Για τους κινδύνους που ενέχει η χρήση χρηματοπιστωτικών παραγώγων από τις ενεργειακές εταιρίες όσον αφορά στην ευρύτερη χρηματοπιστωτική σταθερότητα προειδοποιεί  η ΕΚΤ

Σε σχετική της επισήμανση η κεντρική τράπεζα της Ευρώπηες υπογραμμίζει ότι η  χρήση παραγώγων από εταιρείες ενέργειας μπορεί να έχει  ευρύτερο χρηματοοικονομικό κίνδυνο, καθώς οι ενεργειακές εταιρίες ενδέχεται να αντιμετωπίσουν περαιτέρω δυσκολίες εάν οι τιμές αυξηθούν ξανά.

Οι ενεργειακοί όμιλοι εκτός από την αγορά και την πώληση πετρελαίου, φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, δραστηριοποιούνται έντονα και ως έμποροι παραγώγων, για παράδειγμα μέσω των οψιόν  αγοράς ή πώλησης φυσικού αερίου σε σταθερή τιμή στο μέλλον, μία δραστηριότητα που έχει επιδεινώσει την ενεργειακή κρίση.

Οι ρυθμιστικές αρχές και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στις Βρυξέλλες έχουν εξετάσει εάν η χρήση τέτοιων πολύπλοκων μέσων από τις εταιρείες, σε μεγάλο βαθμό ανεξέλεγκτα, απειλεί τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Η ΕΚΤκατέληξε στο συμπέρασμα ότι, παρότι δεν υπήρξε άμεσος κίνδυνος εντούτοις ο κίνδυνος είναι υπαρκτός.

Η κεντρική τράπεζα επισήμανε τον εν λόγω κίνδυνο σε ένα μεγάλο τμήμα του “αχαρτογράφητου ¨τομέα της  χρηματοδότησης,  σε πρόσφατη  έκθεση που απαριθμούσε μια σειρά από οικονομικές απειλές, όπως η πτώση στις τιμές των ακινήτων.

«Η αστάθεια στις... αγορές ενέργειας... έχει επίσης επηρεάσει τις αγορές παραγώγων που χρησιμοποιούν οι εταιρείες του ενεργειακού τομέα για τη διαχείριση του κινδύνου», ανέφερε η ΕΚΤ στην εξαμηνιαία Ανασκόπηση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, επισημαίνοντας μια συγκέντρωση τέτοιας δραστηριότητας  από ένα μικρό αριθμό μεγάλων ενεργειακών ομίλων.

Για να διασφαλιστεί ότι οι συμφωνίες δεν εκτροχιάζονται από τις διακυμάνσεις των τιμών, οι έμποροι καταθέτουν εξασφαλίσεις, κυρίως σε μετρητά, με τα γραφεία συμψηφισμού που επεξεργάζονται τις συμφωνίες. Πρόκειται για τα περίφημα margin calls, για τα οποία οι εξασφαλίσεις δηλαδή τα μετρητά που πρέπει να καταθέσουν οι εταιρίες, εκτοξεύτηκαν στα ύψη, ακολουθώντας την άνοδο των τιμών της ενέργειας. Πρόκεται για ένα πρόβλημα που μπορεί να αποκλικακώθηκε κάπως με την υποχώρηση των τιμών από τα ρεκόρ του καλοκαιριου,  αλλά θα μπορούσε να επανέλθει.

Ο Luis de Guindos, Αντιπρόεδρος της ΕΚΤ δήλωσε  ότι η πτώση των τιμών του φυσικού αερίου μείωσε την πίεση στα ενεργειακά παράγωγα, αλλά προειδοποίησε ότι προβλήματα, όπως οι απαιτήσεις από τις εταιρείες να ανταποκριθούν στα margin calls που στηρίζουν τις συναλλαγές, θα μπορούσαν να επανέλθουν.

Στην έκθεσή της, η κεντρική τράπεζα ανέφερε ότι περίπου οι μισοί από τους εμπόρους ενέργειας με παράγωγα ενέργειας και φυσικού αερίου θα μπορούσαν να πληγούν εάν αυξηθούν και πάλι οι τιμές. Οι διακυμάνσεις των τιμών, προειδοποίησε, θα μπορούσαν να βλάψουν ιδιαίτερα τους διανομείς ηλεκτρικής ενέργειας.

Η ΕΚΤ εξέτασε επίσης τις επιπτώσεις ντόμινο, συμπεριλαμβανομένων των τραπεζών, τις οποίες εποπτεύει στη ζώνη του ευρώ.

Ανέφερε ότι ενώ οι ενεργειακές εταιρείες ήταν οι κύριοι χρήστες των παραγώγων, συχνά βασίζονταν σε τράπεζες για να οργανώσουν και να χρηματοδοτήσουν τις συμφωνίες.

Ορισμένες εταιρείες αναζητούν τώρα ευελιξία όσον αφορά τις εξασφαλίσεις που πρέπει να καταθέτουν, χρησιμοποιώντας  συναλλαγές one-on-one με άλλες εταιρείες ενέργειας - μια περιοχή της αγοράς όπου οι έμποροι είπαν στο Reuters ότι υπήρχε μικρή διαφάνεια.

Η ΕΚΤ είπε ότι αυτή η μετατόπιση θα μπορούσε να οδηγήσει σε "μεγαλύτερους κινδύνους για ... το χρηματοπιστωτικό σύστημα".

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στις Βρυξέλλες ανησυχούν επίσης και κυκλοφόρησαν πρόσφατα ένα έγγραφο που προτείνει την επέκταση των σκληρών κανόνων που εφαρμόζονται στις τράπεζες σε εταιρείες ενέργειας που εμπορεύονται παράγωγα.

Οι εταιρείες ενέργειας λένε ότι τα παράγωγα προορίζονται κυρίως για να αντισταθμίσουν ή να προστατευτούν από τις διακυμάνσεις των τιμών.

Ανεξάρτητα από το αν είναι κερδοσκοπικό ή προληπτικό, εάν η τιμή της αγοράς υπολείπεται πολύ ή υπερβαίνει μια τιμή δικαιώματος προαίρεσης, το κόστος διατήρησης αυτής της συναλλαγής μπορεί να αυξηθεί τόσο για τους πωλητές όσο και για τους αγοραστές.