Σε σταθερή και σταδιακά αυξανόμενη εισαγωγή αμερικανικών φορτίων υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) προσανατολίζεται η Ελλάδα, με τη ΔΕΠΑ να βρίσκεται σε επαφές για την εισαγωγή και δεύτερου φορτίου από τις ΗΠΑ ως το τέλος Φεβρουαρίου ή τις αρχές Μαρτίου.
Το πρώτο φορτίο, ποσότητας 168.000 m3 (1.772.400Mw), εισήχθη από τη ΔΕΠΑ στα τέλη του περασμένου έτους και όπως έχει προαναγγείλει ο υπουργός Περιβάλλοντος- Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης θα ακολουθήσουν και άλλα φορτία, καθώς βρίσκονται σε εξέλιξη σχετικές διαπραγματεύσεις με αμερικανικές εταιρίες.
Mετά την επανάσταση του σχιστολιθικού αερίου (shale gas), οι ΗΠΑ αποτελούν τον ανερχόμενο παίκτη στην παγκόσμια αγορά LNG με προοπτική μάλιστα στις αρχές του 2020 να αναδειχθούν στον τρίτο μεγαλύτερο παραγωγό υγροποιημένου φυσικού αερίου στον κόσμο, μετά την Αυστραλία και το Κατάρ, ενώ δεν αποκλείεται λίγα χρόνια αργότερα να καταλάβουν και την πρώτη θέση, εάν βέβαια υλοποιηθούν τα δεκάδες πρότζεκτ κατασκευής εξαγωγικών τέρμιναλ αερίου που σχεδιάζονται.
Το 2018 ήταν μία χρονιά καθοριστική για τις εξαγωγές αμερικανικού LNG στην Ευρώπη, μετά τη συμφωνία του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλωντ Γιούνκερ για την αύξηση των αμερικανικών εισαγωγών LNG στην ΕΕ με παράλληλη δέσμευση των δύο μερών να εργαστούν για να υπάρχουν υμηδενικά τέλη και δασμοί, μηδενικές επιβαρύνσεις άλλου τύπου, που δεν σχετίζονται με τις ταρίφες και μηδενικές επιχορηγήσεις.
Το 2017 το αμερικανικό αέριο κάλυψε το 4% του LNG που προμηθεύτηκε η Ευρώπη, ή το 0,5% της συνολικής ζήτησης αερίου της ΕΕ. Οι αριθμοί αυτοί αναμένεται να παρουσιάσουν σημαντική αύξηση τόσο για το 2018 όσο και το 2019, αλλά και τα επόμενα χρόνια που ακολουθούν.
Συνολικά, οι ποσότητες LNG που προμηθεύτηκε η Ευρώπη το 2017 αντιστοιχούσαν στο 14% των συνολικών αμερικανικών εξαγωγών αερίου κατά τη χρονιά αυτή.
Ακόμα όμως και ΄όταν αυξηθούν οι αμερικανικές εξαγωγές αερίου προς την ΕΕ, οι αναλυτές εκτιμούν ότι η επίδρασή τους στο εμπορικό ισοζύγιο ΗΠΑ-ΕΕ θα παραμείνει περιορισμένη, καθώς το μεγαλύτερο μέρος της τροφοδοσίας της ΕΕ με αέριο γίνεται μέσω αγωγών και το LNG συνολικά, το 2017 αντιστοιχούσε στο 12% των ευρωπαϊκών εισαγωγών, που κυρίως καλύπτονται από το Κατάρ, την Αλγερία, τη Νιγηρία και το Περού. Αντίθετα οι μεγαλύτερες ποσότητες αμερικανικού υγροποιημένου αερίου διοχετεύονται στο Μεξικό, την Κορέα και την Κίνα, η κάθε μία από τις οποίες απορροφά μεγαλύτερη ποσότητα από ότι όλη η ΕΕ μαζί.
Ωστόσο η Ουάσινγτον είναι απόλυτα αποφασισμένη να αυξήσει το μερίδιο του αμερικναικού αερίου στην ΕΕ, δεδομένου ότι αυξάνει σημαντικά και η εγχώρια παραγωγή.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του αμερικανικού υπουργείου Ενέργειας, το δεκάμηνο από 1/1/2018 ως τις 31 Οκτωβρίου 2018, επτά ευρωπαϊκές χώρες εισήγαγαν αμερικανικό LNG και συγκεκριμένα η Γσλλία, η Ιταλία, η Μάλτα, η Ολλανδία, η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Βρετανία. Από τις χώρες της ευρύτερης περιοχής, εισαγωγές πραγματοποίησαν επίσης η Τουρκία και το Ισραήλ, ενώ η Γερμανία, που βρίσκεται σε διαμάχη με τις ΗΠΑ για τον αγωγό Nord Stream II,;έχει ανακοινώσει ότι θα κατασκευάσει εγκαταστάσεις υποδοχής και επαναεριοποίησης υγροποιημένου αερίου στη Βόρεια Θάλασσα, για την εισαγωγή αμερικανικού LNG.
Η μέση τιμή εξαγωγής του αμερικανικού LNG σε όλες τις αγορές όπου κατευθύνεται διαμορφώθηκε τον Οκτώβριο, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ στα 4,92 δολ/ χίλια κυβικά πόδια, έναντι 4,78 δολ/χίλια κυβικά πόδια τον Σεπτέμβριο. Ανάλογα με το φορτίο, την ποσότητα και τη χώρα προορισμού πάντως παρατηρούνται μεγάλες διαφορές με τις Μπαχάμες πχ να αγοράζουν αμερικανικό φορτίο τον Οκτώβριο στα 10,39 δολ ανά χίλια κυβικά πόδια και τη Κίνα στα 3,61 δολ. Η Γαλλία, η Ιταλία και η Ολλανδία αγόρασαν στα 6,72 δολ., ενώ η Ισπανία στα 3,48 δολ, η Τουρκία στα 3,61 δολάρια και η Βρετανία στα 5,13 δολάρια ανά χίλια κυβικά πόδια.
Οι τιμές που αγόρασε η Ελλάδα δεν έχουν γίνει ακόμα γνωστές.
Στην Αθήνα, οι συνομιλίες με τους Αμερικανούς για την εισαγωγή υγροποιημένου αερίου, μετά τις πρώτες βολιδοσκοπήσεις, ξεκίνησαν με την προτροπή της κυβέρνησης περίπου στα μέσα του 2018 με κύριο φορέα, από ελληνικής πλευράς τη ΔΕΠΑ. Το φορτίο που έφθασε στις 30 Δεκεμβρίου εκφορτώθηκε στην καινούργια τρίτη δεξαμενή της Ρεβυθούσας.
Η εταιρία Cheniere, από την οποία αγόρασε το φορτίο η ΔΕΠΑ, ήταν η πρώτη αμερικανική εταιρία που δραστηριοποιήθηκε στις εξαγωγές LNG και η πρώτη που έστειλε φορτία στην Ευρώπη, ενώ στο παρελθόν είχε ενδιαφερθεί για το πρότζεκτ του πλωτού σταθμού υγροποιημένου αερίου στην Αλεξανδρούπολη (FSRU). Στη συνέχεια, συνομιλίες για το εν λόγω πρότζεκτ έγιναν με τον επίσης Αμερικανό εξαγωγέα LNG, την Tellurian. Οι επαφές για συμμετοχή αμερικανικού ομίλου στο FSRU της Αλεξανρούπολης συνεχίζονται
Ας σημειωθεί ότι στην εισαγωγή φορτίων LNG δραστηριοποιείται και ο όμιλος Μυτιληναίου, ο οποίος αγόρασε ένα φορτίο LNG, την εισαγωγή του οποίου έκανε αμερικανική εταιρία χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα ότι το φορτίο αφορούσε αμερικανικό LNG, ενώ στις αρχές Φεβρουαρίου αναμένεται να παραλάβει και δεύτερο φορτίο, του οποίου και πάλι η εισαγωγή αναμένεται να γίνει από αμερικανική εταιρία.
Εξάλλου, την περίοδο αυτή πραγματοποιούνται συνεχείς παραλαβές φορτίων LNG από τη ΔΕΠΑ, καθώς είναι η εποχή των μεγάλων καταναλώσεων αερίου για ηλεκτροπαραγωγή και θέρμανση. Οι έκτακτες εισαγωγές LNG στις οποίες έχει προχωρήσει η ΔΕΠΑ προέρχονται από την γαλλική Total και την ιταλική ENI, ενώ παραδόθηκαν και δύο από τα προγραμματισμένα φορτία της αλγερινής Sonatrach, το πρώτο στις 15 Ιανουαρίου και το δεύτερο χθες, 21 Ιανουαρίου, δυναμικότητας 75.000 κμ το κάθε ένα. Για μεθαύριο Πέμπτη, 24/1, έχει προγραμματιστεί η έλευση φορτίου 65.000 κμ από την γαλλική Total και ακολουθούν τον Φεβρουάριο δυο ακόμη φορτία από την ιταλική ΕΝΙ, δυναμικότητας 70.000 κμ το κάθε ένα.
Το “μπουμ” του LNG
Μόνον κατά τη διάρκεια της τελευταίας εβδομάδας του 2018, οι αμερικανικές εξαγωγές LNG. ξεπέρασαν τα 5 δις. κυβικά πόδια την ημέρα. Πρόκειται για αύξηση πάνω από 60% σε σχέση με την ίδια χρονική περίοδο του 2017.
Η χαλάρωση της έντασης των εμπορικών σχέσεων ΗΠΑ- Κίνας, που είναι ο μεγαλύτερος νέος χρήστης φυσικού αερίου στον κόσμο (με σχεδόν 15 τερματικούς σταθμούς επαναεριοποίησης προγραμματισμένους να λειτουργήσουν την περίοδο 2020-2023), προοιωνίζεται θετικές εξελίξεις για το 2019.
Σήμερα στις ΗΠΑ υπάρχουν τρεις εγκαταστάσεις εξαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου : το Sabine Pass (Λουιζιάνα ), το Cove Point (Mέρυλαντ) και το Corpus Christi (Tέξας). Ως το τέλος του 2019 αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία έξι ακόμα εξαγωγικά τερματικά.
Αναλυτές εκτιμούν ότι μέσα στους επόμενους έξι μήνες μπορεί να ληφθούν οι τελικές επενδυτικές αποφάσεις για την κατασκευή ανάλογων πρότζεκτ αξίας 20-25 δις. δολαρίων, μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια και μάλιστα όλα σε περιοχές στις αμερικανικές ακτές του Κόλπου του Μεξικού.
Στο πλαίσιο αυτό μέσα στα επόμενα επτά χρόνια μπορεί η εξαγωγική ικανότητα αμερικανικού LNG να εκτοξευτεί στα 20-25 δις κυβικά πόδια / ημέρα, ποσότητα που αντιστοιχεί περίπου στο ένα τέταρτο της τρέχουσας παραγωγής αερίου των ΗΠΑ.
Όσον αφορά στην παγκόσμια αγορά LNG., το 2019 αναμένεται να παρουσιάσει σημαντική αύξηση, μετά την επιβράδυνση του 2018. Αναλυτές στο Forbes εκτιμούν την άνοδο αυτή στο 15%, με το μεγαλύτερο μέρος της να προέρχεται από τις ΗΠΑ Οι αγοραστές αερίου εμφανίζονται πλέον πιο πρόθυμοι να υπογράψουν μακροπρόθεσμες συμβάσεις για την προμήθεια LNG, που βοηθούν τόσο στην ανάπτυξη εξαγωγικών τέρμιναλ με ασφαλή χρηματοδότηση, όσο και τη σταθερότητα στις τιμές προμήθειας.
Περίπου το 70-80% της νέας ζήτησης φυσικού αερίου παγκοσμίως θα προέλθει από την Ασία, όπου διαπιστώνεται ισχυρή και συνεχής τάση αύξησης της χρήσης αερίου. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι πωλήσεις LNG. στη βορειοανατολική Ασία έσπασαν ρεκόρ τον Δεκέμβριο, καταγράφοντας αύξηση 15% σε σχέση με τα επίπεδα του Νοεμβρίου..
Οι όποιες επιφυλάξεις διατυπώνουν οι αναλυτές για τα μεγέθη του LNG το 2019 σχετίζονται με την αβεβαιότητα σχετικά με την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη, σε συνδυασμό με την πτώση των τιμών του πετρελαίου, οι οποίες επηρεάζουν αρνητικά και τις τιμές του LNG.
