Σε παγκόσμιο επίπεδο, η ηλιακή ενέργεια θα ξεπεράσει το φυσικό αέριο με την εγκατεστημένη ισχύ το 2026 και τον άνθρακα το 2027. Υπάρχουν δύο βασικοί παράγοντες για αυτήν την επιτάχυνση. Οι υψηλές τιμές ορυκτών καυσίμων και ηλεκτρικής ενέργειας που προκλήθηκαν από την παγκόσμια ενεργειακή κρίση έχουν καταστήσει τις ανανεώσιμες πηγές πολύ πιο ελκυστικές από οικονομική άποψη και, δεύτερον, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει αναγκάσει τους εισαγωγείς ορυκτών καυσίμων, ιδίως στην Ευρώπη, να δώσουν προτεραιότητα στην ενεργειακή ασφάλεια μέσω των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Οι πιο σημαντικές αναπτυξιακές πολιτικές έχουν εφαρμοστεί στην ΕΕ, τις ΗΠΑ, την Κίνα και την Ινδία . Ως εκ τούτου, το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην ηλεκτρική ενέργεια παγκοσμίως θα πρέπει να αυξηθεί από 28,7% το 2021 σε 38% έως το 2027. Αλλά αυτό δεν είναι ακόμα αρκετό για να φτάσει στο καθαρό μηδέν έως το 2050, σύμφωνα με τον IEA. Για να γίνει αυτό, η περίοδος 2022-2027 χρειάζεται επιπλέον 1.394 GW δυναμικότητας ανανεώσιμων πηγών για να κατασκευαστεί, ανεβάζοντας το σύνολο σε 3.777 GW . Η πολιτική, η κανονιστική ρύθμιση, η αδειοδότηση και η χρηματοδότηση είναι οι κύριες προκλήσεις.
Ειδικότερα, η Διεθνής Οργάνωση Ενέργειας (IEA) αύξησε τις παγκόσμιες προβλέψεις της για την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε αυτό που αποκαλεί τη «μεγαλύτερη ποτέ ανοδική αναθεώρησή της» για τον κλάδο. Η τελευταία αναθεώρηση σημαίνει ότι ο οργανισμός προβλέπει τώρα 76% μεγαλύτερη ανάπτυξη απ’ ότι μόλις πριν από δύο χρόνια. Αυτό σημαίνει επιπλέον τεχνολογίες αιολικής, ηλιακής και άλλων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας οι οποίες ισοδυναμούν με ολόκληρο το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας της Ινδίας που θα κατασκευαστεί έως το 2026, πάνω από τις προβλέψεις του περασμένου έτους .
Η φετινή πρόβλεψη αντιπροσωπεύει ένα κύμα νέων πολιτικών που εισήχθησαν σε μεγάλο βαθμό ως απάντηση στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και την άνοδο των τιμών των ορυκτών καυσίμων.
Πιο αναλυτικά, η τελευταία ετήσια έκθεση της ΔΟΕ για την κατάσταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σημειώνει ότι η παγκόσμια ενεργειακή κρίση «σπρώχνει τον επιταχυντή στην επέκταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας» , ιδιαίτερα στην ΕΕ, τις ΗΠΑ, την Κίνα και την Ινδία . Λέει ότι η ηλιακή και η χερσαία αιολική ενέργεια σε κλίμακα κοινής ωφέλειας είναι τώρα οι φθηνότερες επιλογές για νέα γενιά σε «σημαντική πλειονότητα χωρών σε όλο τον κόσμο» .
Η οργάνωση με έδρα το Παρίσι αναμένει τώρα οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας να ξεπεράσουν τον άνθρακα ως τη μεγαλύτερη πηγή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας έως τις «αρχές του 2025» , φτάνοντας το 38% του συνδυασμού ενέργειας έως το 2027. Μόνο η εγκατεστημένη ισχύς της ηλιακής ενέργειας πρόκειται να ξεπεράσει εκείνη του άνθρακα το 2027 .
Όμως, παρά αυτή την αύξηση της παγκόσμιας φιλοδοξίας, η ΔΟΕ λέει ότι οι χώρες εξακολουθούν να μην είναι σε καλό δρόμο για να επιτύχουν ένα ενεργειακό σύστημα καθαρών μηδενικών εκπομπών έως το 2050 . Υπογραμμίζει πώς η αντιμετώπιση των ρυθμιστικών και οικονομικών φραγμών θα μπορούσε να «περιορίσει σημαντικά το χάσμα» για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Στην έκθεσή της για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το 2020, η ΔΟΕ είχε προβλέψει ότι θα κατασκευαστεί επιπλέον 1.092 γιγαβάτ (GW) παγκόσμιας ισχύος μεταξύ 2022 και 2026. Αύξησε το ποσό αυτό σε 1.496 GW πέρυσι .
Για το κύριο σενάριο στην τελευταία έκθεσή, η οργάνωση εκτιμά ότι θα κατασκευαστεί τώρα επιπλέον 424 GW χωρητικότητας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας κατά τη διάρκεια αυτής της πενταετίας, περίπου ισοδύναμο με το σύνολο της ισχύος ισχύος της Ινδίας. Πρόκειται για αύξηση 28% σε σχέση με την προηγούμενη εκτίμηση και αύξηση 76% σε σχέση με πριν από δύο χρόνια. Σε συνδυασμό με το επιπλέον έτος που περιλαμβάνει η ΔΟΕ στην τελευταία της ανάλυση, αυτό ανεβάζει τις συνολικές προσθήκες έως το τέλος του 2027 σε 2.383 GW - περίπου τη συνολική ισχύ ισχύος της Κίνας .
Η έκθεση απέδωσε αυτή τη «μεγαλύτερη ποτέ ανοδική αναθεώρηση της πρόβλεψης της ΔΟΕ για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας» σε ανησυχίες για την ενεργειακή ασφάλεια και στις νέες πολιτικές που προέκυψαν από «την πρώτη πραγματικά παγκόσμια ενεργειακή κρίση» . Δηλώνει:
«Πρώτον, οι υψηλές τιμές ορυκτών καυσίμων και ηλεκτρικής ενέργειας που προκύπτουν από την παγκόσμια ενεργειακή κρίση έχουν κάνει τις τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας πολύ πιο ελκυστικές οικονομικά και, δεύτερον, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει κάνει τους εισαγωγείς ορυκτών καυσίμων, ειδικά στην Ευρώπη, να εκτιμούν όλο και περισσότερο τα οφέλη ενεργειακής ασφάλειας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ».
Οι πιο σημαντικές πολιτικές έχουν εφαρμοστεί στην ΕΕ, τις ΗΠΑ, την Κίνα και την Ινδία. Η πρόβλεψη της ΔΟΕ για την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην ΕΕ είναι 30% υψηλότερη από την περσινή έκθεση, ενισχύεται από ισχυρά σχέδια στη Γερμανία, η οποία έχει 50% υψηλότερη προβολή και την Ισπανία , η οποία έχει 60% υψηλότερη προβολή. Το μπλοκ έχει σχεδιάσει να σταματήσει να βασίζεται στις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία με τη στρατηγική του REPowerEU, η οποία περιλαμβάνει την αύξηση του μεριδίου του στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ωστόσο, η πρόβλεψη της ΔΟΕ στο βασικό της σενάριο δεν συνάδει με τις φιλοδοξίες της ΕΕ, καθώς η έκθεση επισημαίνει την ανάγκη για «βελτιώσεις πολιτικής» από περισσότερα κράτη μέλη…
