Η Ουάσιγκτον στρέφει τα μάτια της στην Ολλανδία, μια μικρή αλλά σημαντική ευρωπαϊκή χώρα που θα μπορούσε να κρατήσει το κλειδί για το μέλλον της Κίνας στην κατασκευή ημιαγωγών αιχμής.
Η Ολλανδία είναι και η πατρίδα της ASML, ένα αστέρι της παγκόσμιας αλυσίδας εφοδιασμού ημιαγωγών. Παράγει μια μηχανή κατασκευής τσιπ υψηλής τεχνολογίας στην οποία η Κίνα επιθυμεί να έχει πρόσβαση.
Οι ΗΠΑ φαίνεται να έχουν πείσει την Ολλανδία να αποτρέψει τις αποστολές στην Κίνα προς το παρόν, αλλά οι σχέσεις φαίνονται δύσκολες καθώς οι Ολλανδοί σταθμίζουν τις οικονομικές τους προοπτικές εάν αποκοπούν από τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο.
Η ASML, με έδρα την πόλη Veldhoven, δεν παράγει μάρκες. Αντίθετα, κατασκευάζει και πουλά μηχανές λιθογραφίας ακραίας υπεριώδους (EUV) 200 εκατομμυρίων δολαρίων σε κατασκευαστές ημιαγωγών όπως η TSMC της Ταϊβάν .
Αυτά τα μηχανήματα απαιτούνται για την κατασκευή των πιο προηγμένων τσιπ στον κόσμο και η ASML έχει ένα de facto μονοπώλιο σε αυτά, επειδή είναι η μόνη εταιρεία στον κόσμο που τα κατασκευάζει.
Αυτό καθιστά την ASML μία από τις σημαντικότερες εταιρείες τσιπ στον κόσμο.
Η ASML δεν ήταν σε θέση να στείλει ένα μηχάνημα EUV στην Κίνα από το 2019 λόγω διάφορων ολλανδικών περιορισμών στις εξαγωγές, σύμφωνα με εκπρόσωπο της εταιρείας. Ωστόσο, είπαν ότι η ASML αναμένει ότι «ο άμεσος αντίκτυπος των νέων μέτρων ελέγχου των εξαγωγών στο συνολικό σχέδιο αποστολής της ASML για το 2023 θα είναι περιορισμένος».
Επί του παρόντος δεν υπάρχουν συστήματα EUV στην Κίνα. Οι ΗΠΑ ανησυχούν ότι εάν η ASML στείλει τα μηχανήματα στην Κίνα, οι κατασκευαστές τσιπ στη χώρα θα μπορούσαν να αρχίσουν να κατασκευάζουν τους πιο προηγμένους ημιαγωγούς στον κόσμο , οι οποίοι διαθέτουν εκτεταμένες στρατιωτικές και προηγμένες εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης.
Η πίεση των ΗΠΑ στην Ολλανδία φαίνεται να έχει ξεκινήσει το 2018 υπό τη διοίκηση του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Σύμφωνα με έκθεση του Reuters από το 2020, η ολλανδική κυβέρνηση απέσυρε την άδεια της ASML να εξάγει τις μηχανές EUV της στην Κίνα μετά από εκτεταμένες πιέσεις από την κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Επί Τραμπ, ως γνωστόν, οι ΗΠΑ ξεκίνησαν έναν εμπορικό πόλεμο με την Κίνα που μετατράπηκε σε μάχη για την υπεροχή της τεχνολογίας, με την Ουάσιγκτον να προσπαθεί να διακόψει τις κρίσιμες προμήθειες τεχνολογίας στις κινεζικές εταιρείες.
Η Huawei, η κινητήρια δύναμη των τηλεπικοινωνιών της Κίνας, αντιμετώπισε περιορισμούς στις εξαγωγές που της απέκλεισαν τα τσιπ που απαιτούσε για την κατασκευή smartphone και άλλων προϊόντων, ακρωτηριάζοντας την επιχείρησή της για κινητά . Ο Τραμπ χρησιμοποίησε επίσης μια μαύρη λίστα εξαγωγών για να αποκόψει τη μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής τσιπ της Κίνας, τη SMIC, από τον τεχνολογικό τομέα των ΗΠΑ.
Η κυβέρνηση του προέδρου Τζο Μπάιντεν προχώρησε την επίθεση στη βιομηχανία τσιπ της Κίνας ένα βήμα παραπέρα. Τον Οκτώβριο, το Γραφείο Βιομηχανίας και Ασφάλειας του Υπουργείου Εμπορίου των ΗΠΑ εισήγαγε σαρωτικούς κανόνες που απαιτούσαν από τις εταιρείες να υποβάλουν αίτηση για άδεια εάν θέλουν να πουλήσουν ορισμένους προηγμένους ημιαγωγούς υπολογιστών ή σχετικό εξοπλισμό παραγωγής στην Κίνα.
Η ASML είπε στο προσωπικό της στις ΗΠΑ να σταματήσει να εξυπηρετεί Κινέζους πελάτες μετά την εισαγωγή αυτών των κανόνων.
Συνεχίζεται η πίεση στην Ολλανδία να συμμορφωθεί με τους κανόνες των ΗΠΑ. Ο Alan Estevez, ο υφυπουργός εμπορίου για τη βιομηχανία και την ασφάλεια στο Υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ, και ο Tarun Chhabra, ανώτερος διευθυντής τεχνολογίας και εθνικής ασφάλειας στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, φέρεται να μίλησαν με Ολλανδούς αξιωματούχους αυτόν τον μήνα.
«Τώρα που η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει θέσει μονομερείς ελέγχους τελικής χρήσης στις αμερικανικές εταιρείες, αυτοί οι έλεγχοι θα ήταν μάταιοι από τη δική τους οπτική, εάν η Κίνα μπορούσε να πάρει αυτά τα μηχανήματα από την ASML ή την Tokyo Electron (Ιαπωνία)», δήλωσε ο Pranay Kotasthane, πρόεδρος της υψηλής τεχνολογίας γεωπολιτικό πρόγραμμα στο Ίδρυμα Takshashila. «Επομένως, η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα ήθελε να μετατρέψει αυτούς τους μονομερείς ελέγχους σε πολυμερείς, ενσωματώνοντας χώρες όπως η Ολλανδία, η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία».
Την περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Antony Blinken χαιρέτισε την «αυξανόμενη σύγκλιση στην προσέγγιση των προκλήσεων που θέτει η Κίνα», ιδιαίτερα με την Ευρωπαϊκή Ένωση. «Προφανώς ζυγίζουμε τα δικά μας συμφέροντα, το συμφέρον της εθνικής μας ασφάλειας είναι υψίστης σημασίας, προφανώς έχουμε οικονομικά συμφέροντα όπως καταλαβαίνετε και ο γεωπολιτικός παράγοντας παίζει πάντα επίσης ρόλο», ανέφερε ο Liesje Schreinemacher, Υπουργός Εξωτερικού Εμπορίου και Αναπτυξιακής Συνεργασίας της Ολλανδίας.
