Κρίσιμο τεστ για την οικονομική ετοιμότητα της εταιρίας που προωθεί τον EuroΑsia Interconnector, δηλαδή της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ισραήλ-Κύπρου- Ελλάδας γίνεται αύριο, 7 Σεπτεμβρίου. Η εταιρία καλείται να πληρώσει στη νορβηγική Nexans, που έχει αναλάβει να κατασκευάσει το καλώδιο το ποσό των 50 εκατ. ευρώ, όπως αναφέρουν έγκυρες πηγές, προσθέτοντας ότι η έγκαιρη καταβολή θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό την αξιοπιστία και την οικονομική επιφάνεια της κυπριακής εταιρίας, που προωθεί το έργο.
Ο προϋπολογισμός της διασύνδεσης έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, φθάνοντας στα 1,9 δισ. ευρώ, από 1,57 δισ. ευρώ και ήδη έχουν μαζευτεί πολλά σύννεφα όσον αφορά στη χρηματοδότησή του.
Πρόσφατα, ο σύμβουλος που είχε προσλάβει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) για να αξιολογήσει την οικονομική βιωσιμότητα του έργου εξέφρασε πολλές επιφυλάξεις, που θέτουν εν αμφιβόλω τη δανειοδότηση. Εντός του Σεπτεμβρίου αναμένεται στελέχη της ΕΤΕπ να συναντηθούν με εκπροσώπους της κυπριακής κυβέρνησης, αλλά αν τελικώς η Τράπεζα αρνηθεί τη χρηματοδότηση, τότε τίθεται σε αμφισβήτηση η υλοποίηση του πρότζεκτ, καθώς μπορεί να αποσυρθεί και η χρηματοδότηση που έχει εγκρίνει η ΕΕ για το έργο. Πρόκειται για ευρωπαϊκά κονδύλια, ύψους 657 εκατ. ευρώ, καθώς το καλώδιο έχει ενταχθεί στα Εργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI). H Λευκωσία έχει επίσης εγκρίνει χρηματοδότηση 100 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Κάτω από την πίεση των εξελίξεων, η κυπριακή κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα αναθέσει σε ανεξάρτητο σύμβουλο να αξιολογήσει την οικονομική και γεωστρατηγική σημασία του έργου, προκειμένου να αποφασίσει αν θα το στηρίξει οικονομικά, είτε μέσω της παροχής εγγυήσεων για τη λήψη δανείων είτε με απ΄ευθείας κρατική επενδυτική συμμετοχή.
Ας σημειωθεί ότι ο ΑΔΜΗΕ έχει υπογράψει letter of intent για τη συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο του EuroAsia Interconnector με αρχικό ποσοστό 25% που προοπτικά μπορεί να αυξηθεί στο 33%. Από κύκλους του ΑΔΜΗΕ έγινε γνωστή και η πιθανή συμμετοχή ισραηλινού fund, με ανάλογα ποσοστά, όπως ανέφεραν έγκυρες πηγές. To υπόλοιπο ποσοστό, αν και όταν οριστικοποιηθούν οι συμμετοχές αυτές, ανήκει στην κυπριακή ιδιωτική εταιρία, υπό τον κ. Κτωρίδη, που προωθεί το έργο.
Η ισραηλινή πλευρά, όπως φάνηκε και από τις πρόσφατες δηλώσεις του πρωθυπουργού της χώρας Βενιαμίν Νετανιάχου, επιθυμεί να ληφθούν γρήγορα οι αποφάσεις, “μέσα σε 3-6 μήνες”, όπως είπε χαρακτηριστικά. Για το Τελ Αβίβ όπως και για την Λευκωσία, η υλοποίηση του καλωδίου συνδέεται άμεσα με τα σχέδια εξαγωγής του φυσικού αερίου από τα offhshore κοιτάσματα των δύο χωρών, δεδομένου ότι το ηλεκτρικό ρεύμα που θα εξάγεται μέσω του καλωδίου στην Ελλάδα θα προέρχεται από φυσικό αέριο, σε πρώτη φάση τουλάχιστον.