Στην πρώτη, μη δεσμευτική φάση του market test που θα καθορίσει τις ανάγκες επαύξησης της δυναμικότητας μεταφοράς του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου, προκειμένου το Σύστημα να μπορεί να καλύψει στο μέλλον τη διακίνηση των ποσοτήτων αερίου από τις επενδύσεις που σχεδιάζονται και κυρίως τα νέα FSRU, τους πλωτούς σταθμούς υγροποιημένου αερίου, προχώρησε χθες ο ΔΕΣΦΑ.
Σύμφωνα με την Πρόσκληση Ενδιαφέροντος, οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να υποβάλλουν τα μη δεσμευτικά αιτήματά τους για την κατανομή μελλοντικής αδιάλειπτης δυναμικότητας στο Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ) ως την 1η Ιουνίου 2023. Η πρόσκληση αφορά σε όλο το δίκτυο του ΔΕΣΦΑ, συμπεριλαμβανομένης της εγκατάστασης υγροποιημένου αερίου στη Ρεβυθούσα καθώς και τις διασυνδέσεις με άλλα συστήματα.
Στόχος του market test είναι να συγκεντρωθεί και να καταγραφεί το ενδιαφέρον των επενδυτών και των παικτών της αγοράς για δέσμευση μελλοντικής αδιάλειπτης δυναμικότητας από όλα τα σημεία εισόδου, προκειμένου ο ΔΕΣΦΑ να μπορέσει να σχεδιάσει τα απαραίτητα έργα τεχνικής αναβάθμισης του συστήματος των αγωγών, κατά τρόπο που να καλύπτουν τις ανάγκες περισσότερων του ενός ενδιαφερόμενων. ‘Ετσι, μπορεί να μειωθεί το κόστος για κάθε επενδυτή, πράγμα που αυξάνει τις πιθανότητες υλοποίησης των έργων αυτών.
Ηδη έχουν ξεκινήσει οι εργασίες κατασκευής του πρώτου FSRU, ανοικτά της Αλεξανδρούπολης, που υλοποιεί η Gastrade, στην οποία μετέχουν με μερίδιο 20% η κάθε πλευρά, η κα Ελμίνα Κοπελούζου, η Gaslog του εφοπλιστή Πήτερ Λιβανού, η ΔΕΠΑ Εμπορίας, ο ΔΕΣΦΑ και η βουλγαρική Bulgartransgaz. Η Gastrade έχει δρομολογήσει ένα ακόμα πλωτό σταθμό αποθήκευσης- επαναεριοποίησης αερίου, το “FSRU Θράκη”, ενώ ανάλογο πρότζεκτ πρoωθούν η Motor Oil, μέσω της θυγατρικής της “Διώρυγα Gas” στους Αγίους Θεοδώρους, στα ανοικτά των διυλιστηρίων του ομίλου, η Mediterranean Gas στο Βόλο και η Elpedison στη Θεσσαλονίκη.
Εκτός από τους επενδυτές στα FSRU, στο μάρκετ τεστ καλούνται και όσοι ενδιαφέρονται να εισάγουν ή να εξάγουν αέριο από την Ελλάδα μέσω των διασυνδέσεων του ΔΕΣΦΑ, δηλώνοντας κατ΄αρχήν με μη δεσμευτικό τρόπο τις ανάγκες τους για τα επόμενα χρόνια.
Με βάση το ενδιαφέρον που θα εκδηλωθεί, ο ΔΕΣΦΑ θα προχωρήσει στην εκπόνηση μελέτης για τις ανάγκες επαύξησης της δυναμικότητας του δικτύου την οποία θα υποβάλει προς έγκριση στη ΡΑΕ. Η μελέτη αυτή όταν εγκριθεί από τη ΡΑΕ θα αποτελέσει τη βάση για τη δεύτερη δεσμευτική φάση του market test, που ο Διαχειριστής σχεδιάζει να προκηρύξει ως το τέλος του χρόνου.
Τα αποτελέσματα του market test και ειδικά της δεσμευτικής φάσης, θα δώσουν τη δυνατότητα στον ΔΕΣΦΑ αφενός να σχεδιάσει έργα που δεν θα επικαλύπτουν το ένα το άλλο και αφετέρου να μην υλοποιήσει έργα, τα οποία στο μέλλον θα καταστούν ανενεργά, επειδή δεν θα υλοποιηθούν κάποιες από τις σχεδιαζόμενες επενδύσεις.
Αιτιολογώντας την απόφασή του να προχωρήσει στην πρόσκληση ενδιαφέροντος, ο Διαχειριστής αναφέρει ότι “τα προηγούμενα χρόνια ο ΔΕΣΦΑ έχει λάβει έναν αυξανόμενο αριθμό αιτημάτων για σύνδεση νέας αδιάλειπτης μεταφορικής δυναμικότητας ή την αύξηση της ήδη προσφερόμενης στα Σημεία Εισόδου και Εξόδου του ΕΣΦΑ”, προσθέτοντας ότι η διαδικασία αυτή “θα δώσει τη δυνατότητα στον ΔΕΣΦΑ να σχεδιάσει έργα που θα καλύπτουν πιο αποτελεσματικά τις εν λόγω απαιτήσεις”.
Τα μη δεσμευτικά αιτήματα δυναμικότητας μπορούν να υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας στη διεύθυνση: market-test@desfa.gr.
Ας σημειωθεί ότι το 2022, οι εξαγωγές αερίου μέσω του ελληνικού δικτύου τετραπλασιάστηκαν με βασικό προορισμό τη Βουλγαρία, αλλά και την Ιταλία εικονικά, μέσω του αγωγού TAP. Η δυναμικότητα της Ρεβυθούσας έχει εξαντληθεί για τα επόμενα δυο χρόνια, με τις εξαγωγές το 2025 να προβλέπεται ότι θα φθάσουν τα 12 bcm, σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις ανώτατου στελέχους του Διαχειριστή. Οι εισαγωγές εφόσον κατασκευαστούν και τα πέντε FSRU που έχουν ζητήσει πρόσβαση στο δίκτυο μπορεί να ανέλθουν στα 20 bcm. Μόνον για τη διακίνηση αυτού του φυσικού αερίου θα πρέπει να διπλασιαστεί η δυναμικότητα του υφιστάμενου συστήματος φυσικού αερίου.
Παράλληλα θα πρέπει να εξεταστεί κατά πόσον ένα σύστημα αγωγών, όπως το υφιστάμενο, που έχει κατασκευαστεί για να μεταφέρει αέριο από το Βορά προς το Νότο, μπορεί να λειτουργήσει και στην αντίστροφη κατεύθυνση. Τέλος, ο ΔΕΣΦΑ θα πρέπει να αξιολογήσει και τον ανταγωνισμό στην ευρύτερη περιοχή, από τα ανάλογα τερματικά, πχ της Κροατίας και της Τουρκίας, όπου κατασκευάζεται και πέμπτο FSRU, καθώς και μία σειρά από άλλους παράγοντες.
