Σύγχυση και αβεβαιότητα για την τύχη της υποθαλάσσιας ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου - Κρήτης, του γνωστού EuroAsia Interconnector  έχει προκληθεί, μετά από  δημοσιεύματα του κυπριακού τύπου, σύμφωνα με τα οποία η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) δεν σκοπεύει να χρηματοδοτήσει το έργο, κρίνοντας αρνητική την οικονομική βιωσιμότητά του.

Σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται η εφημερίδα “Πολίτης”, η ΕΤΕπ ανέθεσε σε εξωτερικό σύμβουλο να αξιολογήσει την οικονομική βιωσιμότητα του έργου και η αξιολόγηση κατέληξε στο συμπέρασμα πως η καλύτερη λύση στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι η ηλεκτρική διασύνδεση αλλά η εγκατάσταση μπαταριών αποθήκευσης 1.450 μεγαβάτ με δυνατότητα έγχυσης  για κάλυψη μέχρι τεσσάρων ωρών. Κατά τις ίδιες πηγές, ο φορέας Υλοποίησης του έργου με τον οποίο επικοινώνησε το κυπριακό μέοο  δεν διαψεύδει την αρνητική απάντηση  της ΕΤΕπ, σε ό,τι αφορά την αξιολόγηση του έργου από τον εξωτερικό σύμβουλο,   προβάλλει όμως άλλα επιχειρήματα υπέρ του έργου, τα οποία κατά τον φορέα υλοποίησης δεν ελήφθησαν υπόψη από τον εξωτερικό σύμβουλο.

Ας σημειωθεί ότι το συνολικό κόστος του έργου ανέρχεται μέχρι στιγμής σε 1,9 δισ.ευρώ. Από το ποσό αυτό, τα 657 εκατ. ευρώ έχουν εξασφαλιστεί από τον μηχανισμό Connecting Europe Facility), 100 εκατ. ευρώ από το Tαμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ενώ επιπλέον 600 εκατ. ευρώ διεκδικούσε  από την ΕΤΕπ. Το κόστος της ηλεκτρικής διασύνδεσης έχει αυξηθεί σημαντικά το τελευταίο χρονικό διάστημα, λόγω της ανόδου της τιμής των υλικών με αποτέλεσμα να απαιτούνται 300 με 400 εκατ. ευρώ επιπλέον.

Στο σοβαρό πρόβλημα χρηματοδότησης που αντιμετωπίζει ο EuroAsia Interconnector έχει αναφερθεί και η εφημερίδα “Καθημερινή της Κύπρου¨.

Στις 29 Αυγούστου,  σύμφωνα με τον “Πολίτη” εκπρόσωποι του φορέα υλοποίησης του έργου αναμένεται να παρευρεθούν στην Επιτροπή Ενέργειας της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κύπρου, όπου έχουν κληθεί από τα μέλη της αρμόδιας επιτροπής για να δώσουν λεπτομέρειες σε ό,τι αφορά την πορεία της διασύνδεσης, τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση των χρονοδιαγραμμάτων και τα προβλήματα που σχετίζονται με τη χρηματοδότηση του έργου.

Αναμεσα στα βασικά επιχειρήματα που επικαλείται ο φορέας του Euroasia Interconnector είναι ότι η αξιολόγηση του εξωτερικού συμβούλου της ΕΤΕπ δεν λαμβάνει υπόψη θέματα ασφάλειας ενεργειακού εφοδιασμού, καθώς οι μπαταρίες αποθήκευσης, που αντιπροτείνει, θα μπορούν να εγχέουν ρεύμα μόνον για 4 ώρες, ενώ το καλώδιο μπορεί συνεχώς να μεταφέρει ηλεκτρική ενέργεια. Ταυτόχρονα, η αξιοιλόγηση δεν προσμετρά τα ευρωπαϊκά κονδύλια ύψους 667 εκατ. ευρώ, που έχουν ήδη εγκριθεί από την ΕΕ για τη χρηματοδότηση του έργου.

Εξάλλου πρόσφατα ο φορέας υλοποίησης του EuroAsia Interconnector υπέβαλε αίτημα προς τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) για τη θέσπιση τελών, που θα πληρώνουν οι  καταναλωτές, για την έναρξη ανάκτησης του κόστους του έργου. Σε νομικό επίπεδο πάντως, η χρέωση αυτή δεν μπορεί να επιβληθεί αν δεν έχει ξεκινήσει κατασκευή του έργου. Δεδεομένου δε ότι η εν λόγω διασύνδεση αφορά και στην Ελλάδα, αυτό σημαίνει ότι  μελλοντικά ο EuroAsia  μπορεί να ζητήσει από τη ΡΑΑΕΥ την επιβολή ανάλογων χρεώσεων για τους Ελληνες καταναλωτές.

Για την άρση του αδιέξοδου στη χρηματοδότηση, πληροφορίες αναφέρουν ότι τον Σεπτέμβριο η εταιρία του Euroasia Interconnector έχει προγραμματίσει συνάντηση με στελέχη της ΕΤΕπ, ενώ θα προηγηθούν συζητήσεις με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, την Κυπριακή κυβέρνηση και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.