Τρία έργα, που επί της ουσίας συνιστούν ένα δεύτερο κεντρικό αγωγό υψηλής, καθώς διπλασιάζουν τη δυναμικότητα του συστήματος μεταφοράς φυσικού αερίου στη χώρα μας και θα είναι απολύτως συμβατά με τη μεταφορά υδρογόνου στο μέλλον προτείνει ο ΔΕΣΦΑ, για την ανάπτυξη του συστήματος φυσικού αερίου, στο νέο ενεργειακό τοπίο, που διαμόρφωσε ο πόλεμος Ρωσίας- Ουκρανίας και η προοπτική της πλήρους απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο.
Τα τρία έργα, που αφορούν στο διπλασιασμό των κλάδων υψηλής πίεσης Καρπερή – Κομοτηνή, Πάτημα – Λιβαδειά και Λειβαδιά – Καρπερή περιλαμβάνονται στο δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης του ΔΕΣΦΑ για την περίοδο 2023-32, το οποίο η ΡΑΕ έθεσε σε δημόσια διαβούλευση ως τις 5 Μαΐου. Ωστόσο, η υλοποίηση του τρίτου έργου, που είναι και το μεγαλύτερο, Λειβαδιά -Καρτερή, θα εξαρτηθεί από το αποτέλεσμα του market test που τρέχει αυτή την περίοδο ο ΔΕΣΦΑ για προσδιορίσει τις μελλοντικές ανάγκες του συστήματος.
Ο συνολικός προϋπολογισμός για τα έργα Καρπερή – Κομοτηνή και Πάτημα – Λιβαδειά ανέρχεται σε 430 εκατ. ευρώ. Για τον αγωγό Λειβαδιά-Καρπερή, ο ΔΕΣΦΑ αφήνει “ανοκτό” τον προϋπολογισμό, λόγω της συνάρτησης με το μάρκετ τεστ., το οποίο βρίσκεται στην πρώτη μη δεσμευτική φάση εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Μάλιστα, σήμερα ο ΔΕΣΦΑ διοργανώνει σεμινάριο προκειμένου να ενημερώσει τους συμμετέχοντες στην αγορά το βασικό σχεδιασμό και τους στόχους του ΔΕΣΦΑ.
Κεντρικοί ομιλητές θα είναι η διευθύνουσα σύμβουλος του Διαχειριστή, κα Μαρία Ρίτα Γκάλι και ο εκτελεστικός διευθυντής της Bulgartransgaz, κ. Βλαντίμιρ Μαλίνοφ, καθώς σημαντικό μέρος της ανάπτυξης του δικτύου αφορά στη δυνατότητά του να μεταφέρει αέριο για εξαγωγές κυρίως στη Βουλγαρία αλλά και άλλες χώρες της Ν.Α. Ευρώπης.
Ας σημειωθεί ότι βασικός στόχος του μάρκετ τεστ είναι να αποκρυπτογραφήσει πόσα και ποιά από τα επενδυτικά σχέδια για πλωτές μονάδες αποθήκευσης/αεριοποίησης υγροποιημένου αερίου (FSRU) θα υλοποιηθούν, καθώς τις προοπτικές εισαγωγών/εξαγωγών αερίου, προκειμένου να καταλήξει στον τελικό σχεδιασμό για την ανάπτυξη του δικτύου.
Σήμερα η τεχνική δυναμικότητα εισαγωγής στο ελληνικό σύστημα φθάνει σε περίπου 12 bcm, εκ των οποίων τα 7 bcm από τη Ρεβυθούσα, 3,5 bcm από τη Βουλγαρία, και 1,5 bcm συνολικά από τον TAP και την Τουρκία.
Η υλοποίηση των 5 FSRU που σχεδιάζονται θα αυξήσει σημαντικά τη δυναμική των εξαγωγών αερίου μέσω του ελληνικού συστήματος. Πρόκειται για τον υπό κατασκευή σταθμό της Gastrade στην Αλεξανδρούπολη και το δεύτερο σταθμό που σχεδιάζει η εταιρία στη Θράκη, τη Dioryga Gas της Motor Oil στην Κόρινθο, το ARGO FSRU στο Βόλο και το FSRU της Elpedison στη Θεσσαλονίκη. Πρόσθετη αδιάλειπτη δυναμικότητα εισαγωγών μπορεί να γίνει διαθέσιμη και από τον αγωγό TAP, ο οποίος έχει ήδη ξεκινήσει τις διαδικασίες για τον διπλασιασμό του δυναμικού μεταφοράς, στο πλαίσιο και της σχετικής συμφωνίας με την ΕΕ.
Εξαγωγές αερίου από την Ελλάδα μπορούν σήμερα να υλοποιηθούν μέσω της υφιστάμενης διασύνδεσης με τη Βουλγαρία, με φυσική αδιάλειπτη δυναμικότητα 2 bcm μετά το 2024. Οταν η πρόσθετη δυναμικότητα συμπιεστών - που βρίσκονται υπό κατασκευή- τεθεί σε λειτουργία, οι εξαγωγές από όλα τα Σημεία Εξόδου στο Βορρά θα φτάσει τα 3,6 bcma.
Οι εξαγωγές μέσω TAP είναι επί του παρόντος μόνο εικονικές, αλλά θα φτάσουν σε φυσική ροή τα 3,6 bcma όταν τεθεί σε λειτουργία ο συμπιεστής, που αναμένεται να παραδοθεί το 2024.
Σε ότι αφορά τον IGB που τέθηκε σε λειτουργία τον Οκτώβριο του 2022 και συνδέεται τόσο με το ελληνικό σύστημα όσο και με τον TAP, στην Κομοτηνή, προς το παρόν οι φυσικές εξαγωγές είναι εφικτές μόνο μέσω του TAP και σε εικονική ανάστροφη ροή από το εθνικό σύστημα.
Ας σημειωθεί ότι το έργο Καρπερή - Κομοτηνή προϋπολογισμού 290 εκατ ευρώ θα ενισχύσει την εξαγωγική ικανότητα του συστήματος προς τη Βουλγαρία, εξυπηρετώντας το FSRU της Αλεξανδρούπολης αλλά και τον TAP, ενώ το Πάτημα - Λιβαδειά αφορά στην αναβάθμιση του συστήματος για την παροχή αδιάλειπτης δυναμικότητας στο FSRU της Διώρυγα Gas.
