Την πλήρη αναμόρφωση της αγοράς ηλεκτρισμού με διαχωρισμό της αγοράς για την ηλεκτροπαραγωγή από ορυκτά καύσιμα- κατά βάση φυσικό αέριο-από τις φθηνότερες τεχνολογίες, όπως πυρηνικά, ΑΠΕ κλπ, που θα αμείβονται σε συνάρτηση με το πραγματικό τους κόστος εξετάζει πλέον η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επιχειρώντας για πρώτη φορά να δώσει μία ουσιαστική και άμεση λύση στο πρόβλημα των υψηλών τιμών ηλεκτρισμού λόγω του φυσικού αερίου
Σε non paper προς το Συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας, που συνεδρίασε χθες στο Λουξεμβούργο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έθεσε στο τραπέζι την ιδέα για τη μεταρρύθμιση της αγοράς σε μακροπρόθεσμη διαρθρωτική βάση, προκειμένου τα οφέλη των ΑΠΕ και πιο πρακτικά οι χαμηλότερες τιμές των ΑΠΕ να περάσουν στον καταναλωτή.
Σε πρώτη φάση η μεταρρύθμιση της αγοράς θα περιοριστεί σε εκείνα τα βασικά στοιχεία του σχεδιασμού που μπορούν να εφαρμοστούν γρήγορα και να δώσουν άμεσα αποτελέσματα.Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται ο διαχωρισμός, που θα αφορά στις δύο διαφορετικές πλευρές της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Η μία πλευρά θα περιλαμβάνει την Αμοιβή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και άλλων Τεχνολογιών με βάση το πραγματικό κόστος παραγωγής τους και η άλλη τον αποτελεσματικό ανταγωνισμόγια τις μονάδες του φυσικού αερίου σε εύρυθμες βραχυπρόθεσμες αγορές
Τα Συμβόλαια για τη Διαφορά (Contracts for Difference)
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και άλλοι τύποι ηλεκτροπαραγωγικών υποδομών (π.χ. πυρηνικά) θα αμείβονται βάσει των Συμβάσεων για τη Διαφορά, ανεξάρτητα από την οριακή τιμή. Η τιμή αυτών των συμβάσεων θα καθορίζεται συνήθως με διαγωνισμό και θα αποτελεί άμεση συνάρτηση του πραγματικού κόστους παραγωγής των σχετικών τεχνολογιών.
Η στροφή σε ένα σύστημα αμοιβής με βάση τις Συμβάσεις για τη Διαφορά μπορεί να εφαρμοστεί πολύ γρήγορα και εύκολα για τις νέες μονάδες ΑΠΕ και άλλων τεχνολογιών της κατηγορίας αυτής, που εισέρχονται στην αγορά. Για τις υφιστάμενες μονάδες, το τρέχον πλαφόνγια τις λεγόμενες υπο-οριακές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής (δηλαδή αυτές που παράγουν κάτω από το οριακό κόστος)θα μπορούσε να ενσωματωθεί άμεσα στη λειτουργία της χονδρικής αγοράς, διευκολύνοντας πρακτικά την εφαρμογή και δίνοντας κίνητρα για τη μετάβαση των υφιστάμενων παραγωγικών μονάδων σε μια μακροπρόθεσμη δομή τιμολόγησης, η οποία θα βασίζεται στιςΣυμβάσεις για τη Διαφορά.
Αποτελεσματικός ανταγωνισμός για το φυσικό αέριο σε εύρυθμες βραχυπρόθεσμες αγορές
Ο κύριος ρόλος της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με αέριο σε ένα τέτοιο νέο σύστημα θα ήταν να αντισταθμίσει την επίδραση της ασταθούς παραγωγής των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας έως ότου οι πράσινες τεχνολογίες γίνουν πιο ικανές να αναλάβουν αυτόν τον ρόλο.
Για να επιτευχθεί ο στόχος με το μικρότερο κόστος για τους καταναλωτές, η νέα δομή εσόδων,με τα Συμβόλαια για τη Διαφορά για τις τις φθηνότερες μονάδες, πρέπει να συμπληρωθεί με μια εύρυθμη βραχυπρόθεσμη αγορά, που θα διασφαλίζει εγκαίρως και ανά πάσα στιγμή τη χρήση της φθηνότερης και πιο αποτελεσματικής τεχνολογίας. Αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσω μιας καλά ενοποιημένης και διασυνδεδεμένης αγοράς, απαλλαγμένης από όλα τα τυχόν εμπόδια για τις εναλλακτικές τεχνολογίες, όπως η αποθήκευση ηλεκτρισμού και η απόκριση ζήτησης, προκειμένου να ανταγωνίζονται με ίσους όρους και σταδιακά, μαζί με τις ΑΠΕ και τις άλλες πηγές χαμηλών εκπομπών άνθρακα, να αντικαταστήσουν τους σταθμούς παραγωγής ενέργειας με αέριο
Αυτές οι στοχευμένες αλλαγές στον σχεδιασμό της αγοράς μπορούν να προταθούν και να εφαρμοστούν γρήγορα, αναφέρει η Κομισιόν στο έγγραφό της. Μπορούν να δώσουν μία πιο μόνιμη λύση στο πρόβλημα της υπερβολικής εξάρτησης των ευρωπαϊκών λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας από τις εξαιρετικά ασταθείς αγορές φυσικού αερίου και να μεταφέρουνστον καταναλωτή τα οφέλη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας χαμηλότερου κόστους, ανάλογα με το μερίδιό τους στο μείγμα ηλεκτρικής ενέργειας και να επιταχύνουν τη δειίσδυσή τους στο σύστημα, που είναι απαραίτητη για τη σταδιακή κατάργηση της εξάρτησης από το ρωσικό αέριο, καταλήγει το non paper της Κομισιόν.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι στους στόχους της Επιτροπής είναι να δημιουργηθεί και μία αγορά για τις μακροπρόθεσμες συμβάσεις πώληση ενέργειας από ΑΠΕ.
Ας σημειωθεί τέλος, ότι ο υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ πρόκειται να συνεδριάσουν εκ νέου στις 24 Νοεμβρίου προκειμένου να καταλήξουν στα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπιση της κρίσης.
