η παροχή κρατικών εγγυήσεων, χωρίς όμως να έχουν οριστικοποιηθεί οι περαιτέρω κινήσεις.
Πάντως από τη στιγμή που το πλαφόν στις τιμές του αερίου αποσύρθηκε, θεωρείται από ορισμένους ότι θα είναι πιο εύκολο να επιτευχθούν κάποιες συμφωνίες για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της κρίσης στο Συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας της 30ης Σεπτεμβρίου.