Μηχανισμό αποζημίωσης όλων των μονάδων ΑΠΕ, ανεξαρτήτως αν είναι συνδεδεμένες στο δίκτυο του ΑΔΜΗΕ ή του ΔΕΔΔΗΕ, για τις υποχρεωτικές περικοπές ηλεκτρισμού προτείνει η ΕΛΕΤΑΕΝ, ο φορέας που εκπροσωπεί τα αιολικά.
Πρόκειται για τις θέσεις που κατέθεσε η ΕΛΕΤΑΕΝ στη διαβούλευση που διενήργησε η ΡΑΑΕΥ επί της εισήγησης του ΑΔΜΗΕ για τις περικοπές ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ όταν υπάρχει υπερπροσφορά πράσινης ενέργειας και η ζήτηση είναι περιορισμένη. Το θέμα αυτό είχε απασχολήσει έντονα την επικαιρότητα την άνοιξη, όταν η κατανάλωση ήταν μειωμένη και τα περίπου 11.000 MW των ΑΠΕ που έχουν εγκατασταθεί στο σύστημα της χώρας υπερπαρήγαγαν, προκαλώντας κίνδυνο αστάθειας. Τώρα βέβαια, με τον καύσωνα και την υψηλή ζήτηση το φαινόμενο αυτό δεν συμβαίνει, όμως αναμένεται να επαναληφθεί το φθινόπωρο και να εμφανίζεται όλο και συχνότερα όσο αυξάνει η διείσδυση των ΑΠΕ, η ζήτηση είναι χαμηλή και η αποθήκευση ηλεκτρισμού βρίσκεται ακόμα σε εμβρυακή κατάσταση.
Στην πρότασή της η ΕΛΕΤΑΕΝ αναφέρει ότι δεν θεωρεί δόκιμη την συμπερίληψη διατάξεων που καθορίζουν ότι δεν οφείλεται καμία αποζημίωση στον παραγωγό για την ενέργεια που περικόπτεται και ζητά την απαλοιφή τους σημειώνοντας ότι ο άνευ προϋποθέσεων αποκλεισμός αποζημίωσης είναι αντίθετος στο άρθρο 13 Κανονισμού (ΕΕ) 2019/943.
Τονίζει ότι η αποζημίωση της περικοπτόμενης ενέργειας θα πρέπει να αντιμετωπιστεί συνολικότερα και θα πρέπει το ΥΠΕΝ, η ΡΑΑΕΥ, ο ΑΔΜΗΕ και ο ΔΕΔΔΗΕ να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα, με πρόβλεψη στη νομοθεσία και τους κώδικες για τα κριτήρια με βάση τα οποία θα γίνονται οι περικοπές ανάλογα με την κατηγοριοποίηση των μονάδων.
Ζητά να προβλεφθεί ρητά μηχανισμός αποζημίωσης που θα δικαιούνται ανά διαφορετική κατηγορία οι περικοπτόμενες μονάδες, ώστε να καλύπτονται οι προϋποθέσεις του άρθρου 13(7) του Ευρωπαϊκού Κανονισμού (ΕΕ) 2019/943.
Στόχος σύμφωνα με την ΕΛΕΤΑΕΝ θα πρέπει να είναι ένα ολοκληρωμένο ρυθμιστικό πλαίσιο για τις περικοπές παραγωγής μονάδων ΑΠΕ, που θα τις αντιμετωπίζει, ως διακριτή υπηρεσία προς το Σύστημα και το Δίκτυο και θα προβλέπει εύλογη αποζημίωση προς τους παραγωγούς που θα την προσφέρουν, ώστε το τελικό αποτέλεσμα «να θέτει τον παραγωγό σε οικονομικώς ουδέτερη θέση».
Στο ίδιο πνεύμα, δηλαδή της εξασφάλισης οικονομικής ουδετερότητας του παραγωγού, η ΕΛΕΤΑΕΝ θεωρεί ότι δεν πρέπει να εμποδίζεται, η χρήση μηχανισμών αγοράς για την μετρίαση της ζημίας του, όπως η δυνατότητά του, μέσω ενός χαρτοφυλακίου ΑΠΕ, να προσφέρει εξισορρόπηση και να αμειφθεί για την ζητούμενη μείωση παραγωγής.
Καταλήγοντας η ΕΛΕΤΑΕΝ σημειώνει ότι η δυνατότητα χρήσης της αγοράς εξισορρόπησης ως εργαλείο αντιμετώπισης των αναγκών του Συστήματος σε περικοπές, θα αποτελέσει κίνητρο για τους παραγωγούς να συμμετάσχουν στα κατανεμόμενα χαρτοφυλάκια αλλά κυρίως θα προσφέρει εξοικονόμηση σε σχέση με την εκκαθάριση αποκλίσεων.
Τέλος η Ένωση εκφράζει τον προβληματισμό της σχετικά με την μη ισοδύναμη εφαρμογή των περιορισμών έγχυσης αναλογικά σε όλους τους Χρήστες τόσο του ΕΣΜΗΕ όσο και του ΕΔΔΗΕ. Προτείνει δε μέχρι αυτό να καταστεί τεχνικά εφικτό και για λόγους ισότιμης αντιμετώπισης των μονάδων ΑΠΕ ανεξαρτήτως σημείου σύνδεσης, τη θέσπιση μηχανισμού «ισοδύναμης χρέωσης περιορισμών εγχύσεων Μονάδων ΑΠΕ».
Ας σημειωθεί εδώ, ότι για τις μονάδες που εγχέουν ενέργεια στον ΕΣΜΗΕ οι περικοπές γίνονται αυτόματα με τηλεχειρισμό από τον ΑΔΜΗΕ, ενώ για τις υπόλοιπες που είναι συνδεδεμένες στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ η περικοπή πρέπει να γίνει επιτόπου, οπότε πρακτικά δεν γίνεται.
Ο μεταβατικός μηχανισμός, μέχρι να αυτοματοποιηθεί ο ΔΕΔΔΗΕ, που προτείνει η ΕΛΕΤΑΕΝ αφορά στη δημιουργία ενός ειδικού λογαριασμού διαχείρισης, ο οποίος θα λαμβάνει έσοδα μέσω επιβολής χρεώσεων στις μονάδες ΑΠΕ για τις οποίες, ενώ κανονικά θα υποχρεούνταν σε περιορισμό, δεν μπορεί ο αρμόδιος Διαχειριστής να εκδώσει εντολή Περιορισμού Έγχυσης όταν αυτό απαιτείται για λόγους λειτουργικής ευστάθειας.
Τα έσοδα αυτά θα υπολογίζονται ως ένα ποσοστό των εκτιμώμενων συνολικών απωλειών εσόδων των μονάδων ΑΠΕ που υφίστανται επιπλέον περικοπές έγχυσης, αναλογικά ως προς την ισχύ τους σε σχέση με τη συνολική ισχύ υπόχρεων έργων ΑΠΕ εν λειτουργία.
Με τον τρόπο αυτό, καταλήγει η ΕΛΕΤΑΕΝ δημιουργείται ένας λογαριασμός (μερικής έστω) αποζημίωσης περικοπών ο οποίος, πέραν από την αποκατάσταση αδικιών που ήδη παρατηρούνται στις περικοπές μεταξύ των έργων και συνεπώς της άνισης μεταχείρισής τους, μπορεί να εξελιχθεί σε ένα χρήσιμο θεσμικό εργαλείο στο πλαίσιο της γενικότερης συζήτησης περί αποζημιώσεων περικοπών.
