Yπέρ μιας ευέλικτης πλατφόρμας σύναψης συμβολαίων προμήθειας ηλεκτρισμού από ΑΠΕ με διμερή συμβόλαια (ΡΡΑ), μη δεσμευτικά, που θα “χωρά” πολλούς τύπους συμβολαίων, φυσικής παράδοσης και με οικονομικά παράγωγα και θα λειτουργεί ως ”match making” τάσσεται ο Σύνδεσμος των Ανεξάρτητων Παραγωγών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΑΗ). Απαραίτητη πάντως προϋπόθεση για τη σύναψη των “πράσινων PPA” είναι η εξαίρεσή τους από το μηχανισμό του πλαφόν στη χονδρική, ένα αίτημα που θέτουν αρκετοί οι φορείς της αγοράς ηλεκτρισμού.
“ Κρίνουμε απαραίτητο η μελλοντική πλατφόρμα να επιτρέπει την απαραίτητη ευελιξία ώστε να συνάπτονται πράσινα PPAs, τα οποία να καλύπτουν τις πολύ διαφορετικές ανάγκες των παραγωγών/προμηθευτών/καταναλωτών” αναφέρει χαρακτηριστικά ο ΕΣΑΗ στην επιστολή του προς τη ΡΑΕ στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης επί της πρότασης της Αρχής για τη θέσπιση πλατφόρμας σύναψης συμβολαίων παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ (RES PPAs Platform).
Τα συμβόλαια προμήθειας μεταξύ των παραγωγών και των καταναλωτών μπορεί να διαφέρουν σημαντικά ως προς τη διάρκεια της σύμβασης (π.χ. 5, 10 ή περισσότερα έτη), την επιθυμητή δομή τιμολόγησης (σταθερή, κυμαινόμενη, μεικτή), αλλά και το προφίλ παραγωγής/κατανάλωσης (pay-as-produced, baseload, profilization), επισημαίνει ο σύνδεσμος, τονίζοντας ότι η πλατφόρμα που θα προσφέρει αυτού του εύρους την ευελιξία θα έχει αποκλειστικά χαρακτήρα ”matchmaking”. Δηλαδή θα διευκολύνει την εκδήλωση ενδιαφέροντος και την αρχική επικοινωνία των δυνητικά αντισυμβαλλόμενων μερών, χωρίς να τους δεσμεύει.
Τα εμπλεκόμενα μέρη θα διαμορφώνουν τις λεπτομέρειες κάθε σύμβασης με εμπορικούς όρους και με γνώμονα τις ανάγκες τους, δημιουργώντας τα εξατομικευμένα (tailored) προϊόντα, που τους εξυπηρετούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Η όποια περιοριστική τυποποίηση των συμβολαίων παραγωγής από ΑΠΕ θα έχει τα αντίθετα από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, υποστηρίζει ο ΕΣΑΗ, θεωρώντας ότι θα δημιουργούσε προϊόντα που αδυνατούν να καλύψουν τις ανάγκες των αντισυμβαλλομένων και θα εξάλειφε το αναμενόμενο ενδιαφέρον. Προτείνει την υιοθέτηση προτύπων συμβολαίων, που είναι ήδη υπαρκτά (πχ. μέσω του EFET) και τονίζει ότι δεν είναι απαραίτητη η περαιτέρω τυποποίηση.
Τα “πράσινα PPAs” είναι δυναμικά προϊόντα τα οποία επηρεάζονται από ποικίλες παραμέτρους και αβεβαιότητες (μελλοντικές τιμές ενέργειας, μελλοντική παραγωγή, κόστος εξοπλισμού ΑΠΕ, χρόνο υλοποίησης έργων ΑΠΕ, συνολική διείσδυση ΑΠΕ κ.α.). Συο πλαίσιο αυτό, η θέσπιση περιοριστικών προδιαγραφών είναι αρκετά πιθανό να τα θέσει πρακτικά εκτός της αγοράς, αναφέρει η επιστολή.
Τονίζει ακόμα ότι ένα επιπλέον πλεονέκτημα της πλατφόρμας match making είναι η συμβατότητα τόσο με συμβόλαια φυσικής παράδοσης όσο και με οικονομικά παράγωγα (derivative contracts). Μια τέτοιου είδους πλατφόρμα είναι επίσης κατάλληλη για την προώθηση πράσινων PPAs στις περιπτώσεις χαρτοφυλακίου από πολλούς σταθμούς παραγωγής (multi-seller PPAs) ή ομάδων πλήθους καταναλωτών (multi-buyer PPAs). Η διασφάλιση της δυνατότητας αγοράς/πώλησης ενέργειας μέσω ΑΠΕ -PPAs για ενεργειακές κοινότητες, αποτελεί εξάλλου απαίτηση της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001 για την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (Άρθρο 22, RED II Directive), αναφέρει ο Σύνδεσμος.
Η πλατφόρμα θα πρέπει να στοχεύει στη διευκόλυνση των αντισυμβαλλόμενων μερών ώστε να έρθουν σε επαφή, βοηθώντας τους συμμετέχοντες και από τις δύο πλευρές Πρόκειται για ένα σύστημα που δεν εμπλέκεται με τη λειτουργία των αγορών ηλεκτρισμού και θα κινείται σε παράλληλο – προκαταρκτικό επίπεδο με σκοπό τον εντοπισμό δυνητικών αντισυμβαλλόμενων (matchmaking). ‘Οπως αναφέρει η επιστολή, η συμμετοχή θα πρέπει να αφορά μη δεσμευτικές (non-binding) προσφορές στα πρότυπα της Option 1, της μίας από τις τρεις επιλογές, που περιλαμβάνει το σχέδιο της ΡΑΕ. H προτίμησή μας στην επιλογή Option 1 (“A Facilitating Plarform”) ενισχύεται και από την απλούστερη δομή της, στοιχείο που θα επιτρέψει την ταχεία υλοποίηση της πλατφόρμας και την ταχύτερη προώθηση των πράσινων συμβολαίων προμήθειας ρεύματος.
Ενδεικτικό της σημασίας που αποδίδει ο ΕΑΣΗ στα πράσινα PPA είναι ότι θεωρεί απαραίτητη τη μετάβαση σε ανάπτυξη νέων έργων ΑΠΕ κυρίως μέσω των διμερών συμβολαίων ώστε να μην επωμίζονται οι καταναλωτές ή ο κρατικός προϋπολογισμός το αντίστοιχο κόστος/ρίσκο και να αποφεύγονται στρεβλώσεις στην αγορά. Επικαλείται μάλιστα τις διαπιστώσεις δύο μελετών, σύμφωνα με τις οποίες η τυχόν συνέχιση της ανάπτυξης των ΑΠΕ μέσω κρατικών ενισχύσεων υπονομεύει την επιτυχία των πράσινων PPAs.
‘Οπως είναι γνωστό η ΕΈ προχωρά στην αναθεώρηση του στόχου για τη διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα το 2030, στο 40% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας. .Το ακριβές ποσοστό του νέου στόχου θα είναι βέβαια γνωστό μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων εντός ΕΕ και την ψήφιση της αναθεωρημένης Οδηγίας για τις ΑΠΕ. Προφανώς ο νέος στόχος θα συμπεριληφθεί στο υπό αναθεώρηση ελληνικό ΕΣΕΚ
“Είναι κοινός τόπος ότι η σύναψη πράσινων PPAs θα αποτελέσει μελλοντικά ένα πολύ βασικό εργαλείο για την αυξημένη ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ. Τα συμβόλαια αυτά διευκολύνουν τη χρηματοδότηση έργων ΑΠΕ, επιτρέπουν την αντιστάθμιση κινδύνου για τους παραγωγούς, και παρέχουν δυνατότητα στους καταναλωτές για σταθερές μελλοντικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. Κυρίως όμως επιτρέπουν την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ δίχως επιδοτήσεις από τον προϋπολογισμό ή τους καταναλωτές, αφαιρώντας τις σχετικές στρεβλώσεις από τις αγορές ενέργειας” τονίζει η επιστολή, υπογραμμίζοντας ότι ο ΕΣΑΗ υποστηρίζει κάθε προσπάθεια δημιουργίας κατάλληλου πλαισίου για τη διευκόλυνση σύναψης ΑΠΕ- PPAs. “Προτεραιότητα, ωστόσο, έχει σε κάθε περίπτωση η άμεση άρση νομοθετικών/κανονιστικών ρυθμίσεων που ουσιαστικά απαγορεύουν τη σύναψη και λειτουργία των PPAs, όπως η εφαρμογή του πλαφόν” καταλήγει η επιστολή.
