Εντός του Ιουνίου αναμένονται οι πρώτες ποσότητες φυσικού αερίου που αγόρασαν ευρωπαϊκές εταιρίες, συμπεριλαμβανομένων και ελληνικών, μέσω της κοινής ευρωπαϊκής πλατφόρμας προμηθειών της ΕΕ. Οι παραδόσεις, που στο μεγαλύτερο μέρος τους αφορούν σε αέριο μέσω αγωγών και λιγότερο σε φορτία LNG θα συνεχιστούν ως τον Μάιο του 2024, χωρίς μέχρι στιγμής να είναι γνωστές οι τιμές ή τουλάχιστον ο μέσος όρος τιμής αερίου, στα οποία “κλειδώνουν” τα συμβόλαια αυτά.
Ας σημειωθεί ότι η τιμή του φυσικού αερίου TTF κινείται το τελευταίο χρονικό διάστημα μεταξύ των 23,5 και των 28,5 ευρώ/Mwh.
Τη μεγάλη πτώση της τιμής του φυσικού αερίου, που ξεκίνησε από τα τέλη του 2022 και συνεχίζεται, επικαλέστηκε και η ΕΕ, όταν πριν λίγες ημέρες ανακοίνωσε το τέλος των έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης, κατά τη διάρκεια της οποίας αποφασίστηκε η πλατφόρμα των κοινών προμηθειών αερίου. Η ΕΕ είχε επιμείνει στο μέτρο, παρότι πολλές ευρωπαϊκές ενεργειακές εταιρίες, μεταξύ των οποίων και ελληνικές, διατηρούσαν επιφυλάξεις για το εγχείρημα. Ωστόσο, οι Βρυξέλλες έχουν δώσει διαχρονική διάσταση στην πλατφόρμα, καθώς επιδιώκουν τη διατήρηση του θεσμού και για τις προμήθειες υδρογόνου, εκτιμώντας ότι μεγιστοποιεί την αγοραστική δύναμη της Ευρώπης, ενισχύοντας την ασφάλεια εφοδιασμού και τη διαπραγματευτική ικανότητα για τη διαμόρφωση ανταγωνιστικότερων τιμών.
Στόχος είναι μέσω της πλατφόρμας να εξασφαλιστεί η προμήθεια του 15% των ετήσιων αποθεμάτων ασφαλείας σε φυσικό αέριο. Στη πρώτη - και μοναδική ως τώρα - δημοπρασία της ΕΕ για τις κοινές προμήθειες που έγινε τον Μάιο, συμμετείχαν 25 διεθνείς προμηθευτές αερίου και περισσότερες από 110 εταιρίες, που εκδήλωσαν την πρόθεση να αγοράσουν 11,6 δισ. κμ αερίου, σύμφωνα με την έκθεση του RePower EU.
Η επόμενη δημοπρασία δεν έχει ανακοινωθεί ακόμα.
Εν τω μεταξύ, στην Ελλάδα, όπου η κατανάλωση φυσικού αερίου κατά την κρίσιμη περίοδο Αυγούστου 2022-Μαρτίου 2023 μειώθηκε κατά 22%, έναντι μέσης μείωσης 18% στην Ευρώπη και 15% του στόχου της Κομισιόν, το μεγαλύτερο μέρος των προμηθειών το 2022 αφορούσε σε υγροποιημένο αέριο (LNG) που προέρχεται από τις ΗΠΑ, την Αλγερία, τη Νιγηρία και το Ομάν.
Το πρώτο τρίμηνο του 2023 η Ελλάδα εισήγαγε και 0,1 δισ. κ.μ ρωσικού LNG, όσο είχε προμηθευτεί και το 2022, ενώ η κατανάλωση μειώθηκε ακόμα περισσότερο και οι χώρες προέλευσης του LNG διαφοροποιήθηκαν.
Αναλυτικότερα, από τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ προκύπτει ότι στο διάστημα Ιανουαρίου – Μαρτίου 2023, η εγχώρια κατανάλωση μειώθηκε κατά 33,92%, υποχωρώντας στις 12,39 TWh, από 18,74 TWh κατά την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Οι εισαγωγές φορτίων LNG μέσω του τερματικού σταθμού της Ρεβυθούσας κάλυψαν πάνω από το 1/2 της ζήτησης, το 54,96% των συνολικών εισαγωγών. Εκφορτώθηκαν περίπου 9,51 TWh υγροποιημένου αερίου από 13 δεξαμενόπλοια προερχόμενα από 5 διαφορετικές χώρες. Το 41,82% της ποσότητας LNG προήλθε από τις ΗΠΑ, (σχεδόν 3,98 TWh), έναντι 4,11 TWh την ίδια περίοδο πέρυσι. Στη δεύτερη θέση ακολουθούν οι εισαγωγές από την Αίγυπτο (2,51 TWh) και στη συνέχεια οι εισαγωγές από την Αλγερία (1,46 TWh), τη Ρωσία (1,05 TWh) και την Ισπανία (0,51 TWh).
Ως προς τις υπόλοιπες ποσότητες, που αφορούν εισαγωγές αερίου μέσω αγωγών, ο ΤΑΡ (αέριο Αζερμπαϊτζάν) κάλυψε το 21,6% της συνολικής εγχώριας κατανάλωσης (3,90 TWh). Απο το σημείο εισόδου στο Σιδηρόκαστρο (ελληνο-βουλγαρικά σύνορα) , απ΄ όπου διέρχεται ρωσικό αέριο η ποσότητα μειώθηκε κατά 56,71% σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2022, στις 3,39 ΤWh που αντιστοιχούν στο 18,78% επί των συνολικών εισαγωγών. Ας σημειωθεί ότι το 2021, το ρωσικό αέριο κάλυπτε το 41% της εγχώριας ζήτησης, που αντιστοιχούσε σε 2,6 δισ. κυβικά μέτρα (στοιχεία έτους). Από τους Κήπους Έβρου (ελληνοτουρκικά σύνορα) καλύφθηκε το 6,60% των εισαγωγών (0,50 TWh).
Τέλος, σε υψηλά επίπεδα διατηρήθηκαν οι εξαγωγές, που έφθασαν σε περίπου 5,68 ΤWh, σημειώνοντας υπερδιπλάσια αύξηση (+120,05%) συγκριτικά με την αντίστοιχη ποσότητα του α’ τριμήνου 2022 (2,58 TWh). Το αέριο για εξαγωγές αντιστοιχεί σχεδόν στο ένα τρίτο (31,32%) της ποσότητας που διακινήθηκε συνολικά μέσω του συστήματος του ΔΕΣΦΑ.
