Σε επίπεδα της τάξης των 10.000 MW έφθασε η αιχμή της ζήτησης χθες, τη πιο ζεστή ημέρα του φετινού καλοκαιριού, ως τώρα τουλάχιστον, με το σύστημα να ανταποκρίνεται δίχως ιδιαίτερα προβλήματα.

Αλλωστε τα μεγέθη αυτά στη κατανάλωση ρεύματος δεν είναι η πρώτη φορά που αντιμετωπίζονται, καθώς ανάλογες αιχμές έχουν καταγραφεί και τη δεκαετία του 2000. Ωστόσο, αυτό που έχει  αλλάξει σημαντικά είναι το προφίλ της παραγωγής, με τη μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ, των οποίων η εγκατεστημένη ισχύς πλησιάζει τα 11 GW, όσο περίπου ήταν η εγκατεστημένη ισχύς των θερμικών μονάδων και των  μεγάλων υδροηλεκτρικών πριν από 20 χρόνια.

Ωστόσο, οι ΑΠΕ παρά το υψηλό αποτύπωμά τους όσον αφορά στα εγκατεστημένα μεγαβάτ, δεν έχουν ανάλογο μερίδιο στην παραγωγή ηλεκτρισμού, η οποία επηρεάζεται άμεσα από τις καιρικές συνθήκες και από την ηλιοφάνεια για τα φωτοβολταϊκά, τα οποία “σβήνουν” όλα μαζί όταν βραδιάζει.

Είνια χαρακτηριστικό  ότι τη χθεσινή ημέρα οι ΑΠΕ κάλυψαν το 24,8% του εγχώριου παραγωγικού μείγματος στο διασυνδεδεμένο σύστημα, που αντιστοιχεί σε 54,4 GWh οι μονάδες αερίου -με λιγότερη εγκατεστημένη ισχύ από τις ΑΠΕ- το 40,2% ή 88,1 GWh, οι λιγνιτικές μονάδες το 7% ή 15,4 GWh και οι υδροηλεκτικές το 6% ή 13,1% Το υπόλοιπο καλύφθηκε από εισαγωγές.

Σήμερα,  οι υψηλές θερμοκρασίες υποχωρούν και η ζήτηση στο σύστημα μειώνεται, με τον συνολικό όγκο συναλλαγών στο Χρηματιστήριο Ενέργειας να εμφανίζει κάμψη 5% στις 415,73 GWh από 438,37 GWh τη Τρίτη (25/7).  Οι καιρικές συνθήκες επιτρέπουν την αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ στην αγορά, το οποίο αυξάνεται  στο 29,1% που αντιστοιχεί σε παραγωγή 60,4 GWh. Στο πλαίσιο αυτό η παραγωγή των μονάδων φυσικού αερίου μειώνεται στο 34,3% ή στις 71,4 GWh, του λιγνίτη στο 5,5% ή σε 11,3 GWh και των υδροηλεκτρικών στο 6,2% ή 12,9 GWh με τις εισαγωγές να φθάνουν στο 19,7% ή σε 40,9 GWh.

Oι περισσότερες εισαγωγές ρεύματος την περίοδο αυτή προέρχεται από τη γειτονική Βουλγαρία, με την οποία πρόσφατα λειτούργησε και η δεύτερη γραμμή διασύνδεσης.

Η Ιταλία με την οποία επίσης είναι διασυνδεδεμένο το ελληνικό σύστημα αδυνατεί να εξαντλήσει το εξαγωγικό της δυναμικό, καθώς  αντιμετωπίζει την περίοδο αυτή καύσωνες στο νότο, με θερμοκρασίες που σπάνε ρεκόρ καθημερινά και δυνατές χαλαζοπτώσεις στο Βορρά, με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μπλακ άουτ σε πολλές περιοχές της χώρας.

Μάλιστα οι ακραίες καιρικές συνθήκες που επικρατούν στην Ιταλία αποκάλυψαν και προβλήματα στη λειτουργία των φωτοβολταϊκών εξ αιτίας της σφοδρής χαλαζόπτωσης.

“Τα φωτοβολταϊκά πάνελ μπορεί στο μέλλον να είναι πιο ανθεκτικά. Προς το παρόν όμως ένα Φ/Β πάρκο που εκτίθεται σε τόσο σφοδρές καιρικές συνθήκες υφίσταται ζημιά», δήλωσε ο Attilio Piattelli, πρόεδρος της Coordinamento Free, της ένωσης που εκπροσωπεί τις περισσότερες ΑΠΕ στην Ιταλίας. προσθέτοντας ότι το ίδιο ισχύει και για την υδροηλεκτρική ενέργεια. Η ξηρασία που έπληξε στις αρχές του 2023  τη χώρα είχε ως αποτέλεσμα τη πτώση της υδροηλεκτρικής παραγωγής, με την Enel να προβλέπει ότι η παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας θα μειωθεί σε 2,5 TWh το 2023, μόλις στο 5% της παραγωγής ενός  μέσου έτους.

Η άμεση εξάρτηση της παραγωγής των ΑΠΕ από τις καιρικές συνθήκες, δεδομένης και της κλιματικής αλλαγής που αναμένεται να κάνει πιο συχνά, πιο έντονα και μεγαλύτερης διάρκειας τα ακραία καιρικά φαινόμενα, δημιουργεί πρόσθετους προβληματισμούς για τον σχεδιασμό του ηλεκτρικού συστήματος και την ενίσχυση των αντοχών του.